ՍնԴ/3030/04/21




Վ Ճ Ի Ռ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՆՈՒՆԻՑ

23-ը փետրվարի 2022թ. ք. Երևան

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՍՆԱՆԿՈՒԹՅԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆԸ

նախագահող դատավոր ՝ Ա. Հովհաննիսյանի,
քարտուղարությամբ ` Ն. Մարգարյանի,

դռնբաց դատական նիստում, քննության առնելով սնանկության գործն ըստ դիմումի «ԷՄ ՋԻ ՔՈՄՓԱՆԻ» սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերության (իրավաբանական հասցե՝ ՀՀ, Կոտայքի մարզ, Նոր Գեղի, Երկաթուղայինների 45, հարկ վճարողի հաշվառման համար՝ 03553181, պետական գրանցման համար՝ 80․110․1118749, այսուհետ նաև՝ «ԷՄ ՋԻ ՔՈՄՓԱՆԻ» ՍՊԸ)՝ «ԼՈՒՍԱԿԵՐՏԻ ԹՌՉՆԱԲՈՒԾԱԿԱՆ ՖԱԲՐԻԿԱ» սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերությունը (ՀՀ, ք․Երևան, Նոր Նորք, Դ․Մալյան նրբանցք 11/20, հարկ վճարողի հաշվառման համար՝ 00928102, պետական գրանցման համար՝ 282․110․1104585, այսուհետ նաև՝ «ԼՈՒՍԱԿԵՐՏԻ ԹՌՉՆԱԲՈՒԾԱԿԱՆ ՖԱԲՐԻԿԱ» ՍՊԸ) սնանկ ճանաչելու պահանջի մասին,

Պ Ա Ր Զ Ե Ց

Գործի դատավարական նախապատմությունը

Հայաստանի Հանրապետության սնանկության դատարանի 2021 թվականի դեկտեմբերի 9-ի որոշմամբ «ԷՄ ՋԻ ՔՈՄՓԱՆԻ» ՍՊԸ-ի դիմումը՝ «ԼՈՒՍԱԿԵՐՏԻ ԹՌՉՆԱԲՈՒԾԱԿԱՆ ՖԱԲՐԻԿԱ» ՍՊԸ-ն սնանկ ճանաչելու պահանջի մասին, ընդունվել է վարույթ և հետաձգվել է պետական տուրքի վճարումը: Նույն որոշմամբ սնանկության ժամանակավոր կառավարիչ է նշանակվել Բաբկեն Եկմալյանը։
Դիմումը վարույթ ընդունելու մասին որոշումը պատշաճ ուղարկվել է պարտապան «ԼՈՒՍԱԿԵՐՏԻ ԹՌՉՆԱԲՈՒԾԱԿԱՆ ՖԱԲՐԻԿԱ» ՍՊԸ-ին, ում առաջարկվել է 15 օրվա ընթացքում գրավոր վիճարկել իր սնանկությունը:
2022 թվականի հունվարի 3-ին պարտապանի անունից ստացվել է առարկություն սնանկության դիմումի դեմ, որի կապակցությամբ հրավիրվել է դատական նիստ։
Գործի քննությունն ավարտվել է 07․02․2022թ-ին և դատական ակտի հրապարակման օր է նշանակվել 23․02․2022թ-ը։

Դիմումի հիմքերը, դիմողի փաստարկները և պահանջը

Դիմողը հայտնել է, որ պարտապան ընկերությանը մատակարարել է ընդհանուր 73,191,705․50 ՀՀ դրամի ապրանք, որի դիմաց պարտապանը կատարել է մասնակի վճարում։ 07․12․2021թ․ դրությամբ պարտապանի պարտավորության չափը կազմել է 44,271,705․50 ՀՀ դրամ, որը հիմնավորվում է դիմումատու ընկերության կողմից դուրս գրված թվով 47 հարկային հաշիվներով։
Հայտնել է, որ պարտավորությունը գերազանցում է 2 միլիոն ՀՀ դրամը, իսկ կետանցը կազմում է 166 օր։
Ելնլով վերոգրյալից՝ Խնդրել «ԼՈՒՍԱԿԵՐՏԻ ԹՌՉՆԱԲՈՒԾԱԿԱՆ ՖԱԲՐԻԿԱ» ՍՊԸ-ն ճանաչել սնանկ։
Դիմումատու ընկերության ներկայացուցիչը, պատշաճ ծանուցված լինելով դատական նիստի կայացման վայրի և ժամանակի մասին, չի ներկայացել դատարան։ Դատարանը, ղեկավարվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 147-րդ հոդվածով, որոշել է նիստն անցկացնել վերջինիս բացակայությամբ։

Պարտապանի դիրքորոշումը

Պարտապան «ԼՈՒՍԱԿԵՐՏԻ ԹՌՉՆԱԲՈՒԾԱԿԱՆ ՖԱԲՐԻԿԱ» ՍՊԸ-ի ներկայացուցիչ Սոնա Մանուկյանը 03․01․2022թ-ին դատարան է ներկայացրել առարկություն սնանկության դիմումի դեմ, ըստ որի հայտնել է, որ դիմումտաուի կողմից չի ներկայացվել որևէ ապացույց, առ այն, որ առկա է պարտապանի պարտավորությունների 90-օրյա և ավելի ժամկետով կետանց։
Ելնելով վերոգրյալից՝ խնդրել է «ԷՄ ՋԻ ՔՈՄՓԱՆԻ» ՍՊԸ-ի կողմից ներկայացված սնանկության դիմումը մերժել։
Պարտապանի ընկերության ներկայացուցիչը, պատշաճ ծանուցված լինելով դատական նիստի կայացման վայրի և ժամանակի մասին, չի ներկայացել դատարան։ Դատարանը, ղեկավարվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 147-րդ հոդվածով, որոշել է նիստն անցկացնել վերջինիս բացակայությամբ։

Սնանկության գործով ժամանակավոր կառավարչի դիրքորոշումը

Սնանկության գործով ժամանակվոր կառավարիչ Բաբկեն Եկմալյանը չի ներկայացել հրավիրված դատական նիստին, չնայած պատշաճ կարգով ծանուցվել է դատական նիստի կայացման վայրի և ժամանակի մասին։
Դատարանը, ղեկավարվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 147-րդ հոդվածով, որոշել է դատական նիստն անցկացնել վերջինիս բացակայությամբ։

Դիմումի քննության համար էական նշանակություն ունեցող փաստերը

Գտնում եմ, որ սույն դիմումի քննության համար նշանակություն ունեն հետևյալ փաստերը.
1. «ԷՄ ՋԻ ՔՈՄՓԱՆԻ» ՍՊԸ-ի անունից պարտապան ընկերության անվամբ դուրս են գրվել թվով 47 հարկային հաշիվներ․
2. Ըստ «ԷՄ ՋԻ ՔՈՄՓԱՆԻ» ՍՊԸ-ի տեղեկանքի՝ պարտապանի պարտավորության չափը 15․10․2021թ․ դրությամբ կազմել է 44,271,705․50 ՀՀ դրամ․

Դատարանի իրավական վերլուծությունը, պատճառաբանությունները և եզրահանգումը.

Ուսումնասիրելով դիմումը և գործի լուծման համար էական նշանակություն ունեցող վերը շարադրված փաստերը, դատարանը գտավ, որ դիմումը ենթակա է մերժման հետևյալ պատճառաբանությամբ.
«Սնանկության մասին» ՀՀ օրենքի 1-ին հոդվածի համաձայն՝ սնանկության գործերի վարումն իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքով և սույն օրենքով սահմանված կարգով:
ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 62-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերի համաձայն՝ գործին մասնակցող յուրաքանչյուր անձ պարտավոր է ապացուցել իր պահանջների և առարկությունների հիմքում դրված ու գործի լուծման համար նշանակություն ունեցող փաստերը, եթե այլ բան նախատեսված չէ սույն օրենսգրքով կամ այլ օրենքներով: Գործին մասնակցող անձի պահանջների և առարկությունների հիմքում դրված փաստը ժխտող անձի վրա չի կարող դրվել այդ փաստի բացակայությունն ապացուցելու պարտականություն, բացառությամբ սույն օրենսգրքի 76-րդ հոդվածի 3-րդ մասով նախատեսված դեպքերի:
Նույն հոդվածի 6-րդ մասի համաձայն՝ եթե բոլոր ապացույցների հետազոտումից և գնահատումից հետո վիճելի է մնում փաստի առկայությունը կամ բացակայությունը, ապա դրա բացասական հետևանքները կրում է այդ փաստի ապացուցման պարտականությունը կրող անձը:
«Սնանկության մասին» ՀՀ օրենքի 3-րդ հոդվածի երկրորդ մասի 1-ին կետի համաձայն՝ պարտապանը` դատարանի վճռով կարող է սնանկ ճանաչվել` հարկադրված սնանկության դիմումի հիման վրա` եթե թույլ է տվել օրենքով սահմանված նվազագույն աշխատավարձի երկուհազարապատիկը գերազանցող անվիճելի վճարային պարտավորությունների 90-օրյա կամ ավելի ժամկետով կետանց, և վճռի կայացման պահին նշված կետանցը շարունակվում է (փաստացի անվճարունակություն)։ Վճարային պարտավորությունն անվիճելի է, եթե պարտապանը չի առարկում դրա դեմ, կամ եթե առարկում է հիշյալ պարտավորության դեմ, սակայն`
ա) վճարային պարտավորությունը ճանաչված է օրինական ուժի մեջ մտած վճռով կամ դատավճռով, և բացակայում է հաշվանցի հնարավորությունը,
բ) պահանջը հիմնված է գրավոր գործարքի վրա, և պարտապանը չի ապացուցում, որ տվյալ պահանջի դեմ առարկելու բավարար հիմքեր ունի (ներառյալ` պահանջի հաշվանցը),
գ) պահանջը բխում է օրենքով սահմանված հարկեր, տուրքեր, այլ վճարներ վճարելու պարտապանի պարտավորությունից, և պարտապանը չի ապացուցում, որ տվյալ պահանջի դեմ առարկելու բավարար հիմքեր ունի (ներառյալ` պահանջի հաշվանցը),
դ) պահանջի չվիճարկվող մասը գերազանցում է օրենքով սահմանված նվազագույն աշխատավարձի երկուհազարապատիկը.:
Վերը նշված իրավակարգավորումների վերլուծության արդյունքում Դատարանն արձանագրում է, որ պարտապանին սնանկ ճանաչելու համար անհրաժեշտ է, որպեսզի պարտապանը ունենա երկու միլիոն ՀՀ դրամը գերազանցող անվիճելի վճարային պարտավորություն և այդ պարտավորության 90-օր և ավելի կետանց։ Պարտավորությունը իր հերթին անվիճելի կարող է համարվել, եթե պահանջը հիմնված է գրավոր գործարքի վրա, և պարտապանը չի ապացուցում, որ տվյալ պահանջի դեմ առարկելու բավարար հիմքեր ունի (ներառյալ` պահանջի հաշվանցը)։ Պարտավորության անվիճելի լինելը կասկածի տակ առնելու համար բավարար է պարտապանի պարտավորության կամ կետանցի բացակայության փաստն ապացուցող հիքմերի առկայությունը։
Տվյալ դեպքում «ԷՄ ՋԻ ՔՈՄՓԱՆԻ» ՍՊԸ-ի պահանջը «ԼՈՒՍԱԿԵՐՏԻ ԹՌՉՆԱԲՈՒԾԱԿԱՆ ՖԱԲՐԻԿԱ» ՍՊԸ-ի նկատմամբ հիմնված է թվով 47 հարկային հաշիվների վրա։ Դատարանը գտնում է, որ ներկայացված հարկային հաշիվները բավարար չեն սնանկության հատկանիշների առկայությունը հաստատելու համար։
Հարկային հաշիվների համաձայն՝ դիմումատուն պարտապանին է մատակարարել որոշակի ապրանքներ, իսկ պարտապանը ստորագրել է հարկային հաշիվները։ Հարկային հաշիվներից բացի դիմումին կից ներկայացվել է դիմումատուի կողմից ստորագրված տեղեկանք պարտապանի պարտավորության չափի վերաբերյալ։ Թեև սնանկության դիմում նշվել է, որ կետանցի օրերի քանակը կազմում է 166 օր, սակայն Դատարանն արձանագրում է, որ դիմումատուի կողմից չի ներկայացվել որևէ վերաբերելի և թույլատրելի ապացույց այն մասին, որ պարտապանի պարտավորությունը կետանցված է 90 օր և ավելի ժամկետով։ Այդ հանգամանքը կարող է ապացուցվել միայն որոշակի փաստերով․ մասնավորապես կողմերի միջև կնքված մատակարարման պայմանագրով կամ դիմումատուի կողմից պարտապանին ներկայացված՝ պարտավորությունը կատարելու նախապահանջով։
Հիմք ընդունելով վերոգրյալը՝ Դատարանը գտնում է, որ դիմումատուի կողմից ներկայացված ապացույցները բավարար չեն հաստատված համարելու համար պարտապանի պարտավորությունների 90 օր և ավելի ժամկետով կետանցի հանգամանքը։ Հետևաբար սնանկության հատկանիշները ակնհայտ չեն և դիմումը ենթակա է մերժման։
«Սնանկության մասին» ՀՀ օրենքի 19-րդ հոդվածի 6-րդ մասի համաձայն՝ պարտապանին սնանկ ճանաչելու դիմումը մերժելու կամ գործի վարույթը կարճելու մասին դատարանի օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտը հիմք է սույն օրենքի 13-րդ հոդվածի չորրորդ մասով նախատեսված սահմանափակումները և հինգերորդ մասով նախատեսված կասեցումները վերացնելու համար:
Հիմք ընդունելով այն հանգամանքը, որ սնանկության դիմումը ենթակա է մերժման՝ դատարանը գտնում է, որ սույն օրենքի 13-րդ հոդվածի չորրորդ մասով նախատեսված սահմանափակումները և հինգերորդ մասով նախատեսված կասեցումները ենթակա են վերացման։
«Սնանկության մասին» ՀՀ օրենքի 17-րդ հոդվածի 5-րդ մասի համաձայն՝ սնանկության դիմումը մերժվելու կամ գործի վարույթը կարճվելու դեպքերում դատական ծախսերի և ժամանակավոր կառավարչի (կառավարչի) վարձատրության փոխհատուցման պարտականությունը դրվում է սնանկության վերաբերյալ դիմում ներկայացրած անձի վրա, բացառությամբ սույն հոդվածի 6-րդ մասով նախատեսված դեպքերի:
Նույն հոդվածի 6-րդ մասի համաձայն՝ դատական ծախսերի և ժամանակավոր կառավարչի (կառավարչի) վարձատրության փոխհատուցումը կատարվում է պարտապանի հաշվին, եթե`
1) սնանկության գործի վարույթը կարճվել է պարտապանին այլ սնանկության գործով սնանկ ճանաչելու հիմքով.
2) սնանկության մասին դիմում ներկայացվելուց հետո պարտքի լրիվ կամ մասնակի մարման հետևանքով պարտապանը դադարել է անվճարունակ լինելուց, կամ սույն օրենքի 3-րդ հոդվածի 2-րդ մասով սահմանված հիմքերը վերացել են, և դիմողը հետ է վերցրել սնանկության մասին դիմումը.
3) դա նախատեսված է դատարանի կողմից հաստատված հաշտության համաձայնությամբ:
«Սնանկության մասին» ՀՀ օրենքի 21-րդ հոդվածի 4-րդ մասի համաձայն՝ սնանկության գործի վարույթը կարճվելու, սնանկության դիմումը մերժվելու, ինչպես նաև ժամանակավոր կառավարչի` կառավարիչ չնշանակվելու դեպքերում ժամանակավոր կառավարչի ամսական վարձատրությունը կատարվում է դատարանի կողմից համապատասխան վճիռը (որոշումը) կայացնելու պահին նախորդող վերջին մեկ տարում համապատասխանաբար պարտապանի տնօրենի համար հաշվարկված վարձատրության կամ ֆիզիկական անձ պարտապանի տարեկան եկամտի 1/12-ի չափով, բայց ոչ պակաս, քան «Նվազագույն ամսական աշխատավարձի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 1-ին հոդվածով սահմանված չափով, իսկ ֆիզիկական անձ պարտապանի` վերջին մեկ տարվա ընթացքում եկամուտ չունենալու դեպքում` «Նվազագույն ամսական աշխատավարձի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 1-ին հոդվածով սահմանված չափով:
Տվյալ դեպքում սնանկության դիմումը ենթակա է մերժման սնանկության հատկանիշների բացակայության հիմքով, ուստի Դատարանը գտնում է, որ սնանկության ժամակավոր կառավարչի վարձատրությունը պետք է փոխհատուցվի «ԷՄ ՋԻ ՔՈՄՓԱՆԻ» ՍՊԸ-ի կողմից։
Անդրադառնալով պետական տուրքին՝ Դատրանն արձանագրում է հետևյալը․
ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 109-րդ հոդվածի համաձայն՝ դատական ծախսերը գործին մասնակցող անձանց միջև բաշխվում են բավարարված հայցապահանջների չափին համամասնորեն:
Տվյալ դեպքում Դատարանի 09․12․2021թ․ որոշմամբ հետաձգվել է պետական տուրքի վճարումը և որոշվել է այդ հարցին անդրադառնալ վերջնական դատական ակտով։
«Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքի 9-րդ հոդվածի 3-րդ մասի համաձայն՝ «Սնանկության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով դատարաններ տրվող դիմումների, դատարանի վճիռների դեմ վերաքննիչ և վճռաբեկ բողոքների համար պետական տուրքը գանձվում է սնանկության դատարան ներկայացվող դիմումների համար` իրավաբանական անձանց սնանկ ճանաչելու դիմումների համար բազային տուրքի 1000-ապատիկի չափով։
Հիմք ընդունելով այն հանգամանքը, որ սնանկության դիմումը ենթակա է մերժման սնանկության հատկանիշների բացակայության հիմքով՝ Դատարանը գտնում է, որ դիմումատու ընկերությունից հօգուտ ՀՀ պետական բյուջե պետք է բռնագանձել 1,000,000 ՀՀ դրամ՝ որպես հետաձգված պետական տուրքի գումար։
Ելնելով վերոգրյալից, հիմք ընդունելով «Սնանկության մասին» ՀՀ օրենքի 17-րդ, 20-րդ հոդվածները և ղեկավարվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 189-192-րդ հոդվածներով՝ դատարանը

Վ Ճ Ռ Ե Ց

«ԷՄ ՋԻ ՔՈՄՓԱՆԻ» ՍՊԸ-ի դիմումը՝ «ԼՈՒՍԱԿԵՐՏԻ ԹՌՉՆԱԲՈՒԾԱԿԱՆ ՖԱԲՐԻԿԱ» ՍՊԸ-ն սնանկ ճանաչելու պահանջի մասին, մերժել:
«ԷՄ ՋԻ ՔՈՄՓԱՆԻ» ՍՊԸ-ից հօգուտ սնանկության ժամանակավոր կառավարիչ Բաբկեն Եկմալյանի բռնագանձել սույն վճիռը կայացնելու պահին նախորդող վերջին մեկ տարում համապատասխանաբար պարտապան ընկերության տնօրենի համար հաշվարկված վարձատրության 1/12-ի չափով, բայց ոչ պակաս, քան «Նվազագույն ամսական աշխատավարձի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 1-ին հոդվածով սահմանված չափով։
«ԷՄ ՋԻ ՔՈՄՓԱՆԻ» ՍՊԸ-ից հօգուտ Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջե բռնագանձել 1,000,000 (մեկ միլիոն) ՀՀ դրամ՝ որպես պետական տուրքի գումար։
Վերացնել «Սնանկության մասին» ՀՀ օրենքի 13-րդ հոդվածի չորրորդ մասով նախատեսված սահմանափակումները և հինգերորդ մասով նախատեսված կասեցումները։
Սույն վճիռը կամովին չկատարելու դեպքում դա կկատարվի դատական ակտերի հարկադիր կատարման ծառայության միջոցով՝ պարտապանի հաշվին:
Վճիռն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից և կարող է բողոքարկվել պարտապանի, պարտատիրոջ (պարտատերերի) կողմից Հայաստանի Հանրապետության վերաքննիչ քաղաքացիական դատարան ակտի օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո՝ 15-օրյա ժամկետում:



ԴԱՏԱՎՈՐ Ա. ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆ