Русский English
Գլխավոր էջ | Հետադարձ կապ | Հետևեք դիմումի ընթացքին
  • Դատական գործերի որոնում
  • Նիստերի ժամանակացույց
  • Վճռաբեկ դատարանի նախադեպային որոշումների շտեմարան
  • ՀՀ օրենքների որոնում
  • ՄԻԵԴ գործերի որոնում
  • Խելացի որոնում
  • Ինֆոգրաֆիկա
  • Նմանատիպ գործերի որոնում
  • Քաղաքացիական
  • Քրեական
  • Վարչական
  • Վճարման կարգադրություններով
  • Սնանկության

Գործի համարի ձևաչափը ճիշտ չէ
Դատական ակտեր
Ընդլայնված որոնում
* Արդյունքների դասավորվածությունը կատարվում է ըստ գործերի արդիականության
  • Հակիրճ
  • Դատական գործ

Հիմնական

Գործի համար: ԵԴ/0993/01/20

Վիճակագրական տողի համար: 15․19

Ամբաստանյալ

Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյան

Դատավոր

Երևան քաղաքի դատարան:

Արմինե Սերժիկի Մելիքսեթյան

Քրեական վերաքննիչ:

Նարինե Ռադիկի Հովակիմյան

Հոդվածներ

Երևան քաղաքի դատարան:

ՀՀ քրեական օրենսգիրք

Հոդված 329 Մաս 1

ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգիրք

Հոդված 395
Քրեական վերաքննիչ:

ՀՀ քրեական օրենսգիրք

Հոդված 329 Մաս 1
Մեղադրական եզրակացության համառոտ բովանդակություն: Դավիթ Մարտիրոսյանին մեղադրանք է առաջադրվել այն բանի համար, որ նա 17․04․2019թ․-ից Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության իրավասու մարմինների կողմից գտնվելով հետախուզման մեջ ԳԴՀ քրեական օրենսգրքի 29ա հոդվածի 1-ին մասով, 30ա հոդվածի 2-րդ ,ասով /թմրամիջոցների մասին օրենքը խախտելը/ և 52 հոդվածի 3-րդ մասով /զենքի մասին օրենքը խախտելը/, գրծով դեռևս չպարզված հանգամանքներում ձեռք է բերել Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալների Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու անձնագիրը։ 202թ․ փետրվարի 23-ին Դավիթ Մարտիրոսյանը Վարշավա-Երևան չվերթով ժամանել է <<Զվարթնոց>> օդանավակայանում Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության անձնագրի օգտագործմամբ ապօրինի՝ առանց սահմանված փաստաթղթերի և պատշաճ թույլտվության, հատել է ՀՀ պահպանվող պետական սահմանը և մուտք գրծել ՀՀ։


  • Նիստեր
  • Ակտեր
  • Երևան քաղաքի դատարան
  • Քրեական վերաքննիչ

Դ Ա Տ Ա Վ Ճ Ի Ռ
ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԵԴ/0993/01/20

04 փետրվարի 2021թ. ք.Երևան

Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանը՝

նախագահությամբ դատավոր՝ Ա. Մելիքսեթյանի,
քարտուղարությամբ՝ Հ. Հարությունյանի,

մասնակցությամբ.
մեղադրող՝ Վ.Ղազարյանի,
պաշտպան՝ Է.Խաչատրյանի,

դռնբաց դատական նիստում, դատական քննության արագացված կարգի կիրառմամբ քննելով քրեական գործն ըստ մեղադրանքի՝
Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի (ծնված՝ 22.01.1992թ., ծննդավայրը ՀՀ, ք.Երևան, ազգությամբ հայ, քաղաքացիություն չունի, ընտանեկան դրությունը՝ ըստ իր խոսքերի ամուսնացած, ՀՀ-ում չի աշխատում, գրանցված ԳԴՀ Լայփցիգ քաղաք, Էլստրշտրասեն փողոց 49 տուն, ՀՀ-ում բնակվում է Երևան քաղաքի Մամիկոնյանց փողոցի 42 շենքի 44 բնակարանում) ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասերով,

Պարզեց

Գործի դատավարական պատմությունը.
2020թ. մարտի 23-ին ՀՀ ԱԱԾ քննչական դեպարտամենտում ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով հարուցվել և վարույթ է ընդունվել թիվ 58207120 քրեական գործը:
2020թ. հունիս 04-ի որոշմամբ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ որպես խափանման միջոց է ընտրվել ստորագրություն չհեռանալու մասին:
2020թ. հունիսի 10-ի որոշմամբ Դավիթ Մարտիրոսյանը ներգրավվել է որպես մեղադրյալ և նրան մեղադրանք է առաջադրվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով:
2020թ. սեպտեմբերի 03-ի որոշմամբ Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագիրը ճանաչվել է իրեղեն ապացույց:
2020թ. սեպտեմբերի 09-ի որոշմամբ Դավիթ Մարտիրոսյանին առաջադրված մեղադրանքը փոփոխվել է և վերջինս որպես մեղադրյալ է ներգրավվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով:
2020թ. սեպտեմբերի 16-ին թիվ 58207120 քրեական գործը մեղադրական եզրակացությամբ ուղարկվել է Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարան (այսուհետ նաև Դատարան) և ընդունվել է Դատարանի վարույթ:

Գործի փաստական հանգամանքները.
Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանը մեղադրվում է այն հանրորեն վտագավոր արարքի համար, որ նա <<(…) 17.04.2019թ-ից Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության իրավասու մարմինների կողմից գտնվելով հետախուզման մեջ ԳԴՀ քրեական օրենսգրքի 29ա հոդվածի 1-ին մասով, 30ա հոդվածի 2-րդ մասով (թմրամիջոցների մասին օրենքը խախտելը) և 52-րս հոդվածի 3-րդ մասով ( զենքի մասին օրենքը խախտելը), գործով դեռևս չպարզված հանգամանքներում ձեռք է բերել Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագիրը:
2020թ. փետրվարի 23-ին Դավիթ Մարտիրոսյանը Վաչշավա-Երևան թիվ 797 չվերթով ժամանել է ՀՀ և «Զվարթնոց» օդանավակայնում Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագրի օգտագոծմամբ ապօրինի՝ առանց սահմանված փաստաթղթերի և պատշաճ թույլտվության, հատել է Հայաստանի Հանրապետության պահպանվող պետական սահմանը և մուտք է գործել ՀՀ:
Բացի այդ, 2020 թվականի փետրվարի 28-ին Դ.մարտիրոսյանը նույն անձնագրի գործադրմամբ փորձել է կրկին ապօրինի՝ առանց սահմանված փաստաթղթերի և պատշաճ թուլտվության, հատել Հայաստանի Հանրապետության պահպանվող պետական սահմանը և Երևան-Վարշավա թիվ 728 չվերթով մեկնել ՀՀ-ից, սակայն Երևանի «Զվարթնոց» օդանավակայնում բռնվել է ՀՀ ԱԱԾ աշխատակիցների կողմից(…)>>:
Արագացված դատաքննություն.
Մինչև դատաքննությունը սկսելն ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի պաշտպան Է.Խաչատրյանը միջնորդեց դատական քննությունն անցկացնել արագացված կարգով: Ամբաստանյալը հայտնեց, որ խորհրդակցել է պաշտպանի հետ, գիտակցում է արագացված կարգով դատաքննություն անցկացնելու հետևանքները, առաջադրված մեղադրանքն իրեն պարզ է, համաձայն է մեղադրանքի հետ
Մեղադրողը, թեև մեղադրական եզրակացությունը հաստատելու որոշմամբ առարկել էր գործի քննությունն արագացված կարգով անցկացնելու դեմ, սակայն փոփոխեց իր դիրքորոշումը և առարկություն չհայտնեց արագացված կարգ կիրառելու դեմ:
Դատարանը, պարզելով, որ առկա են ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 375.1-րդ և 375.2-րդ հոդվածներով նախատեսված պայմանները, որոշում կայացրեց արագացված կարգով դատական քննություն անցկացնելու մասին:
Դատարանի իրավական վերլուծությունները.
Դատարանը, գործով ձեռք բերված ապացույցների ընդհանուր կարգով սահմանված հետազոտություն չկատարելով, առաջադրված մեղադրանքն ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի կողմից ընդունելու և դատական քննության արագացված կարգ կիրառելու պայմաններում, հանգում է այն հետևության, որ ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի արարքը ճիշտ է որակված և համապատասխանում է ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված հանցագործությունների հատկանիշներին:
Քննելով ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ, նրա կատարած հանցագործությունների համար պատիժ նշանակելու հարցը՝ Դատարանը գտնում է հետևյալը.
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 10-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ «Հանցանք կատարած անձի նկատմամբ կիրառվող պատիժը և քրեաիրավական ներգործության այլ միջոցները պետք է լինեն արդարացի՝ համապատասխանեն հանցանքի ծանրությանը, դա կատարելու հանգամանքներին, հանցավորի անձնավորությանը, անհրաժեշտ և բավարար լինեն նրան ուղղելու և նոր հանցագործությունները կանխելու համար»:
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 48-րդ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն՝ «Պատժի նպատակն է վերականգնել սոցիալական արդարությունը, ուղղել պատժի ենթարկված անձին, ինչպես նաև կանխել հանցագործությունները»:
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 61-րդ հոդվածի համաձայն՝ «1. Հանցագործության համար մեղավոր ճանաչված անձի նկատմամբ նշանակվում է արդարացի պատիժ, որը որոշվում է սույն օրենսգրքի Հատուկ մասի համապատասխան հոդվածի սահմաններում՝ հաշվի առնելով սույն օրենսգրքի Ընդհանուր մասի դրույթները:
2. Պատժի տեսակը և չափը որոշվում են հանցագործության՝ հանրության համար վտանգավորության աստիճանով և բնույթով, հանցավորի անձը բնութագրող տվյալներով, այդ թվում՝ պատասխանատվությունը և պատիժը մեղմացնող կամ ծանրացնող հանգամանքներով:
3. Հանցագործության համար նախատեսված պատիժներից առավել խիստը նշանակվում է, եթե նվազ խիստ տեսակը չի կարող ապահովել պատժի նպատակները»:
Մեջբերված իրավական նորմերը ՀՀ վճռաբեկ դատարանը վերլուծել և դրանց վերաբերյալ իրավական դիրքորոշումներ է հայտնել ԵԿԴ/0042/01/11, ինչպես նաև մի շարք այլ գործերով կայացված որոշումներում: Նշված որոշումներում ՀՀ վճռաբեկ դատարանի ձևավորած կայուն նախադեպային իրավունքի համաձայն՝ պատժի արդարությունը դրսևորվում է հանցագործության և քրեաիրավական ներգործության միջոցների (պատժի) համաչափության ապահովմամբ: Պատիժն արդարացի է, եթե համաչափ է կատարված հանցագործությանը, ինչպես նաև բավարար պատժի նպատակներին հասնելու տեսանկյունից: Պատժի արդարության պահանջներից նահանջելը կարող է հանգեցնել չափազանց մեղմ կամ չափազանց խիստ պատժի նշանակման: Քրեական օրենքը համընդհանուր բնույթ ունի, իսկ արարքը և հանցավորի անձը կոնկրետ են: Հետևաբար կոնկրետ գործով պատիժ նշանակելիս դատարանի ներքին համոզմունքը ձևավորվում է կատարված արարքի հանրային վտանգավորության բնույթի ու աստիճանի, հանցավորի անձի, պատիժը մեղմացնող և ծանրացնող հանգամանքների վերլուծության հիման վրա: Նշված հանգամանքների գնահատման ժամանակ դատարանը պետք է ելնի ՀՀ քրեական օրենսգրքի 48-րդ հոդվածով նախատեսված՝ պատժի նպատակների իրացումն ապահովելու անհրաժեշտությունից:
Այսպիսով, պատիժ նշանակելիս դատարանը, ի թիվս այլ հանգամանքների, պետք է հաշվի առնի արարքի հանրային վտանգավորության աստիճանը և բնույթը: Հանցագործության այս հատկանիշներին ՀՀ վճռաբեկ դատարանն անդրադարձել է Գ.Մադաթյանի գործով որոշման մեջ` իրավական դիրքորոշում արտահայտելով այն մասին, որ <<Արարքի հանրային վտանգավորության բնույթը հանցագործության որակական կողմն է, այն որոշվում է մեղքի ձևի և տեսակի, հանցագործության նպատակի և շարժառիթի, ինչպես նաև քրեական օրենսդրությամբ պահպանվող հասարակական հարաբերության` հանցանքի կատարման պահին ունեցած սոցիալական նշանակության վերաբերյալ փաստական տվյալների ամբողջությամբ:
Արարքի հանրային վտանգավորության աստիճանի որոշման ժամանակ դատարանը պետք է բացահայտի կատարված հանցագործությամբ պատճառված վնասի չափը, հանցագործության կատարման եղանակը, հանցավոր մտադրության իրականացման աստիճանը, հանցակցության դեպքում` հանցավորի կատարած արարքը և հանցագործությանը նրա մասնակցության աստիճանը>> (տե՛ս Գարուշ Մադաթյանի գործով Վճռաբեկ դատարանի 2009 թվականի փետրվարի 17-ի թիվ ԵՇԴ/0029/01/08 որոշման 14-րդ կետը):
Վերահաստատելով վերոնշյալ իրավական դիրքորոշումները` ՀՀ վճռաբեկ դատարանն Արմեն Շահբազյանի վերաբերյալ ԵՇԴ/0143/01/13 քրեական գործով 2014 թվականի օգոստոսի 15-ի որոշմամբ արձանագրել է, որ. <<(…) դատարանի կողմից արարքի հանրային վտանգավորության աստիճանի և բնույթի բացահայտումը սերտորեն կապված է պատիժ նշանակելու ընդհանուր սկզբունքների հետ` թե՛ արդարացի պատիժ նշանակելու և թե՛ պատժի անհատականացման համատեքստում: Հանցագործության հանրային վտանգավորության տիպային բնութագիրն արտացոլվում է օրենսդրի կողմից սահմանված սանկցիայում, իսկ յուրաքանչյուր կոնկրետ գործով արարքի հանրային վտանգավորության աստիճանի գնահատականը տրվում է դատարանի կողմից` հանցագործության կատարման հանգամանքների, հանցավորի անձնավորության, պատասխանատվությունն ու պատիժը մեղմացնող և ծանրացնող հանգամանքների հիման վրա, և արտահայտվում է կոնկրետ պատժի տեսքով (տե՛ս mutatis mutandis Նարեկ Սարգսյանի գործով Վճռաբեկ դատարանի 2011 թվականի դեկտեմբերի 22-ի թիվ ԵԿԴ/0042/01/11 որոշման 16-17-րդ կետերը): Հանցագործության կատարման եղանակի, գործիքների, միջոցների, պատճառված վնասի չափի և բնույթի (հանրորեն վտանգավոր հետևանքների), հանցավորի մտադրության իրականացման աստիճանի, շարժառիթների, նպատակների բացահայտումը մեծապես ազդում է պատժի տեսակի ընտրության, ինչպես նաև դրա` առավել կամ նվազ խիստ լինելու վրա(...)>>:
Նշանակված պատժի համաչափության հարցին ՀՀ վճռաբեկ դատարանն անդրադարձել է Արարատ Ավագյանի և Վահան Սահակյանի վերաբերյալ ԵԿԴ/0252/01/13 քրեական գործով 2014թ. հոկտեմբերի 31-ի որոշմամբ՝ արձանագրելով, որ. <<(…) նշանակվող պատժի արդարացիության հիմնական պահանջն այն է, որ պատիժը պետք է համապատասխանի հանցագործության հանրային վտանգավորության աստիճանին և բնույթին (…):
Հանցագործության հանրային վտանգավորության տիպային բնութագիրն արտացոլվում է օրենսդրի կողմից սահմանված սանկցիայում, իսկ յուրաքանչյուր կոնկրետ գործով արարքի հանրային վտանգավորության գնահատականը դատարանի կողմից կարող է որոշվել կոնկրետ հանցագործության տարրերի առանձնահատկությունների, դրա կատարման հանգամանքների, հանցավորի անձնավորության, պատասխանատվությունն ու պատիժը մեղմացնող և ծանրացնող հանգամանքների հիման վրա: (…)
Պատժի անհատականացման սկզբունքի բովանդակության հիմնական մասն է կազմում նաև հանցավորի անձը բնութագրող տվյալների գնահատումը, որոնք իրենց ամբողջության մեջ հնարավորություն են տալիս անձին դիտել ոչ միայն որպես հանցանք կատարող, որը պետք է պատասխանատվություն կրի, այլ նաև որպես կոնկրետ անձ՝ իր անհատական հատկանիշներով: Ընդ որում՝ անձի այն հատկանիշները, որոնք գտնվում են հանցակազմից դուրս, նշանակություն են ունենում դատարանի կողմից պատժի տեսակը և չափը որոշելիս: Որպես հանցավորի անձը բնութագրող հատկանիշներ՝ գնահատվում են նրա սոցիալ-հոգեբանական, սոցիալ-ժողովրդագրական հատկությունները՝ վարքագիծն ընտանիքում և կենցաղում, աշխատանքի նկատմամբ ունեցած վերաբերմունքը, կրթությունը, առողջական վիճակը, տարիքը, ծառայությունը պետության և հասարակության առջև և այլն: (…)>>:
Անձի պատասխանատվությունը մեղմացնող հանգամանքների հարցի վերաբերյալ Վճռաբեկ դատարանը թիվ ՎԲ-84/07 գործով արտահայտել է հետևյալ իրավական դիրքորոշումը.
«(…)Դատարանի լայն հայեցողության շրջանակներում է նաև անձի պատասխանատվությունը մեղմացնող հանգամանքների կիրառման հարցը, քանի որ համաձայն ՀՀ քրեական օրենսգրքի 62-րդ հոդվածի 2-րդ մասի՝ պատիժ նշանակելիս դատարանը կարող է հաշվի առնել նաև մեղմացնող այլ հանգամանքներ, որոնք նշված չեն նույն հոդվածի առաջին մասում (…)»:
Ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ, նրա կատարած հանցագործության համար պատիժ նշանակելիս Դատարանը հաշվի է առնում վերոհիշյալ իրավական ակտերում և նախադեպային որոշումներում արտահայտված իրավական դիրքորոշումները, ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի կատարած հանցագործությունների հանրային վտանգավորության աստիճանը` ամբաստանյալի կատարած արարքները միջին ծանրության հանցագործությունների շարքին դասվելը, հանցագործության կատարման եղանակը, ինչպես նաև խախտված հասարակական հարաբերությունների սոցիալական նշանակությունը, այդ ոլորտում պետության քրեական քաղաքականության ուղղվածությունը:
Դատարանը որպես Դավիթ Մարտիրոսյանի անձը բնութագրող դրական հանգամանք է համարում առաջադրված մեղադրանքում իրեն լիովին մեղավոր ճանաչելը:
Ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի կատարած հանցագործության համար պատիժ նշանակելիս՝ Դատարանը հաշվի առնելով այն, որ քրեական օրենքով նախատեսված մեղմացնող հանգամանքների ցանկը սպառիչ չեն և թույլատրված է որպես մեղմացնող հանգամանքներ դիտարկել այնպիսիք, որոնք նշված չեն ՀՀ քրեական օրենսգրքի 62-րդ հոդվածում, ուստի Դատարանը որպես պատասխանատվությունը և պատիժը մեղմացնող հանգամանքներ արձանագրում է ամբաստանյալի՝ մինչև տասնչորս տարեկան 1 երեխա ունենալը և «ՀԱՅՐԵՆԱՆՎԵՐ ՄԱՀԱՊԱՐՏՆԵՐ» Ռազմահայրենասիրական ՀԿ կամավորական ջոկատի կազմում 28.09.2020-10.10.2020թթ. ԱՀ գ.Մատաղիսի և գ.Մաղավուզի ինքնապաշտպանական մարտական գործողություններին մասնակցելը, որոնց վերաբերյալ դատական նիստի ժամանակ ներկայացվել է փաստաթղթեր:
Ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի կատարած հանցագործության համար պատիժ նշանակելիս՝ Դատարանը նրա պատասխանատվությունը և պատիժը ծանրացնող հանգամանք չի արձանագրում:
Վերոգրյալը հաշվի առնելով` Դատարանը գտնում է, որ ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանն իր կատարած հանցագործութունների համար ենթակա է պատժի՝ տուգանքի ձևով:
Քննելով խափանման միջոցի հարցը` Դատարանը գտնում է, որ ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ ընտրված խափանման միջոց չհեռանակու մասին ստորագրությունը պետք է թողնել անփոփոխ՝ մինչև դատավճռի օրինական ուժի մեջ մտնելը:
Քննելով իրեղեն ապացույցների հարցը` Դատարանը գտնում է, դատավճիռն օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո նախաքննության մարմնի 2020թ. սեպտեմբերի 03-ի որոշմամբ իրեղեն ապացույց ճանաչված՝ Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագիրը պետք է պահել քրեական գործի հետ միասին:
Գործով քաղաքացիական հայց չի հարուցվել, գույքի վրա կալանք դրված չէ:
Հաշվի առնելով, որ դատական քննության արագացված կարգ կիրառելու դեպքում, ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 3753-րդ հոդվածի 8-րդ մասի հիման վրա, նույն օրենսգրքի 168-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-8-րդ կետերով նախատեսված դատական ծախսերն ամբաստանյալից ենթակա չեն բռնագանձնման՝ Դատարանն այդ հարցը համարում է լուծված:
Վերոգրյալի հիման վրա և ղեկավարվելով ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 41-րդ, 119-րդ, 357-360-րդ, 364-365-րդ, 369-373-րդ, 3751-3754-րդ հոդվածներով` Դատարանը՝





Վ Ճ Ռ Ե Ց

Ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանին մեղավոր ճանաչել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված հանցանքում և դատապարտել տուգանքի նվազագույն աշխատավարձի երկուհարյուրապատիկի /200.000 ՀՀ դրամ/ չափով:
Ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանին մեղավոր ճանաչել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված հանցանքում և դատապարտել տուգանքի՝ նվազագույն աշխատավարձի հարյուրապատիկի /100.000 ՀՀ դրամ/ չափով:
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 66-րդ հոդվածի կիրառմամբ վերջնական պատիժ սահմանել տուգանք՝ նվազագույն աշխատավարձի երկուհարյուհիսունապատիկի /250.000 ՀՀ դրամ/ չափով:
Ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի նկատմամբ ընտրված խափանման միջոց չհեռանալու մասին ստորագրությունը թողնել անփոփոխ՝ մինչև դատավճռի օրինական ուժի մեջ մտնելը:
Դատավճռի օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո նախաքննության մարմնի 2020թ. սեպտեմբերի 03-ի որոշմամբ իրեղեն ապացույց ճանաչված՝ Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագիրը պահել քրեական գործի հետ միասին:
Քաղաքացիական հայցի և դատական ծախսերի հարցը համարել լուծված:
Դատավճիռը, բացառությամբ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 395-րդ հոդվածի 1-ին կետով նախատեսված հիմքի, կարող է բողոքարկվել ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարան` հրապարակման պահից մեկամսյա ժամկետում:


ԴԱՏԱՎՈՐ` Ա. ՄԵԼԻՔՍԵԹՅԱՆ

ԵԴ/0993/01/20
Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱՔՆՆԻՉ ՔՐԵԱԿԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆԸ
(այսուհետ `Վերաքննիչ դատարան) ՀԵՏԵՎՅԱԼ ԿԱԶՄՈՎ`

նախագահող դատավոր` Ն.Հովակիմյան
դատավորներ՝ Կ.Մարդանյան
Ս.Համբարձումյան

քարտուղարությամբ` Հ.Հակոբյանի
մասնակցությամբ`
մեղադրող՝ Վ.Ղազարյանի
պաշտպան՝ Է.Խաչատրյանի

30.06.2021թ. ք.Երևան

դռնբաց դատական նիստում, վճռաբեկության կարգով քննության առնելով ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի վերաբերյալ՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի (այսուհետ նաև՝ Դատարան) 04.02.2021թ. դատավճռի դեմ պաշտպան Է.Խաչատրյանի կողմից բերված վերաքննիչ բողոքը.

Պ Ա Ր Զ Ե Ց

1.Գործի դատավարական նախապատմությունը.
2020 թվականի մարտի 23-ին ՀՀ ԱԱԾ քննչական դեպարտամենտում ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով հարուցվել և վարույթ է ընդունվել թիվ 58207120 քրեական գործը:
2020 թվականի հունիս 04-ի որոշմամբ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ որպես խափանման միջոց է ընտրվել ստորագրություն չհեռանալու մասին:
2020 թվականի հունիսի 10-ի որոշմամբ Դավիթ Մարտիրոսյանը ներգրավվել է որպես մեղադրյալ և նրան մեղադրանք է առաջադրվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով:
2020 թվականի սեպտեմբերի 09-ի որոշմամբ Դավիթ Մարտիրոսյանին առաջադրված մեղադրանքը փոփոխվել է և վերջինս որպես մեղադրյալ է ներգրավվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով:
2020 թվականի սեպտեմբերի 16-ին թիվ 58207120 քրեական գործը մեղադրական եզրակացությամբ ուղարկվել է Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարան:
Գործը քննվել է արագացված դատական քննության կանոններով:
Դատարանի 2021 թվականի փետրվարի 04-ի դատավճռով վճռվել է.
ՙԱմբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանին մեղավոր ճանաչել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված հանցանքում և դատապարտել տուգանքի նվազագույն աշխատավարձի երկուհարյուրապատիկի /200.000 ՀՀ դրամ/ չափով:
Ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանին մեղավոր ճանաչել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված հանցանքում և դատապարտել տուգանքի՝ նվազագույն աշխատավարձի հարյուրապատիկի /100.000 ՀՀ դրամ/ չափով:
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 66-րդ հոդվածի կիրառմամբ վերջնական պատիժ սահմանել տուգանք՝ նվազագույն աշխատավարձի երկուհարյուհիսունապատիկի /250.000 ՀՀ դրամ/ չափով:
Ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի նկատմամբ ընտրված խափանման միջոց չհեռանալու մասին ստորագրությունը թողնել անփոփոխ՝ մինչև դատավճռի օրինական ուժի մեջ մտնելը:
Դատավճռի օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո նախաքննության մարմնի 2020թ. սեպտեմբերի 03-ի որոշմամբ իրեղեն ապացույց ճանաչված՝ Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագիրը պահել քրեական գործի հետ միասին:
Քաղաքացիական հայցի և դատական ծախսերի հարցը համարել լուծված՚:
2021 թվականի մարտի 15-ին Դատարանի վերը նշված որոշման դեմ վերաքննիչ բողոք է ներկայացրել պաշտպան Է.Խաչատրյանը:
2021 թվականի ապրիլի 12-ին Վերաքննիչ դատարանի որոշմամբ պաշտպանի վերաքննիչ բողոքն ընդունվել է վարույթ և նշանակվել քննության:
Վերաքննիչ բողոքի պատասխան չի ստացվել:

2.Գործի փաստական հանգամանքները և վերաքննիչ բողոքի քննության համար էական նշանակություն ունեցող փաստերը.
Նախաքննության մարմնի որոշմամբ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանին մեղադրանք է առաջադրվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով, 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով այն բանի համար, որ նա. ՙ(…) 2019 թվականի ապրիլի 17-ից Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության իրավասու մարմինների կողմից գտնվելով հետախուզման մեջ ԳԴՀ քրեական օրենսգրքի 29ա հոդվածի 1-ին մասով, 30ա հոդվածի 2-րդ մասով (թմրամիջոցների մասին օրենքը խախտելը) և 52-րդ հոդվածի 3-րդ մասով (զենքի մասին օրենքը խախտելը), գործով դեռևս չպարզված հանգամանքներում ձեռք է բերել Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագիրը:
2020 թվականի փետրվարի 23-ին Դավիթ Մարտիրոսյանը Վարշավա-Երևան թիվ 797 չվերթով ժամանել է ՀՀ և ՙԶվարթնոց՚ օդանավակայնում Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագրի օգտագոծմամբ ապօրինի՝ առանց սահմանված փաստաթղթերի և պատշաճ թույլտվության, հատել է Հայաստանի Հանրապետության պահպանվող պետական սահմանը և մուտք է գործել ՀՀ:
Բացի այդ, 2020 թվականի փետրվարի 28-ին Դ.Մարտիրոսյանը նույն անձնագրի գործադրմամբ փորձել է կրկին ապօրինի՝ առանց սահմանված փաստաթղթերի և պատշաճ թույլտվության, հատել Հայաստանի Հանրապետության պահպանվող պետական սահմանը և Երևան-Վարշավա թիվ 728 չվերթով մեկնել ՀՀ-ից, սակայն Երևանի ՙԶվարթնոց՚ օդանավակայնում բռնվել է ՀՀ ԱԱԾ աշխատակիցների կողմից(…)՚:
Դատարանն իր դատական ակտում նշել է հետևյալը.
ՙ(…)
Ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ, նրա կատարած հանցագործության համար պատիժ նշանակելիս Դատարանը հաշվի է առնում վերոհիշյալ իրավական ակտերում և նախադեպային որոշումներում արտահայտված իրավական դիրքորոշումները, ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի կատարած հանցագործությունների հանրային վտանգավորության աստիճանը` ամբաստանյալի կատարած արարքները միջին ծանրության հանցագործությունների շարքին դասվելը, հանցագործության կատարման եղանակը, ինչպես նաև խախտված հասարակական հարաբերությունների սոցիալական նշանակությունը, այդ ոլորտում պետության քրեական քաղաքականության ուղղվածությունը:
Դատարանը որպես Դավիթ Մարտիրոսյանի անձը բնութագրող դրական հանգամանք է համարում առաջադրված մեղադրանքում իրեն լիովին մեղավոր ճանաչելը:
Ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի կատարած հանցագործության համար պատիժ նշանակելիս՝ Դատարանը հաշվի առնելով այն, որ քրեական օրենքով նախատեսված մեղմացնող հանգամանքների ցանկը սպառիչ չեն և թույլատրված է որպես մեղմացնող հանգամանքներ դիտարկել այնպիսիք, որոնք նշված չեն ՀՀ քրեական օրենսգրքի 62-րդ հոդվածում, ուստի Դատարանը որպես պատասխանատվությունը և պատիժը մեղմացնող հանգամանքներ արձանագրում է ամբաստանյալի՝ մինչև տասնչորս տարեկան 1 երեխա ունենալը և ՙՀԱՅՐԵՆԱՆՎԵՐ ՄԱՀԱՊԱՐՏՆԵՐ՚ Ռազմահայրենասիրական ՀԿ կամավորական ջոկատի կազմում 28.09.2020-10.10.2020թթ. ԱՀ գ.Մատաղիսի և գ.Մաղավուզի ինքնապաշտպանական մարտական գործողություններին մասնակցելը, որոնց վերաբերյալ դատական նիստի ժամանակ ներկայացվել է փաստաթղթեր:
Ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի կատարած հանցագործության համար պատիժ նշանակելիս՝ Դատարանը նրա պատասխանատվությունը և պատիժը ծանրացնող հանգամանք չի արձանագրում:
Վերոգրյալը հաշվի առնելով` Դատարանը գտնում է, որ ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանն իր կատարած հանցագործութունների համար ենթակա է պատժի՝ տուգանքի ձևով:
(…)՚:

3.Վերաքննիչ բողոքի հիմքերը, հիմնավորումները և պահանջը.
Վերաքննիչ բողոքը քննվում է հետևյալ հիմքերի սահմաններում` ներքոհիշյալ հիմնավորումներով.
Բողոքաբերը՝ պաշտպան Է.Խաչատրյանը, նշել է, որ Դատարանը թույլ է տվել ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 397-398-րդ հոդվածներով նախատեսված նյութական և դատավարական իրավունքի խախտումներ, որոնք հիմք են դատական ակտը բեկանելու համար:
Վիճարկվող դատական ակտը պատճառաբանված և հիմնավորված չէ, Դատարանը թեև նշել է, որ հաշվի է առնում մեղմացնող հանգամանքների առկայությությունը և ծանրացնող հանգամանքների բացակայությունը, սակայն այնուամենայնիվ Դատարանը վճռել է որպես պատիժ ընտրել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1֊ին մասով սահմանված 100-200-ապատիկ տուգանքի՝ 200 000 ՀՀ դրամը, որպես պատիժ, իսկ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով տուգանքի՝ 100.000 ՀՀ դրամը, որից հետո մասնակի գումարելով նշանակել է տուգանք՝ 250.000 ՀՀ դրամի չափով:
Դատարանը պարտականություն ունի պատճառաբանելու, թե ինչու է եկել այս կամ այն հետևության, որ իրավանորմերով է ղեկավարվել նման որոշում կայացնելիս: Մինչդեռ սույն գործով դատական ակտում պահպանված չեն վերոնշյալ չափանիշները, և դրանով խախտվել է ՄԻԵԿ-ով, Սահմանադրության երաշխավորված իրավունքները, ինչպես նաև ՀՀ քրեական օրենսգրքի և ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի կարևոր դրույթներ:
Դատարանը Դավիթ Մարտիրոսյանի պատասխանատվությունն ու պատիժը մեղմացնող հանգամանք պետք է դիտել մեղքը ընդունելը և կատարվածի համար անկեղծորեն զղջալը, նկատի ունենալով, որ նշված հանգամանքը էականորեն նվազեցնում է ինչպես ամբաստանյալի, այնպես էլ նրա կատարած արարքի հանրային վտանգավորության աստիճանը:
Որպես Դավիթ Մարտիրոսյանի պատասխանատվությունը և պատիժը մեղմացնող հանգամանքներ են հանդիսանում նաև առաջադրված մեղադրանքում իրեն լիովին մեղավոր ճանաչելը: Ամբաստանյալի մինչև տասնչորս տարեկան 1 երեխա ունենալը և ՙՀԱՅՐԵՆԱՆՎԵՐ ՄԱՀԱՊԱՐՏՆԵՐ՚ Ռազմահայրենասիրական ՀԿ կամավորական ջոկատի կազմում 28.09.2020-10.10.2020թթ. ԱՀ գ.Մատաղիսի և գ.Մաղավուզի ինքնապաշտպանական մարտական գործողություններին մասնակցելը:
Նման պայմաններում արդյոք հնարավոր չէր որպես պատիժ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով ընտրել 150.000 ապատիկը, իսկ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով տուգանքի՝ 100.000 ապատիկը և վերջնական պատիժը Դատարանը որոշեր դրանք կլանելու սկզբունքով:
Վերոգրյալ հիմնավորումներով բողոքաբերը խնդրել է. ՙԿայացնել գործն ըստ էության լուծող դատական ակտ՝ մասնակի բեկանել 2021 թվականի փետրվարի 04-ի Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանի թիվ ԵԴ/0993/01/20 դատական գործով մեղադրական դատավճիռը՝ նվազեցնել տուգանքի ձևով նշանակված պատժի չափը և պատիժ նշանակել տուգանք՝ 150.000 դրամի չափով:՚:

4.Վերաքննիչ դատարան ներկայացված նյութերը և կողմերի պարզաբանումները.
Պաշտպան Է.Խաչատրյանը պնդեց իր կողմից բերված վերաքննիչ բողոքը, խնդրեց այն բավարարել՝ բեկանելով Դատարանի վիճարկվող դատական ակտը:
Մեղադրող Վ.Ղազարյանն առարկեց վերաքննիչ բողոքի դեմ, խնդրեց այն մերժել՝ անփոփոխ թողնելով Դատարանի դատավճիռը:

5.Վերաքննիչ դատարանի պատճառաբանություններն ու եզրահանգումը.
Վերաքննիչ դատարանը, քննության առնելով պաշտպանի վերաքննիչ բողոքը` բողոքի հիմքերի և հիմնավորումների սահմաններում ուսումնասիրելով և վերլուծելով քրեական գործի նյութերը, լսելով վերաքննիչ բողոքի կապակցությամբ պաշտպանական կողմի պատճառաբանությունները, մեղադրողի դիրքորոշումը, հանգում է հետևության այն մասին, որ պաշտպանի վերաքննիչ բողոքը պետք է մերժել, իսկ Դատարանի դատավճիռը թողնել անփոփոխ` հետևյալ պատճառաբանությամբ.
ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 360-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն.
ՙԴատավճիռ կայացնելիս դատարանը ներկայացված հաջորդականությամբ լուծում է հետևյալ հարցերը`
(…)
6) ենթակա է արդյոք պատժի ամբաստանյալն իր կատարած հանցանքի համար.
7) ինչ պատիժ պետք է նշանակվի ամբաստանյալի նկատմամբ.
(…)՚:
Գուրգեն Մարտիրոսյանի վերաբերյալ գործով ՀՀ վճռաբեկ դատարանը 2008 թվականի փետրվարի 1-ի ՎԲ-01/08 որոշմամբ իրավական դիրքորոշում է հայտնել այն մասին, որ կոնկրետ պատժաչափով կոնկրետ պատժատեսակի նշանակումը և արդեն իսկ նշանակված պատիժը կրելու անհրաժեշտության հարցի լուծումն իրենցից ներկայացնում են պատժի հարցերի դատական լուծման գործընթացի ինքնուրույն և հաջորդական փուլեր: Այսինքն` դատարանը նախ և առաջ որոշում է ամբաստանյալի պատժի ենթակա լինելու հարցը, այնուհետև` դրա տեսակը և չափը, որից հետո որոշում, ամբաստանյալն արդյոք պետք է կրի իր նկատմամբ նշանակված պատիժը, թե ոչ` հաշվի առնելով նշանակված պատիժն առանց փաստացի կրելու պատժի նպատակներին հասնելու հնարավորության հանգամանքը:
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 10-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն.
ՙՀանցանք կատարած անձի նկատմամբ կիրառվող պատիժը և քրեաիրավական ներգործության այլ միջոցները պետք է լինեն արդարացի՝ համապատասխանեն հանցանքի ծանրությանը, դա կատարելու հանգամանքներին, հանցավորի անձնավորությանը, անհրաժեշտ և բավարար լինեն նրան ուղղելու և նոր հանցագործությունները կանխելու համար՚:
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 48-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն.
ՙՊատիժը պետական հարկադրանքի միջոց է, որը դատարանի դատավճռով պետության անունից նշանակվում է հանցագործության համար մեղավոր ճանաչված անձի նկատմամբ և արտահայտվում է այդ անձին իրավունքներից ու ազատություններից օրենքով նախատեսված զրկմամբ կամ դրանց սահմանափակմամբ՚:
Նույն հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն.
ՙՊատժի նպատակն է վերականգնել սոցիալական արդարությունը, ուղղել պատժի ենթարկված անձին, ինչպես նաև կանխել հանցագործությունները՚:
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 61-րդ հոդվածով սահմանված են պատիժ նշանակելու ընդհանուր սկզբունքները, համաձայն որի.
ՙ1.Հանցագործության համար մեղավոր ճանաչված անձի նկատմամբ նշանակվում է արդարացի պատիժ, որը որոշվում է սույն օրենսգրքի Հատուկ մասի համապատասխան հոդվածի սահմաններում՝ հաշվի առնելով սույն օրենսգրքի Ընդհանուր մասի դրույթները:
2.Պատժի տեսակը և չափը որոշվում են հանցագործության՝ հանրության համար վտանգավորության աստիճանով և բնույթով, հանցավորի անձը բնութագրող տվյալներով, այդ թվում՝ պատասխանատվությունը և պատիժը մեղմացնող կամ ծանրացնող հանգամանքներով:
3.Հանցագործության համար նախատեսված պատիժներից առավել խիստը նշանակվում է, եթե նվազ խիստ տեսակը չի կարող ապահովել պատժի նպատակները՚:
Պատիժ նշանակելիս և այն կրելու նպատակահարմարության հարցը քննարկելիս դատարանը հաշվի է առնում նաև ՀՀ քրեական օրենսգրքի 62-րդ և 63-րդ հոդվածներով նախատեսված պատասխանատվությունն ու պատիժը մեղմացնող և ծանրացնող հանգամանքները: Հանցակազմի սահմաններից դուրս գտնվելով, դրանք բնութագրում են ինչպես կատարված հանցագործությունը, այնպես էլ հանցավորի անձնավորությունը, հնարավորություն են տալիս պատկերացում կազմել հանցավորի անձնավորության և հանցագործության` հանրության համար վտանգավորության աստիճանի մասին` համապատասխանաբար բարձրացնելով կամ իջեցնելով այն:
Դրանց գնահատմամբ է հնարավոր յուրաքանչյուր կոնկրետ գործով անհատական մոտեցում ցուցաբերել` ինչպես պատժի տեսակը և չափը որոշելիս, այնպես էլ այն կրելու նպատակահարմարության հարցը լուծելիս (տես ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 2007թ. հոկտեմբերի 26-ի` Թամարա Տեր-Գրիգորյանի վերաբերյալ գործով ՎԲ-192/07 և 2009թ. հունիսի 2-ի` Հովհաննես Սահակյանի վերաբերյալ գործով 2009թ. հունիսի 2-ի ԵՔՐԴ/0571/01/08 որոշումները):
ՙԱրարքի հանրային վտանգավորության բնույթը հանցագործության որակական կողմն է, այն որոշվում է մեղքի ձևի և տեսակի, հանցագործության նպատակի և շարժառիթի, ինչպես նաև քրեական օրենսդրությամբ պահպանվող հասարակական հարաբերության` հանցանքի կատարման պահին ունեցած սոցիալական նշանակության վերաբերյալ փաստական տվյալների ամբողջությամբ:
Արարքի հանրային վտանգավորության աստիճանի որոշման ժամանակ դատարանը պետք է բացահայտի կատարված կոնկրետ հանցանքի առանձնահատուկ հատկանիշները, որոնք կարող են ազդել հանրային վտանգավորության վրա` հանցագործությամբ պատճառված վնասի չափը, հանցագործության կատարման եղանակը, հանցավոր մտադրության իրականացման աստիճանը, հանցակցության դեպքում` հանցավորի կատարած արարքը և հանցագործությանը նրա մասնակցության աստիճանը՚ (տես Գարուշ Մադաթյանի վերաբերյալ գործով ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 2009թ. փետրվարի 17-ի ԵՇԴ/0029/01/08 որոշման 14-րդ կետը):
ՙՊատժի անհատականացման սկզբունքի բովանդակության հիմնական մասն է կազմում հանցավորի անձը բնութագրող տվյալների գնահատումը, որոնք իրենց ամբողջության մեջ հնարավորություն են տալիս անձին դիտել ոչ միայն որպես հանցանք կատարող, որը պետք է պատասխանատվություն կրի, այլ նաև որպես կոնկրետ անձ` իր անհատական հատկանիշներով: Ընդ որում` անձի այն հատկանիշները, որոնք գտնվում են հանցակազմից դուրս, նշանակություն են ունենում դատարանի կողմից պատժի տեսակը և չափը որոշելիս: Որպես հանցավորի անձը բնութագրող հատկանիշներ` գնահատվում են նրա սոցիալ-հոգեբանական, սոցիալ-ժողովրդագրական հատկությունները` վարքագիծն ընտանիքում և կենցաղում, աշխատանքի նկատմամբ ունեցած վերաբերմունքը, կրթությունը, առողջական վիճակը, տարիքը, ծառայությունը պետության և հասարակության առջև և այլն՚ (տես Սերյոժա Թոմոյանի վերաբերյալ գործով ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 2010թ. փետրվարի 12-ի ԼԴ2/0019/01/09 որոշման 15-րդ կետը):
ՙՊատիժ նշանակելը քրեական գործերով արդարադատության իրականացման կարևոր տարրերից մեկն է, որի շրջանակներում կարևորվում է պատիժ նշանակելու ընդհանուր սկզբունքների պահպանումը։ Ն.Սարգսյանի գործով կայացված որոշման մեջ Վճռաբեկ դատարանն իրավական դիրքորոշում է ձևավորել այն մասին, որ ՙ(…) պատիժ նշանակելու ընդհանուր սկզբունքները քրեական օրենքով նախատեսված այն հիմնադրույթներն են, որոնցով պետք է ղեկավարվի դատարանը պատիժ նշանակելիս: Այդ սկզբունքներն են`
ա) օրինականությունը,
բ) արդարությունը,
գ) պատժի անհատականացումը,
դ) մարդասիրությունը։
Պատիժ նշանակելու վերոնշյալ սկզբունքները սահմանում են այն հիմնական դրույթները, որոնցով ղեկավարվում է դատարանը յուրաքանչյուր քրեական գործով պատժի տեսակն ու չափն ընտրելիս: Նշված սկզբունքներից յուրաքանչյուրը՝ որպես առանձին բաղադրամաս, ունի ինքնուրույն նշանակություն և պարտադիր հաշվի է առնվում քրեական պատիժ նշանակելիս: Սկզբունքների ինքնուրույնությունը, սակայն, չի նշանակում, որ դրանք մեկուսացված են մեկը մյուսից, քանի որ միայն համակցության մեջ այդ սկզբունքները կարող են ապահովել օրինական, արդար, անհատականացված և մարդասիրական պատժի նշանակումը:
(…)
Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է նաև, որ արդարության՝ որպես պատիժ նշանակելու սկզբունքի բովանդակությունն ընդգրկում է դատապարտյալի, տուժողի և հասարակության վերաբերմունքը նշանակված պատժի նկատմամբ: Ուստի, պատիժ նշանակելիս արդարության սկզբունքը դատարանից պահանջում է ողջամտորեն հաշվի առնել արդարության մասին վերոնշյալ սուբյեկտների կարծիքը, առավել ևս, որ դրանք ձևավորվում են այն նույն հանգամանքների հիման վրա, որոնք դատարանը հաշվի է առնում պատիժ նշանակելիս (հանցագործության հանրորեն վտանգավորությունը, հանցավորի անձը և այլն): Այս կապակցությամբ Վճռաբեկ դատարանն ընդգծում է, որ պատժի նշանակման արդարության սկզբունքը դատարանը պետք է կիրառի պատժի նշանակման մյուս սկզբունքների, ինչպես նաև պատժի նպատակների համատեքստում:
(…) Պատժի նշանակման մարդասիրության սկզբունքն ունի երկու կողմ, այն է՝
1)մարդասիրություն հասարակության նկատմամբ, որի էությունը տուժողի, հասարակության և պետության շահերի պաշտպանությունն է:
2)մարդասիրություն հանցանք կատարած անձի նկատմամբ. դա նշանակում է մարդկային վերաբերմունք նրա անձի նկատմամբ, պատվի և արժանապատվության հարգում, ֆիզիկական և բարոյական տանջանքների բացառում:
Պատիժ նշանակելիս դատարանը պետք է հաշվի առնի մարդասիրության սկզբունքի վերոնշյալ երկու կողմերը՚ (տես Նարեկ Սարգսյանի վերաբերյալ գործով ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 2011թ. դեկտեմբերի 22-ի թիվ ԵԿԴ/0042/01/11 որոշումը):
Հազարապետ Հարությունյանի վերաբերյալ գործով որոշման մեջ ՀՀ վճռաբեկ դատարանն իրավական դիրքորոշում է ձևավորել այն մասին, որ ՙՊատասխանատվության և պատժի անհատականացման հիմք են ոչ միայն կատարված արարքի հասարակական վտանգավորության աստիճանի, այլև հանցավորի անձը բնութագրող հատկանիշներ հանդիսացող նրա սոցիալ-հոգեբանական, սոցիալ-ժողովրդագրական, քրեաբանական և քրեաիրավական, ֆիզիկական հատկությունների համակցության ճիշտ գնահատումը (ընտանեկան դրությունը, վարքագիծը աշխատանքում և կենցաղում, աշխատունակությունը, առողջական վիճակը, տարիքը, դատվածությունը և այլն)՚ (տես Հազարապետ Հարությունյանի վերաբերյալ գործով ՀՀ Վճռաբեկ դատարանի 2007թ. մարտի 30-ի թիվ ՎԲ-50/07 որոշումը):
Վերը նշված իրավադրույթների, ՀՀ վճռաբեկ դատարանի իրավական դիրքորոշումների լույսի ներքո անդրադառնալով ամբաստանյալի նկատմամբ նշանակված պատժին, Վերաքննիչ դատարանը արձանագրում է, որ ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ նշանակված պատժի տեսակը և չափը որոշելիս, Դատարանը, ղեկավարվել է ՀՀ քրեական օրենսգրքի 61-րդ հոդվածով ամրագրված պատիժ նշանակելու ընդհանուր սկզբունքներով, հաշվի է առել կատարված արարքների բնույթն ու հասարակական վտանգավորության աստիճանը, ամբաստանյալի անձը, նրա պատասխանատվությունը մեղմացնող հանգամանքները, պատասխանատվությունը ծանրացնող հանգամանքների բացակայությունը, և արդյունքում ամբաստանյալի նկատմամբ՝ կատարած արարքների համար նշանակել է վերջնական պատիժ՝ տուգանք՝ 250.000 դրամի չափով, որը մոտ է կատարված արարքների համար նախատեսված պատժաչափի նվազագույն շեմին, հետևաբար ակնհայտ խիստ չի կարող գնահատվել:
Նշանակված պատիժը արդարացի ու համաչափ է, այն բխում է ՀՀ քրեական օրենսգրքի 10-րդ հոդվածով ամրագրված արդարության և պատասխանատվության անհատականացման սկզբունքից` համապատասխանում է կատարված հանցանքների ծանրությանը, այն կատարելու հանգամանքներին, հանցավորի անձնավորությանը, անհրաժեշտ ու բավարար է նրան ուղղելու և նոր հանցագործությունները կանխելու համար և կարող է ապահովել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 48-րդ հոդվածով նախատեսված պատժի նպատակների իրագործումը, այն է` վերականգնել սոցիալական արդարությունը, ուղղել պատժի ենթարկված անձին, ինչպես նաև կանխել հանցագործությունները:
Դատարանը օբյեկտիվ գնահատման է արժանացրել ամբաստանյալի պատասխանատվությունը մեղմացնող հանգամանքները, այդ հանգամանքներն իրենց համաչափ արտացոլում են գտել նշանակված պատժաչափում: Պաշտպանի փաստարկները հակառակի մասին հիմնավոր չեն:
Անհիմն է նաև պաշտպանի փաստարկն այն մասին, թե Դատարանը կարող էր ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ վերջնական պատիժ նշանակեր նշանակված պատիժները կլանելու միջոցով, քանի որ համաձայն ՀՀ քրեական օրենսգրքի 66-րդ հոդվածի 1-ին մասի՝ հանցանքների համակցությամբ յուրաքանչյուր հանցագործության համար առանձին պատիժ /հիմնական և լրացուցիչ/ նշանակելով՝ դատարանը վերջնական պատիժը որոշում է նշանակված պատիժները լրիվ կամ մասնակիրորեն գումարելու միջոցով:
Այսպիսով, Վերաքննիչ դատարանը գտնում է, որ ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ պատիժ նշանակելիս` պատժի տեսակն ու չափը որոշելիս, Դատարանը քրեական օրենքը ճիշտ է կիրառել և նշանակել է պատժի նպատակների տեսանկյունից բավարարության չափանիշին համապատասխանող պատիժ:
Վերաքննիչ դատարանը, սույն որոշման պատճառաբանական մասում շարադրված հիմնավորումներով գտնում է, որ Դատարանի դատավճիռն օրինական է ու հիմնավորված, այն բեկանելու կամ փոփոխելու հիմքեր չկան, հետևաբար վիճարկվող դատական ակտը պետք է թողնել անփոփոխ, իսկ ներկայացված վերաքննիչ բողոքը` մերժել:
Ղեկավարվելով ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 385-387-րդ, 393-394-րդ, 402-րդ հոդվածներով, Վերաքննիչ դատարանը.

Ո Ր Ո Շ Ե Ց

Ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի պաշտպան Է.Խաչատրյանի վերաքննիչ բողոքը մերժել:
Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի 2021թվականի փետրվարի 04-ի թիվ ԵԴ/0993/01/20 դատավճիռը՝ քրեական գործով ըստ մեղադրանքի Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով, թողնել անփոփոխ:
Որոշումը կարող է բողոքարկվել ՀՀ վճռաբեկ դատարան` հրապարակման պահից մեկամսյա ժամկետում:

ՆԱԽԱԳԱՀՈՂ ԴԱՏԱՎՈՐ՝ Ն.ՀՈՎԱԿԻՄՅԱՆ


ԴԱՏԱՎՈՐՆԵՐ՝ Կ.ՄԱՐԴԱՆՅԱՆ


Ս.ՀԱՄԲԱՐՁՈՒՄՅԱՆ

Դատական Գործ N: ԵԴ/0993/01/20
Դատական Գործ N: ԵԴ/0993/01/20
Երևան քաղաքի դատարան
Նոր քրեական գործ    
Երբ է գործը ստացվել: 22-09-2020
Ինչ կարգով է գործը ստացվել: Առաջին անգամ
Գործը որտեղից է ստացվել:
Դատախազություն: ՀՀ Գլխավոր դատախազություն
Նախաքննական գործի համարը: 58207120
Մեղադրական եզրակացության համառոտ բովանդակություն:Դավիթ Մարտիրոսյանին մեղադրանք է առաջադրվել այն բանի համար, որ նա 17․04․2019թ․-ից Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության իրավասու մարմինների կողմից գտնվելով հետախուզման մեջ ԳԴՀ քրեական օրենսգրքի 29ա հոդվածի 1-ին մասով, 30ա հոդվածի 2-րդ ,ասով /թմրամիջոցների մասին օրենքը խախտելը/ և 52 հոդվածի 3-րդ մասով /զենքի մասին օրենքը խախտելը/, գրծով դեռևս չպարզված հանգամանքներում ձեռք է բերել Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալների Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու անձնագիրը։ 202թ․ փետրվարի 23-ին Դավիթ Մարտիրոսյանը Վարշավա-Երևան չվերթով ժամանել է <<Զվարթնոց>> օդանավակայանում Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության անձնագրի օգտագործմամբ ապօրինի՝ առանց սահմանված փաստաթղթերի և պատշաճ թույլտվության, հատել է ՀՀ պահպանվող պետական սահմանը և մուտք գրծել ՀՀ։
Մեղադրյալ
Անձ
ԱնունԴավիթ   
ԱզգանունՄարտիրոսյան   
ՀայրանունԱլբերտի
Հասցե▒▒▒▒▒▒▒▒▒▒   
Ծննդյան ամսաթիվ▒▒▒▒▒▒▒▒▒▒
Հոդված_1
Հոդված329       Մաս 1
Հոդված_1
Հոդված34-329       Մաս 1
Դատվածություն:
Պաշտպան
Անուն
Ազգանուն
Հասցե
Վիճակագրական տողի համարը: 15․19
Լրացուցիչ վիճակագրական տողի համար: Առկա չէ
Իրեղեն ապացույց
Երբ է ստացվել դատարան: 22-09-2020
Իրեղեն ապացույցի անվանումը:իրեղեն ապացույց ճանաչված <<ԳՀԴ>> քաղաքացու անձնագիրը և Դ․ Մարտիրոսյանի ծննդյան վկայականը
Իրեղեն ապացույցի պահպանման փաստացի տեղը: կցված քր գործին
Խափանման միջոց: Ստորագրություն չհեռանալու մասին
Չափահաս: Այո
Մակագրել    
Երբ: 22-09-2020
Նախագահող դատավոր
Դատարանի անվանում: Երևան քաղաքի դատարան
Դատավորի անուն: Արմինե Սերժիկի Մելիքսեթյան
Դատավոր
Դատարանի անվանում: Երևան քաղաքի դատարան
Դատավորի անուն:   
Ընդունվել է վարույթ    
Երբ: 09-10-2020
Որոշումը ուղարկվել է կողմերին:
Ուղարկվել է հուշաթերթիկ/որոշումը:
Այլ նշումներ:
Նշանակվել է դատական քննություն    
Երբ: 02-11-2020
Դատավարության կողմեր: Մեղադրյալ
Դատավարության կողմեր: Պաշտպան
Դատավարության կողմեր: Մեղադրող
Դատավարության կողմեր
ԱնունԴավիթ   
ԱզգանունՄարտիրոսյան   
ՀայրանունԱլբերտի
Հասցե▒▒▒▒▒▒▒▒▒▒   
ՍեռԱրական
Դատավարության կողմեր
ԱնունԷ.   
ԱզգանունԽաչատրյան   
Հասցե▒▒▒▒▒▒▒▒▒▒   
ՍեռԱրական
Դատավարության կողմեր
Անվանում:Ա.Մանուկյան   
Հասցե:ք.Երևան Վազգեն Սարգսյան փ. 5 ՀՀ գլխավոր դատախազություն   
Ժամ: 15:00
Նիստերի դահլիճի համարը: 3
Նիստը: Չի կայացվել
Պատճառը:Նախագահող դատավորին տրված անաշխատունակության թերթիկի հիմքով:
Այլ նշումներ:
Անավարտ գործեր    
Հաշվետու ժամանակահատված: 2020 թվական
Տեսակը: Անավարտ գործեր, որոնք գտնվում են քննության փուլում
Այլ նշումներ:
Նշանակվել է դատական նիստ/դատական քննություն    
Երբ: 29-01-2021
Ժամ: 16:00
Նիստերի դահլիճի համարը: 3
Նիստը: Կայացվել է
Պատճառը:
Այլ նշումներ:
Նշանակվել է դատական նիստ/դատական քննություն    
Երբ: 03-02-2021
Ժամ: 17:30
Նիստերի դահլիճի համարը: 3
Նիստը: Կայացվել է
Պատճառը:
Այլ նշումներ:
Նշանակվել է դատական նիստ/դատական քննություն    
Երբ: 04-02-2021
Ժամ: 11:00
Նիստերի դահլիճի համարը: 3
Նիստը: Կայացվել է
Պատճառը:
Այլ նշումներ:
Կայացվել է դատավճիռ    
Ամսաթիվ: 04-02-2021
Այլ նշումներ:
Մեղադրական    
Մեղադրյալ
ԱնունԴավիթ   
ԱզգանունՄարտիրոսյան   
Հայրանունալբերտի
Հասցե▒▒▒▒▒▒▒▒▒▒   
ՍեռԱրական
Ամսաթիվ: 04-02-2021
Առավել ծանր հանցագործության հոդված
Հոդված329-րդ       Մաս 1-ին մաս
Առավել ծանր հանցագործության հոդված
Հոդված34-329-րդ       Մաս 1-ին մաս
Առավել ծանր հանցագործության հոդվածով: Դատապարտվել է
Այլ հանցագործության հոդվածներ
Հոդված
Այլ հանցագործության հոդվածներով:
Հիմնական պատիժ: Տուգանք
Լրացուցիչ պատիժ:
Այլ պատժաչափեր:
Պատիժը պայմանականորեն չի կիրառվել:
Քրեական պատասխանատվությունից ազատելը՝ դաստիարակչական բնույթի հարկադրանքի միջոցներ կիրառելով:
Բռնագանձնված գույքի չափը:
Օրենսգիրք:
Այլ նշումներ:
Կիրառվել է քրեաիրավական հարկադրանքի միջոց:
Արագացված վարույթ    
Ամսաթիվ: 04-02-2021
Այո/Ոչ: Այո
Այլ նշումներ:
Դատական ակտ Ստեղծման ամսաթիվ:2021-02-09 17:14:03    
Դատական ակտի բովանդակությունը:Դ Ա Տ Ա Վ Ճ Ի Ռ
ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ԵԴ/0993/01/20

04 փետրվարի 2021թ. ք.Երևան

Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանը՝

նախագահությամբ դատավոր՝ Ա. Մելիքսեթյանի,
քարտուղարությամբ՝ Հ. Հարությունյանի,

մասնակցությամբ.
մեղադրող՝ Վ.Ղազարյանի,
պաշտպան՝ Է.Խաչատրյանի,

դռնբաց դատական նիստում, դատական քննության արագացված կարգի կիրառմամբ քննելով քրեական գործն ըստ մեղադրանքի՝
Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի (ծնված՝ 22.01.1992թ., ծննդավայրը ՀՀ, ք.Երևան, ազգությամբ հայ, քաղաքացիություն չունի, ընտանեկան դրությունը՝ ըստ իր խոսքերի ամուսնացած, ՀՀ-ում չի աշխատում, գրանցված ԳԴՀ Լայփցիգ քաղաք, Էլստրշտրասեն փողոց 49 տուն, ՀՀ-ում բնակվում է Երևան քաղաքի Մամիկոնյանց փողոցի 42 շենքի 44 բնակարանում) ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասերով,

Պարզեց

Գործի դատավարական պատմությունը.
2020թ. մարտի 23-ին ՀՀ ԱԱԾ քննչական դեպարտամենտում ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով հարուցվել և վարույթ է ընդունվել թիվ 58207120 քրեական գործը:
2020թ. հունիս 04-ի որոշմամբ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ որպես խափանման միջոց է ընտրվել ստորագրություն չհեռանալու մասին:
2020թ. հունիսի 10-ի որոշմամբ Դավիթ Մարտիրոսյանը ներգրավվել է որպես մեղադրյալ և նրան մեղադրանք է առաջադրվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով:
2020թ. սեպտեմբերի 03-ի որոշմամբ Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագիրը ճանաչվել է իրեղեն ապացույց:
2020թ. սեպտեմբերի 09-ի որոշմամբ Դավիթ Մարտիրոսյանին առաջադրված մեղադրանքը փոփոխվել է և վերջինս որպես մեղադրյալ է ներգրավվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով:
2020թ. սեպտեմբերի 16-ին թիվ 58207120 քրեական գործը մեղադրական եզրակացությամբ ուղարկվել է Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարան (այսուհետ նաև Դատարան) և ընդունվել է Դատարանի վարույթ:

Գործի փաստական հանգամանքները.
Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանը մեղադրվում է այն հանրորեն վտագավոր արարքի համար, որ նա <<(…) 17.04.2019թ-ից Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության իրավասու մարմինների կողմից գտնվելով հետախուզման մեջ ԳԴՀ քրեական օրենսգրքի 29ա հոդվածի 1-ին մասով, 30ա հոդվածի 2-րդ մասով (թմրամիջոցների մասին օրենքը խախտելը) և 52-րս հոդվածի 3-րդ մասով ( զենքի մասին օրենքը խախտելը), գործով դեռևս չպարզված հանգամանքներում ձեռք է բերել Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագիրը:
2020թ. փետրվարի 23-ին Դավիթ Մարտիրոսյանը Վաչշավա-Երևան թիվ 797 չվերթով ժամանել է ՀՀ և «Զվարթնոց» օդանավակայնում Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագրի օգտագոծմամբ ապօրինի՝ առանց սահմանված փաստաթղթերի և պատշաճ թույլտվության, հատել է Հայաստանի Հանրապետության պահպանվող պետական սահմանը և մուտք է գործել ՀՀ:
Բացի այդ, 2020 թվականի փետրվարի 28-ին Դ.մարտիրոսյանը նույն անձնագրի գործադրմամբ փորձել է կրկին ապօրինի՝ առանց սահմանված փաստաթղթերի և պատշաճ թուլտվության, հատել Հայաստանի Հանրապետության պահպանվող պետական սահմանը և Երևան-Վարշավա թիվ 728 չվերթով մեկնել ՀՀ-ից, սակայն Երևանի «Զվարթնոց» օդանավակայնում բռնվել է ՀՀ ԱԱԾ աշխատակիցների կողմից(…)>>:
Արագացված դատաքննություն.
Մինչև դատաքննությունը սկսելն ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի պաշտպան Է.Խաչատրյանը միջնորդեց դատական քննությունն անցկացնել արագացված կարգով: Ամբաստանյալը հայտնեց, որ խորհրդակցել է պաշտպանի հետ, գիտակցում է արագացված կարգով դատաքննություն անցկացնելու հետևանքները, առաջադրված մեղադրանքն իրեն պարզ է, համաձայն է մեղադրանքի հետ
Մեղադրողը, թեև մեղադրական եզրակացությունը հաստատելու որոշմամբ առարկել էր գործի քննությունն արագացված կարգով անցկացնելու դեմ, սակայն փոփոխեց իր դիրքորոշումը և առարկություն չհայտնեց արագացված կարգ կիրառելու դեմ:
Դատարանը, պարզելով, որ առկա են ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 375.1-րդ և 375.2-րդ հոդվածներով նախատեսված պայմանները, որոշում կայացրեց արագացված կարգով դատական քննություն անցկացնելու մասին:
Դատարանի իրավական վերլուծությունները.
Դատարանը, գործով ձեռք բերված ապացույցների ընդհանուր կարգով սահմանված հետազոտություն չկատարելով, առաջադրված մեղադրանքն ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի կողմից ընդունելու և դատական քննության արագացված կարգ կիրառելու պայմաններում, հանգում է այն հետևության, որ ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի արարքը ճիշտ է որակված և համապատասխանում է ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված հանցագործությունների հատկանիշներին:
Քննելով ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ, նրա կատարած հանցագործությունների համար պատիժ նշանակելու հարցը՝ Դատարանը գտնում է հետևյալը.
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 10-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ «Հանցանք կատարած անձի նկատմամբ կիրառվող պատիժը և քրեաիրավական ներգործության այլ միջոցները պետք է լինեն արդարացի՝ համապատասխանեն հանցանքի ծանրությանը, դա կատարելու հանգամանքներին, հանցավորի անձնավորությանը, անհրաժեշտ և բավարար լինեն նրան ուղղելու և նոր հանցագործությունները կանխելու համար»:
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 48-րդ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն՝ «Պատժի նպատակն է վերականգնել սոցիալական արդարությունը, ուղղել պատժի ենթարկված անձին, ինչպես նաև կանխել հանցագործությունները»:
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 61-րդ հոդվածի համաձայն՝ «1. Հանցագործության համար մեղավոր ճանաչված անձի նկատմամբ նշանակվում է արդարացի պատիժ, որը որոշվում է սույն օրենսգրքի Հատուկ մասի համապատասխան հոդվածի սահմաններում՝ հաշվի առնելով սույն օրենսգրքի Ընդհանուր մասի դրույթները:
2. Պատժի տեսակը և չափը որոշվում են հանցագործության՝ հանրության համար վտանգավորության աստիճանով և բնույթով, հանցավորի անձը բնութագրող տվյալներով, այդ թվում՝ պատասխանատվությունը և պատիժը մեղմացնող կամ ծանրացնող հանգամանքներով:
3. Հանցագործության համար նախատեսված պատիժներից առավել խիստը նշանակվում է, եթե նվազ խիստ տեսակը չի կարող ապահովել պատժի նպատակները»:
Մեջբերված իրավական նորմերը ՀՀ վճռաբեկ դատարանը վերլուծել և դրանց վերաբերյալ իրավական դիրքորոշումներ է հայտնել ԵԿԴ/0042/01/11, ինչպես նաև մի շարք այլ գործերով կայացված որոշումներում: Նշված որոշումներում ՀՀ վճռաբեկ դատարանի ձևավորած կայուն նախադեպային իրավունքի համաձայն՝ պատժի արդարությունը դրսևորվում է հանցագործության և քրեաիրավական ներգործության միջոցների (պատժի) համաչափության ապահովմամբ: Պատիժն արդարացի է, եթե համաչափ է կատարված հանցագործությանը, ինչպես նաև բավարար պատժի նպատակներին հասնելու տեսանկյունից: Պատժի արդարության պահանջներից նահանջելը կարող է հանգեցնել չափազանց մեղմ կամ չափազանց խիստ պատժի նշանակման: Քրեական օրենքը համընդհանուր բնույթ ունի, իսկ արարքը և հանցավորի անձը կոնկրետ են: Հետևաբար կոնկրետ գործով պատիժ նշանակելիս դատարանի ներքին համոզմունքը ձևավորվում է կատարված արարքի հանրային վտանգավորության բնույթի ու աստիճանի, հանցավորի անձի, պատիժը մեղմացնող և ծանրացնող հանգամանքների վերլուծության հիման վրա: Նշված հանգամանքների գնահատման ժամանակ դատարանը պետք է ելնի ՀՀ քրեական օրենսգրքի 48-րդ հոդվածով նախատեսված՝ պատժի նպատակների իրացումն ապահովելու անհրաժեշտությունից:
Այսպիսով, պատիժ նշանակելիս դատարանը, ի թիվս այլ հանգամանքների, պետք է հաշվի առնի արարքի հանրային վտանգավորության աստիճանը և բնույթը: Հանցագործության այս հատկանիշներին ՀՀ վճռաբեկ դատարանն անդրադարձել է Գ.Մադաթյանի գործով որոշման մեջ` իրավական դիրքորոշում արտահայտելով այն մասին, որ <<Արարքի հանրային վտանգավորության բնույթը հանցագործության որակական կողմն է, այն որոշվում է մեղքի ձևի և տեսակի, հանցագործության նպատակի և շարժառիթի, ինչպես նաև քրեական օրենսդրությամբ պահպանվող հասարակական հարաբերության` հանցանքի կատարման պահին ունեցած սոցիալական նշանակության վերաբերյալ փաստական տվյալների ամբողջությամբ:
Արարքի հանրային վտանգավորության աստիճանի որոշման ժամանակ դատարանը պետք է բացահայտի կատարված հանցագործությամբ պատճառված վնասի չափը, հանցագործության կատարման եղանակը, հանցավոր մտադրության իրականացման աստիճանը, հանցակցության դեպքում` հանցավորի կատարած արարքը և հանցագործությանը նրա մասնակցության աստիճանը>> (տե՛ս Գարուշ Մադաթյանի գործով Վճռաբեկ դատարանի 2009 թվականի փետրվարի 17-ի թիվ ԵՇԴ/0029/01/08 որոշման 14-րդ կետը):
Վերահաստատելով վերոնշյալ իրավական դիրքորոշումները` ՀՀ վճռաբեկ դատարանն Արմեն Շահբազյանի վերաբերյալ ԵՇԴ/0143/01/13 քրեական գործով 2014 թվականի օգոստոսի 15-ի որոշմամբ արձանագրել է, որ. <<(…) դատարանի կողմից արարքի հանրային վտանգավորության աստիճանի և բնույթի բացահայտումը սերտորեն կապված է պատիժ նշանակելու ընդհանուր սկզբունքների հետ` թե՛ արդարացի պատիժ նշանակելու և թե՛ պատժի անհատականացման համատեքստում: Հանցագործության հանրային վտանգավորության տիպային բնութագիրն արտացոլվում է օրենսդրի կողմից սահմանված սանկցիայում, իսկ յուրաքանչյուր կոնկրետ գործով արարքի հանրային վտանգավորության աստիճանի գնահատականը տրվում է դատարանի կողմից` հանցագործության կատարման հանգամանքների, հանցավորի անձնավորության, պատասխանատվությունն ու պատիժը մեղմացնող և ծանրացնող հանգամանքների հիման վրա, և արտահայտվում է կոնկրետ պատժի տեսքով (տե՛ս mutatis mutandis Նարեկ Սարգսյանի գործով Վճռաբեկ դատարանի 2011 թվականի դեկտեմբերի 22-ի թիվ ԵԿԴ/0042/01/11 որոշման 16-17-րդ կետերը): Հանցագործության կատարման եղանակի, գործիքների, միջոցների, պատճառված վնասի չափի և բնույթի (հանրորեն վտանգավոր հետևանքների), հանցավորի մտադրության իրականացման աստիճանի, շարժառիթների, նպատակների բացահայտումը մեծապես ազդում է պատժի տեսակի ընտրության, ինչպես նաև դրա` առավել կամ նվազ խիստ լինելու վրա(...)>>:
Նշանակված պատժի համաչափության հարցին ՀՀ վճռաբեկ դատարանն անդրադարձել է Արարատ Ավագյանի և Վահան Սահակյանի վերաբերյալ ԵԿԴ/0252/01/13 քրեական գործով 2014թ. հոկտեմբերի 31-ի որոշմամբ՝ արձանագրելով, որ. <<(…) նշանակվող պատժի արդարացիության հիմնական պահանջն այն է, որ պատիժը պետք է համապատասխանի հանցագործության հանրային վտանգավորության աստիճանին և բնույթին (…):
Հանցագործության հանրային վտանգավորության տիպային բնութագիրն արտացոլվում է օրենսդրի կողմից սահմանված սանկցիայում, իսկ յուրաքանչյուր կոնկրետ գործով արարքի հանրային վտանգավորության գնահատականը դատարանի կողմից կարող է որոշվել կոնկրետ հանցագործության տարրերի առանձնահատկությունների, դրա կատարման հանգամանքների, հանցավորի անձնավորության, պատասխանատվությունն ու պատիժը մեղմացնող և ծանրացնող հանգամանքների հիման վրա: (…)
Պատժի անհատականացման սկզբունքի բովանդակության հիմնական մասն է կազմում նաև հանցավորի անձը բնութագրող տվյալների գնահատումը, որոնք իրենց ամբողջության մեջ հնարավորություն են տալիս անձին դիտել ոչ միայն որպես հանցանք կատարող, որը պետք է պատասխանատվություն կրի, այլ նաև որպես կոնկրետ անձ՝ իր անհատական հատկանիշներով: Ընդ որում՝ անձի այն հատկանիշները, որոնք գտնվում են հանցակազմից դուրս, նշանակություն են ունենում դատարանի կողմից պատժի տեսակը և չափը որոշելիս: Որպես հանցավորի անձը բնութագրող հատկանիշներ՝ գնահատվում են նրա սոցիալ-հոգեբանական, սոցիալ-ժողովրդագրական հատկությունները՝ վարքագիծն ընտանիքում և կենցաղում, աշխատանքի նկատմամբ ունեցած վերաբերմունքը, կրթությունը, առողջական վիճակը, տարիքը, ծառայությունը պետության և հասարակության առջև և այլն: (…)>>:
Անձի պատասխանատվությունը մեղմացնող հանգամանքների հարցի վերաբերյալ Վճռաբեկ դատարանը թիվ ՎԲ-84/07 գործով արտահայտել է հետևյալ իրավական դիրքորոշումը.
«(…)Դատարանի լայն հայեցողության շրջանակներում է նաև անձի պատասխանատվությունը մեղմացնող հանգամանքների կիրառման հարցը, քանի որ համաձայն ՀՀ քրեական օրենսգրքի 62-րդ հոդվածի 2-րդ մասի՝ պատիժ նշանակելիս դատարանը կարող է հաշվի առնել նաև մեղմացնող այլ հանգամանքներ, որոնք նշված չեն նույն հոդվածի առաջին մասում (…)»:
Ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ, նրա կատարած հանցագործության համար պատիժ նշանակելիս Դատարանը հաշվի է առնում վերոհիշյալ իրավական ակտերում և նախադեպային որոշումներում արտահայտված իրավական դիրքորոշումները, ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի կատարած հանցագործությունների հանրային վտանգավորության աստիճանը` ամբաստանյալի կատարած արարքները միջին ծանրության հանցագործությունների շարքին դասվելը, հանցագործության կատարման եղանակը, ինչպես նաև խախտված հասարակական հարաբերությունների սոցիալական նշանակությունը, այդ ոլորտում պետության քրեական քաղաքականության ուղղվածությունը:
Դատարանը որպես Դավիթ Մարտիրոսյանի անձը բնութագրող դրական հանգամանք է համարում առաջադրված մեղադրանքում իրեն լիովին մեղավոր ճանաչելը:
Ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի կատարած հանցագործության համար պատիժ նշանակելիս՝ Դատարանը հաշվի առնելով այն, որ քրեական օրենքով նախատեսված մեղմացնող հանգամանքների ցանկը սպառիչ չեն և թույլատրված է որպես մեղմացնող հանգամանքներ դիտարկել այնպիսիք, որոնք նշված չեն ՀՀ քրեական օրենսգրքի 62-րդ հոդվածում, ուստի Դատարանը որպես պատասխանատվությունը և պատիժը մեղմացնող հանգամանքներ արձանագրում է ամբաստանյալի՝ մինչև տասնչորս տարեկան 1 երեխա ունենալը և «ՀԱՅՐԵՆԱՆՎԵՐ ՄԱՀԱՊԱՐՏՆԵՐ» Ռազմահայրենասիրական ՀԿ կամավորական ջոկատի կազմում 28.09.2020-10.10.2020թթ. ԱՀ գ.Մատաղիսի և գ.Մաղավուզի ինքնապաշտպանական մարտական գործողություններին մասնակցելը, որոնց վերաբերյալ դատական նիստի ժամանակ ներկայացվել է փաստաթղթեր:
Ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի կատարած հանցագործության համար պատիժ նշանակելիս՝ Դատարանը նրա պատասխանատվությունը և պատիժը ծանրացնող հանգամանք չի արձանագրում:
Վերոգրյալը հաշվի առնելով` Դատարանը գտնում է, որ ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանն իր կատարած հանցագործութունների համար ենթակա է պատժի՝ տուգանքի ձևով:
Քննելով խափանման միջոցի հարցը` Դատարանը գտնում է, որ ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ ընտրված խափանման միջոց չհեռանակու մասին ստորագրությունը պետք է թողնել անփոփոխ՝ մինչև դատավճռի օրինական ուժի մեջ մտնելը:
Քննելով իրեղեն ապացույցների հարցը` Դատարանը գտնում է, դատավճիռն օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո նախաքննության մարմնի 2020թ. սեպտեմբերի 03-ի որոշմամբ իրեղեն ապացույց ճանաչված՝ Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագիրը պետք է պահել քրեական գործի հետ միասին:
Գործով քաղաքացիական հայց չի հարուցվել, գույքի վրա կալանք դրված չէ:
Հաշվի առնելով, որ դատական քննության արագացված կարգ կիրառելու դեպքում, ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 3753-րդ հոդվածի 8-րդ մասի հիման վրա, նույն օրենսգրքի 168-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-8-րդ կետերով նախատեսված դատական ծախսերն ամբաստանյալից ենթակա չեն բռնագանձնման՝ Դատարանն այդ հարցը համարում է լուծված:
Վերոգրյալի հիման վրա և ղեկավարվելով ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 41-րդ, 119-րդ, 357-360-րդ, 364-365-րդ, 369-373-րդ, 3751-3754-րդ հոդվածներով` Դատարանը՝





Վ Ճ Ռ Ե Ց

Ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանին մեղավոր ճանաչել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված հանցանքում և դատապարտել տուգանքի նվազագույն աշխատավարձի երկուհարյուրապատիկի /200.000 ՀՀ դրամ/ չափով:
Ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանին մեղավոր ճանաչել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված հանցանքում և դատապարտել տուգանքի՝ նվազագույն աշխատավարձի հարյուրապատիկի /100.000 ՀՀ դրամ/ չափով:
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 66-րդ հոդվածի կիրառմամբ վերջնական պատիժ սահմանել տուգանք՝ նվազագույն աշխատավարձի երկուհարյուհիսունապատիկի /250.000 ՀՀ դրամ/ չափով:
Ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի նկատմամբ ընտրված խափանման միջոց չհեռանալու մասին ստորագրությունը թողնել անփոփոխ՝ մինչև դատավճռի օրինական ուժի մեջ մտնելը:
Դատավճռի օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո նախաքննության մարմնի 2020թ. սեպտեմբերի 03-ի որոշմամբ իրեղեն ապացույց ճանաչված՝ Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագիրը պահել քրեական գործի հետ միասին:
Քաղաքացիական հայցի և դատական ծախսերի հարցը համարել լուծված:
Դատավճիռը, բացառությամբ ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 395-րդ հոդվածի 1-ին կետով նախատեսված հիմքի, կարող է բողոքարկվել ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարան` հրապարակման պահից մեկամսյա ժամկետում:


ԴԱՏԱՎՈՐ` Ա. ՄԵԼԻՔՍԵԹՅԱՆ
Դատական ակտի ամսաթիվը: 04-02-2021
Գործը քննվել է: Դռնբաց
Այլ նշումներ:
Գործը հանձնվել է գրասենյակ    
Գործը հանձնվել է գրասենյակ: 24-03-2021
Էջերի քանակ: 1-ին հոտոր 15 թերթ և 2-րդ հոտոր 78 թերթ
Գործին կից նյութերը:Դավիտ Մարտիրոսյանի ծննդյան վկայականը և անձնագիրը
Այլ նշումներ:
Բողոքարկվել է    
Բողոքարկվել է: Ըստ էության լուծող դատական ակտը
Ամսաթիվ: 17-03-2021
Այլ նշումներ:
Գործն ուղարկվել է    
Գործը ուղարկվել է: 24-03-2021
Էջերի քանակը: 1-ին հոտոր 15 թերթ և 2-րդ հոտոր 78 թերթ
Գործին կից նյութերը:Դավիթ Մարտիրոսյանի ծննդյան վկայականը և անձնագիրը
ՈՒր(դատարան): Քրեական վերաքննիչ
ՈՒր:ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարան
Ելքի գրության համարը: ԴԴ-9.1-Ե-58870/21
Այլ նշումներ:
Գործը ստացվել է (կատարումն ապահովելու համար, և ... )    
Ամսաթիվ: 03-11-2021
Այլ նշումներ:
Դատավճռի, որոշման կատարում    
Ամսաթիվ: 04-11-2021
Այլ նշումներ:
Դատական Գործ N: ԵԴ/0993/01/20
Քրեական վերաքննիչ
Ստացվել է վերաքննիչ բողոք    
Ամսաթիվ: 15-03-2021
Ամբաստանյալ
Անձ
ԱնունԴավիթ   
ԱզգանունՄարտիրոսյան   
Հասցե▒▒▒▒▒▒▒▒▒▒   
Հոդված_1
Հոդված329       Մաս 1
Դատվածություն:
Պաշտպան
ԱնունԷմին
ԱզգանունԽաչատրյան
Հասցեք.Աբովյան, 7-րդ 2/շ, 1-ին թաղամաս, 177 տուն
Պատիժ:
Հոդված_2
Հոդված
Խափանման միջոց: Ստորագրություն չհեռանալու մասին
Ում կողմից է բերվել բողոքը: Պաշտպան
Բողոքը բերող անձը
ԱնունԷմին   
ԱզգանունԽաչատրյան   
Հասցե▒▒▒▒▒▒▒▒▒▒   
Բողոքի բովանդակությունը:Դավիթ Մարտիրոսյան. Խնդրել է բեկանել Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի /Ավան/ 04.02.21թ. դատավճիռը և Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի /ՀՀ քրեկան օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մաս/ նկատմամբ նշանակված տուգանքը նվազեցնել և պատիժ նշանակել տուգանք՝ 150000 ՀՀ դրամի չափով:
Բողոքի ստացման կարգը: Հանձնվել է փոստին
Ամսաթիվ: 11-03-2021
Չափահաս: Այո
Կայացվել է որոշում:
Որոշման ամսաթիվը:
Որոշման բովանդակություն:
Երկշաբաթյա ժամկետում կրկին ներկայացվել է բողոք:
Այլ նշումներ:
Գործը ստացվել է    
Գործի ստացման ամսաթիվ: 26-03-2021
Վիճակագրական տողի համարը:
Գործը բաղկացած է (հատոոր / էջերի քանակ):
Գործը ստացվել է: Երևան քաղաքի դատարան
Այլ նշումներ:
Գործն ըստ էության լուծող դատական ակտի դեմ    
Ըստ էության լուծող դատական ակտեր: Դատավճիռ (արդարացման/մեղադրական)
Ամբողջությամբ կամ մասնակիորեն բեկանելու և ... մասին դատական ակտ կայացրած դատավորների ցանկ
Դատարանի անվանում: Քրեական վերաքննիչ
Դատավորի անուն:   
Բողոքարկվել է միևնույն դատական ակտը:
Այլ նշումներ:
Մակագրել    
Ամսաթիվ: 26-03-2021
Նախագահող դատավոր
Դատարանի անվանում: Քրեական վերաքննիչ
Դատավորի անուն: Նարինե Ռադիկի Հովակիմյան
Դատավոր
Դատարանի անվանում: Քրեական վերաքննիչ
Դատավորի անուն: Սեվակ Ժորայի Համբարձումյան
Դատավոր
Դատարանի անվանում: Քրեական վերաքննիչ
Դատավորի անուն: Կարեն Հենրիկի Մարդանյան
Ընդունվել է վարույթ    
Ամսաթիվ: 12-04-2021
Նշանակվել է դատական քննություն    
Երբ: 22-04-2021
Ուղարկվել է ծանուցագիր:
Ժամ: 14:00
Այլ նշումներ:
Նիստերի դահլիճի համարը: 2
Նիստը: Կայացվել է
Պատճառը:
Նշանակվել է դատական քննություն    
Երբ: 18-05-2021
Ուղարկվել է ծանուցագիր:
Ժամ: 11:00
Այլ նշումներ:
Նիստերի դահլիճի համարը: 2
Նիստը: Կայացվել է
Պատճառը:
Նշանակվել է դատական քննություն    
Երբ: 03-06-2021
Ուղարկվել է ծանուցագիր:
Ժամ: 12:00
Այլ նշումներ:
Նիստերի դահլիճի համարը: 2
Նիստը: Կայացվել է
Պատճառը:
Նշանակվել է դատական քննություն    
Երբ: 23-06-2021
Ուղարկվել է ծանուցագիր:
Ժամ: 16:00
Այլ նշումներ:
Նիստերի դահլիճի համարը: 2
Նիստը: Կայացվել է
Պատճառը:
Նշանակվել է դատական քննություն    
Երբ: 30-06-2021
Ուղարկվել է ծանուցագիր:
Ժամ: 14:30
Այլ նշումներ:
Նիստերի դահլիճի համարը: 2
Նիստը: Կայացվել է
Պատճառը:
Վերաքննիչ բողոքը մերժվել է և ստորադաս դատարանի դատական ակտը թողնվել է անփոփոխ    
Անփոփոխ թողնված դատական ակտը: Պատճառաբանվել է
Ամսաթիվ: 30-06-2021
Ամբաստանյալ
ԱնունԴավիթ   
ԱզգանունՄարտիրոսյան   
ՀայրանունԱլբերտի
Հասցե▒▒▒▒▒▒▒▒▒▒   
ՍեռԱրական
Քր. դատ. օր. հոդված
Հոդված385
Քր. դատ. օր. հոդված
Հոդված386
Քր. դատ. օր. հոդված
Հոդված387
Քր. դատ. օր. հոդված
Հոդված393
Քր. դատ. օր. հոդված
Հոդված394
Քր. դատ. օր. հոդված
Հոդված402
Այլ նշումներ:
Քր.օր. հոդված
Հոդված329       Մաս 1
Քր.օր. հոդված
Հոդված34-329       Մաս 1
Դատական ակտ    
Դատական ակտ:ԵԴ/0993/01/20
Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ

ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱՔՆՆԻՉ ՔՐԵԱԿԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆԸ
(այսուհետ `Վերաքննիչ դատարան) ՀԵՏԵՎՅԱԼ ԿԱԶՄՈՎ`

նախագահող դատավոր` Ն.Հովակիմյան
դատավորներ՝ Կ.Մարդանյան
Ս.Համբարձումյան

քարտուղարությամբ` Հ.Հակոբյանի
մասնակցությամբ`
մեղադրող՝ Վ.Ղազարյանի
պաշտպան՝ Է.Խաչատրյանի

30.06.2021թ. ք.Երևան

դռնբաց դատական նիստում, վճռաբեկության կարգով քննության առնելով ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի վերաբերյալ՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի (այսուհետ նաև՝ Դատարան) 04.02.2021թ. դատավճռի դեմ պաշտպան Է.Խաչատրյանի կողմից բերված վերաքննիչ բողոքը.

Պ Ա Ր Զ Ե Ց

1.Գործի դատավարական նախապատմությունը.
2020 թվականի մարտի 23-ին ՀՀ ԱԱԾ քննչական դեպարտամենտում ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով հարուցվել և վարույթ է ընդունվել թիվ 58207120 քրեական գործը:
2020 թվականի հունիս 04-ի որոշմամբ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ որպես խափանման միջոց է ընտրվել ստորագրություն չհեռանալու մասին:
2020 թվականի հունիսի 10-ի որոշմամբ Դավիթ Մարտիրոսյանը ներգրավվել է որպես մեղադրյալ և նրան մեղադրանք է առաջադրվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով:
2020 թվականի սեպտեմբերի 09-ի որոշմամբ Դավիթ Մարտիրոսյանին առաջադրված մեղադրանքը փոփոխվել է և վերջինս որպես մեղադրյալ է ներգրավվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով:
2020 թվականի սեպտեմբերի 16-ին թիվ 58207120 քրեական գործը մեղադրական եզրակացությամբ ուղարկվել է Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարան:
Գործը քննվել է արագացված դատական քննության կանոններով:
Դատարանի 2021 թվականի փետրվարի 04-ի դատավճռով վճռվել է.
ՙԱմբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանին մեղավոր ճանաչել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված հանցանքում և դատապարտել տուգանքի նվազագույն աշխատավարձի երկուհարյուրապատիկի /200.000 ՀՀ դրամ/ չափով:
Ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանին մեղավոր ճանաչել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված հանցանքում և դատապարտել տուգանքի՝ նվազագույն աշխատավարձի հարյուրապատիկի /100.000 ՀՀ դրամ/ չափով:
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 66-րդ հոդվածի կիրառմամբ վերջնական պատիժ սահմանել տուգանք՝ նվազագույն աշխատավարձի երկուհարյուհիսունապատիկի /250.000 ՀՀ դրամ/ չափով:
Ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի նկատմամբ ընտրված խափանման միջոց չհեռանալու մասին ստորագրությունը թողնել անփոփոխ՝ մինչև դատավճռի օրինական ուժի մեջ մտնելը:
Դատավճռի օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո նախաքննության մարմնի 2020թ. սեպտեմբերի 03-ի որոշմամբ իրեղեն ապացույց ճանաչված՝ Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագիրը պահել քրեական գործի հետ միասին:
Քաղաքացիական հայցի և դատական ծախսերի հարցը համարել լուծված՚:
2021 թվականի մարտի 15-ին Դատարանի վերը նշված որոշման դեմ վերաքննիչ բողոք է ներկայացրել պաշտպան Է.Խաչատրյանը:
2021 թվականի ապրիլի 12-ին Վերաքննիչ դատարանի որոշմամբ պաշտպանի վերաքննիչ բողոքն ընդունվել է վարույթ և նշանակվել քննության:
Վերաքննիչ բողոքի պատասխան չի ստացվել:

2.Գործի փաստական հանգամանքները և վերաքննիչ բողոքի քննության համար էական նշանակություն ունեցող փաստերը.
Նախաքննության մարմնի որոշմամբ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանին մեղադրանք է առաջադրվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով, 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով այն բանի համար, որ նա. ՙ(…) 2019 թվականի ապրիլի 17-ից Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության իրավասու մարմինների կողմից գտնվելով հետախուզման մեջ ԳԴՀ քրեական օրենսգրքի 29ա հոդվածի 1-ին մասով, 30ա հոդվածի 2-րդ մասով (թմրամիջոցների մասին օրենքը խախտելը) և 52-րդ հոդվածի 3-րդ մասով (զենքի մասին օրենքը խախտելը), գործով դեռևս չպարզված հանգամանքներում ձեռք է բերել Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագիրը:
2020 թվականի փետրվարի 23-ին Դավիթ Մարտիրոսյանը Վարշավա-Երևան թիվ 797 չվերթով ժամանել է ՀՀ և ՙԶվարթնոց՚ օդանավակայնում Ավս Սիտտո կենսորոշիչ տվյալներով Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության քաղաքացու թիվ CCV9RRXF2 անձնագրի օգտագոծմամբ ապօրինի՝ առանց սահմանված փաստաթղթերի և պատշաճ թույլտվության, հատել է Հայաստանի Հանրապետության պահպանվող պետական սահմանը և մուտք է գործել ՀՀ:
Բացի այդ, 2020 թվականի փետրվարի 28-ին Դ.Մարտիրոսյանը նույն անձնագրի գործադրմամբ փորձել է կրկին ապօրինի՝ առանց սահմանված փաստաթղթերի և պատշաճ թույլտվության, հատել Հայաստանի Հանրապետության պահպանվող պետական սահմանը և Երևան-Վարշավա թիվ 728 չվերթով մեկնել ՀՀ-ից, սակայն Երևանի ՙԶվարթնոց՚ օդանավակայնում բռնվել է ՀՀ ԱԱԾ աշխատակիցների կողմից(…)՚:
Դատարանն իր դատական ակտում նշել է հետևյալը.
ՙ(…)
Ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ, նրա կատարած հանցագործության համար պատիժ նշանակելիս Դատարանը հաշվի է առնում վերոհիշյալ իրավական ակտերում և նախադեպային որոշումներում արտահայտված իրավական դիրքորոշումները, ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի կատարած հանցագործությունների հանրային վտանգավորության աստիճանը` ամբաստանյալի կատարած արարքները միջին ծանրության հանցագործությունների շարքին դասվելը, հանցագործության կատարման եղանակը, ինչպես նաև խախտված հասարակական հարաբերությունների սոցիալական նշանակությունը, այդ ոլորտում պետության քրեական քաղաքականության ուղղվածությունը:
Դատարանը որպես Դավիթ Մարտիրոսյանի անձը բնութագրող դրական հանգամանք է համարում առաջադրված մեղադրանքում իրեն լիովին մեղավոր ճանաչելը:
Ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի կատարած հանցագործության համար պատիժ նշանակելիս՝ Դատարանը հաշվի առնելով այն, որ քրեական օրենքով նախատեսված մեղմացնող հանգամանքների ցանկը սպառիչ չեն և թույլատրված է որպես մեղմացնող հանգամանքներ դիտարկել այնպիսիք, որոնք նշված չեն ՀՀ քրեական օրենսգրքի 62-րդ հոդվածում, ուստի Դատարանը որպես պատասխանատվությունը և պատիժը մեղմացնող հանգամանքներ արձանագրում է ամբաստանյալի՝ մինչև տասնչորս տարեկան 1 երեխա ունենալը և ՙՀԱՅՐԵՆԱՆՎԵՐ ՄԱՀԱՊԱՐՏՆԵՐ՚ Ռազմահայրենասիրական ՀԿ կամավորական ջոկատի կազմում 28.09.2020-10.10.2020թթ. ԱՀ գ.Մատաղիսի և գ.Մաղավուզի ինքնապաշտպանական մարտական գործողություններին մասնակցելը, որոնց վերաբերյալ դատական նիստի ժամանակ ներկայացվել է փաստաթղթեր:
Ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի կատարած հանցագործության համար պատիժ նշանակելիս՝ Դատարանը նրա պատասխանատվությունը և պատիժը ծանրացնող հանգամանք չի արձանագրում:
Վերոգրյալը հաշվի առնելով` Դատարանը գտնում է, որ ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանն իր կատարած հանցագործութունների համար ենթակա է պատժի՝ տուգանքի ձևով:
(…)՚:

3.Վերաքննիչ բողոքի հիմքերը, հիմնավորումները և պահանջը.
Վերաքննիչ բողոքը քննվում է հետևյալ հիմքերի սահմաններում` ներքոհիշյալ հիմնավորումներով.
Բողոքաբերը՝ պաշտպան Է.Խաչատրյանը, նշել է, որ Դատարանը թույլ է տվել ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 397-398-րդ հոդվածներով նախատեսված նյութական և դատավարական իրավունքի խախտումներ, որոնք հիմք են դատական ակտը բեկանելու համար:
Վիճարկվող դատական ակտը պատճառաբանված և հիմնավորված չէ, Դատարանը թեև նշել է, որ հաշվի է առնում մեղմացնող հանգամանքների առկայությությունը և ծանրացնող հանգամանքների բացակայությունը, սակայն այնուամենայնիվ Դատարանը վճռել է որպես պատիժ ընտրել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1֊ին մասով սահմանված 100-200-ապատիկ տուգանքի՝ 200 000 ՀՀ դրամը, որպես պատիժ, իսկ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով տուգանքի՝ 100.000 ՀՀ դրամը, որից հետո մասնակի գումարելով նշանակել է տուգանք՝ 250.000 ՀՀ դրամի չափով:
Դատարանը պարտականություն ունի պատճառաբանելու, թե ինչու է եկել այս կամ այն հետևության, որ իրավանորմերով է ղեկավարվել նման որոշում կայացնելիս: Մինչդեռ սույն գործով դատական ակտում պահպանված չեն վերոնշյալ չափանիշները, և դրանով խախտվել է ՄԻԵԿ-ով, Սահմանադրության երաշխավորված իրավունքները, ինչպես նաև ՀՀ քրեական օրենսգրքի և ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի կարևոր դրույթներ:
Դատարանը Դավիթ Մարտիրոսյանի պատասխանատվությունն ու պատիժը մեղմացնող հանգամանք պետք է դիտել մեղքը ընդունելը և կատարվածի համար անկեղծորեն զղջալը, նկատի ունենալով, որ նշված հանգամանքը էականորեն նվազեցնում է ինչպես ամբաստանյալի, այնպես էլ նրա կատարած արարքի հանրային վտանգավորության աստիճանը:
Որպես Դավիթ Մարտիրոսյանի պատասխանատվությունը և պատիժը մեղմացնող հանգամանքներ են հանդիսանում նաև առաջադրված մեղադրանքում իրեն լիովին մեղավոր ճանաչելը: Ամբաստանյալի մինչև տասնչորս տարեկան 1 երեխա ունենալը և ՙՀԱՅՐԵՆԱՆՎԵՐ ՄԱՀԱՊԱՐՏՆԵՐ՚ Ռազմահայրենասիրական ՀԿ կամավորական ջոկատի կազմում 28.09.2020-10.10.2020թթ. ԱՀ գ.Մատաղիսի և գ.Մաղավուզի ինքնապաշտպանական մարտական գործողություններին մասնակցելը:
Նման պայմաններում արդյոք հնարավոր չէր որպես պատիժ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով ընտրել 150.000 ապատիկը, իսկ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով տուգանքի՝ 100.000 ապատիկը և վերջնական պատիժը Դատարանը որոշեր դրանք կլանելու սկզբունքով:
Վերոգրյալ հիմնավորումներով բողոքաբերը խնդրել է. ՙԿայացնել գործն ըստ էության լուծող դատական ակտ՝ մասնակի բեկանել 2021 թվականի փետրվարի 04-ի Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանի թիվ ԵԴ/0993/01/20 դատական գործով մեղադրական դատավճիռը՝ նվազեցնել տուգանքի ձևով նշանակված պատժի չափը և պատիժ նշանակել տուգանք՝ 150.000 դրամի չափով:՚:

4.Վերաքննիչ դատարան ներկայացված նյութերը և կողմերի պարզաբանումները.
Պաշտպան Է.Խաչատրյանը պնդեց իր կողմից բերված վերաքննիչ բողոքը, խնդրեց այն բավարարել՝ բեկանելով Դատարանի վիճարկվող դատական ակտը:
Մեղադրող Վ.Ղազարյանն առարկեց վերաքննիչ բողոքի դեմ, խնդրեց այն մերժել՝ անփոփոխ թողնելով Դատարանի դատավճիռը:

5.Վերաքննիչ դատարանի պատճառաբանություններն ու եզրահանգումը.
Վերաքննիչ դատարանը, քննության առնելով պաշտպանի վերաքննիչ բողոքը` բողոքի հիմքերի և հիմնավորումների սահմաններում ուսումնասիրելով և վերլուծելով քրեական գործի նյութերը, լսելով վերաքննիչ բողոքի կապակցությամբ պաշտպանական կողմի պատճառաբանությունները, մեղադրողի դիրքորոշումը, հանգում է հետևության այն մասին, որ պաշտպանի վերաքննիչ բողոքը պետք է մերժել, իսկ Դատարանի դատավճիռը թողնել անփոփոխ` հետևյալ պատճառաբանությամբ.
ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 360-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն.
ՙԴատավճիռ կայացնելիս դատարանը ներկայացված հաջորդականությամբ լուծում է հետևյալ հարցերը`
(…)
6) ենթակա է արդյոք պատժի ամբաստանյալն իր կատարած հանցանքի համար.
7) ինչ պատիժ պետք է նշանակվի ամբաստանյալի նկատմամբ.
(…)՚:
Գուրգեն Մարտիրոսյանի վերաբերյալ գործով ՀՀ վճռաբեկ դատարանը 2008 թվականի փետրվարի 1-ի ՎԲ-01/08 որոշմամբ իրավական դիրքորոշում է հայտնել այն մասին, որ կոնկրետ պատժաչափով կոնկրետ պատժատեսակի նշանակումը և արդեն իսկ նշանակված պատիժը կրելու անհրաժեշտության հարցի լուծումն իրենցից ներկայացնում են պատժի հարցերի դատական լուծման գործընթացի ինքնուրույն և հաջորդական փուլեր: Այսինքն` դատարանը նախ և առաջ որոշում է ամբաստանյալի պատժի ենթակա լինելու հարցը, այնուհետև` դրա տեսակը և չափը, որից հետո որոշում, ամբաստանյալն արդյոք պետք է կրի իր նկատմամբ նշանակված պատիժը, թե ոչ` հաշվի առնելով նշանակված պատիժն առանց փաստացի կրելու պատժի նպատակներին հասնելու հնարավորության հանգամանքը:
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 10-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն.
ՙՀանցանք կատարած անձի նկատմամբ կիրառվող պատիժը և քրեաիրավական ներգործության այլ միջոցները պետք է լինեն արդարացի՝ համապատասխանեն հանցանքի ծանրությանը, դա կատարելու հանգամանքներին, հանցավորի անձնավորությանը, անհրաժեշտ և բավարար լինեն նրան ուղղելու և նոր հանցագործությունները կանխելու համար՚:
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 48-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն.
ՙՊատիժը պետական հարկադրանքի միջոց է, որը դատարանի դատավճռով պետության անունից նշանակվում է հանցագործության համար մեղավոր ճանաչված անձի նկատմամբ և արտահայտվում է այդ անձին իրավունքներից ու ազատություններից օրենքով նախատեսված զրկմամբ կամ դրանց սահմանափակմամբ՚:
Նույն հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն.
ՙՊատժի նպատակն է վերականգնել սոցիալական արդարությունը, ուղղել պատժի ենթարկված անձին, ինչպես նաև կանխել հանցագործությունները՚:
ՀՀ քրեական օրենսգրքի 61-րդ հոդվածով սահմանված են պատիժ նշանակելու ընդհանուր սկզբունքները, համաձայն որի.
ՙ1.Հանցագործության համար մեղավոր ճանաչված անձի նկատմամբ նշանակվում է արդարացի պատիժ, որը որոշվում է սույն օրենսգրքի Հատուկ մասի համապատասխան հոդվածի սահմաններում՝ հաշվի առնելով սույն օրենսգրքի Ընդհանուր մասի դրույթները:
2.Պատժի տեսակը և չափը որոշվում են հանցագործության՝ հանրության համար վտանգավորության աստիճանով և բնույթով, հանցավորի անձը բնութագրող տվյալներով, այդ թվում՝ պատասխանատվությունը և պատիժը մեղմացնող կամ ծանրացնող հանգամանքներով:
3.Հանցագործության համար նախատեսված պատիժներից առավել խիստը նշանակվում է, եթե նվազ խիստ տեսակը չի կարող ապահովել պատժի նպատակները՚:
Պատիժ նշանակելիս և այն կրելու նպատակահարմարության հարցը քննարկելիս դատարանը հաշվի է առնում նաև ՀՀ քրեական օրենսգրքի 62-րդ և 63-րդ հոդվածներով նախատեսված պատասխանատվությունն ու պատիժը մեղմացնող և ծանրացնող հանգամանքները: Հանցակազմի սահմաններից դուրս գտնվելով, դրանք բնութագրում են ինչպես կատարված հանցագործությունը, այնպես էլ հանցավորի անձնավորությունը, հնարավորություն են տալիս պատկերացում կազմել հանցավորի անձնավորության և հանցագործության` հանրության համար վտանգավորության աստիճանի մասին` համապատասխանաբար բարձրացնելով կամ իջեցնելով այն:
Դրանց գնահատմամբ է հնարավոր յուրաքանչյուր կոնկրետ գործով անհատական մոտեցում ցուցաբերել` ինչպես պատժի տեսակը և չափը որոշելիս, այնպես էլ այն կրելու նպատակահարմարության հարցը լուծելիս (տես ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 2007թ. հոկտեմբերի 26-ի` Թամարա Տեր-Գրիգորյանի վերաբերյալ գործով ՎԲ-192/07 և 2009թ. հունիսի 2-ի` Հովհաննես Սահակյանի վերաբերյալ գործով 2009թ. հունիսի 2-ի ԵՔՐԴ/0571/01/08 որոշումները):
ՙԱրարքի հանրային վտանգավորության բնույթը հանցագործության որակական կողմն է, այն որոշվում է մեղքի ձևի և տեսակի, հանցագործության նպատակի և շարժառիթի, ինչպես նաև քրեական օրենսդրությամբ պահպանվող հասարակական հարաբերության` հանցանքի կատարման պահին ունեցած սոցիալական նշանակության վերաբերյալ փաստական տվյալների ամբողջությամբ:
Արարքի հանրային վտանգավորության աստիճանի որոշման ժամանակ դատարանը պետք է բացահայտի կատարված կոնկրետ հանցանքի առանձնահատուկ հատկանիշները, որոնք կարող են ազդել հանրային վտանգավորության վրա` հանցագործությամբ պատճառված վնասի չափը, հանցագործության կատարման եղանակը, հանցավոր մտադրության իրականացման աստիճանը, հանցակցության դեպքում` հանցավորի կատարած արարքը և հանցագործությանը նրա մասնակցության աստիճանը՚ (տես Գարուշ Մադաթյանի վերաբերյալ գործով ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 2009թ. փետրվարի 17-ի ԵՇԴ/0029/01/08 որոշման 14-րդ կետը):
ՙՊատժի անհատականացման սկզբունքի բովանդակության հիմնական մասն է կազմում հանցավորի անձը բնութագրող տվյալների գնահատումը, որոնք իրենց ամբողջության մեջ հնարավորություն են տալիս անձին դիտել ոչ միայն որպես հանցանք կատարող, որը պետք է պատասխանատվություն կրի, այլ նաև որպես կոնկրետ անձ` իր անհատական հատկանիշներով: Ընդ որում` անձի այն հատկանիշները, որոնք գտնվում են հանցակազմից դուրս, նշանակություն են ունենում դատարանի կողմից պատժի տեսակը և չափը որոշելիս: Որպես հանցավորի անձը բնութագրող հատկանիշներ` գնահատվում են նրա սոցիալ-հոգեբանական, սոցիալ-ժողովրդագրական հատկությունները` վարքագիծն ընտանիքում և կենցաղում, աշխատանքի նկատմամբ ունեցած վերաբերմունքը, կրթությունը, առողջական վիճակը, տարիքը, ծառայությունը պետության և հասարակության առջև և այլն՚ (տես Սերյոժա Թոմոյանի վերաբերյալ գործով ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 2010թ. փետրվարի 12-ի ԼԴ2/0019/01/09 որոշման 15-րդ կետը):
ՙՊատիժ նշանակելը քրեական գործերով արդարադատության իրականացման կարևոր տարրերից մեկն է, որի շրջանակներում կարևորվում է պատիժ նշանակելու ընդհանուր սկզբունքների պահպանումը։ Ն.Սարգսյանի գործով կայացված որոշման մեջ Վճռաբեկ դատարանն իրավական դիրքորոշում է ձևավորել այն մասին, որ ՙ(…) պատիժ նշանակելու ընդհանուր սկզբունքները քրեական օրենքով նախատեսված այն հիմնադրույթներն են, որոնցով պետք է ղեկավարվի դատարանը պատիժ նշանակելիս: Այդ սկզբունքներն են`
ա) օրինականությունը,
բ) արդարությունը,
գ) պատժի անհատականացումը,
դ) մարդասիրությունը։
Պատիժ նշանակելու վերոնշյալ սկզբունքները սահմանում են այն հիմնական դրույթները, որոնցով ղեկավարվում է դատարանը յուրաքանչյուր քրեական գործով պատժի տեսակն ու չափն ընտրելիս: Նշված սկզբունքներից յուրաքանչյուրը՝ որպես առանձին բաղադրամաս, ունի ինքնուրույն նշանակություն և պարտադիր հաշվի է առնվում քրեական պատիժ նշանակելիս: Սկզբունքների ինքնուրույնությունը, սակայն, չի նշանակում, որ դրանք մեկուսացված են մեկը մյուսից, քանի որ միայն համակցության մեջ այդ սկզբունքները կարող են ապահովել օրինական, արդար, անհատականացված և մարդասիրական պատժի նշանակումը:
(…)
Վճռաբեկ դատարանն արձանագրում է նաև, որ արդարության՝ որպես պատիժ նշանակելու սկզբունքի բովանդակությունն ընդգրկում է դատապարտյալի, տուժողի և հասարակության վերաբերմունքը նշանակված պատժի նկատմամբ: Ուստի, պատիժ նշանակելիս արդարության սկզբունքը դատարանից պահանջում է ողջամտորեն հաշվի առնել արդարության մասին վերոնշյալ սուբյեկտների կարծիքը, առավել ևս, որ դրանք ձևավորվում են այն նույն հանգամանքների հիման վրա, որոնք դատարանը հաշվի է առնում պատիժ նշանակելիս (հանցագործության հանրորեն վտանգավորությունը, հանցավորի անձը և այլն): Այս կապակցությամբ Վճռաբեկ դատարանն ընդգծում է, որ պատժի նշանակման արդարության սկզբունքը դատարանը պետք է կիրառի պատժի նշանակման մյուս սկզբունքների, ինչպես նաև պատժի նպատակների համատեքստում:
(…) Պատժի նշանակման մարդասիրության սկզբունքն ունի երկու կողմ, այն է՝
1)մարդասիրություն հասարակության նկատմամբ, որի էությունը տուժողի, հասարակության և պետության շահերի պաշտպանությունն է:
2)մարդասիրություն հանցանք կատարած անձի նկատմամբ. դա նշանակում է մարդկային վերաբերմունք նրա անձի նկատմամբ, պատվի և արժանապատվության հարգում, ֆիզիկական և բարոյական տանջանքների բացառում:
Պատիժ նշանակելիս դատարանը պետք է հաշվի առնի մարդասիրության սկզբունքի վերոնշյալ երկու կողմերը՚ (տես Նարեկ Սարգսյանի վերաբերյալ գործով ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 2011թ. դեկտեմբերի 22-ի թիվ ԵԿԴ/0042/01/11 որոշումը):
Հազարապետ Հարությունյանի վերաբերյալ գործով որոշման մեջ ՀՀ վճռաբեկ դատարանն իրավական դիրքորոշում է ձևավորել այն մասին, որ ՙՊատասխանատվության և պատժի անհատականացման հիմք են ոչ միայն կատարված արարքի հասարակական վտանգավորության աստիճանի, այլև հանցավորի անձը բնութագրող հատկանիշներ հանդիսացող նրա սոցիալ-հոգեբանական, սոցիալ-ժողովրդագրական, քրեաբանական և քրեաիրավական, ֆիզիկական հատկությունների համակցության ճիշտ գնահատումը (ընտանեկան դրությունը, վարքագիծը աշխատանքում և կենցաղում, աշխատունակությունը, առողջական վիճակը, տարիքը, դատվածությունը և այլն)՚ (տես Հազարապետ Հարությունյանի վերաբերյալ գործով ՀՀ Վճռաբեկ դատարանի 2007թ. մարտի 30-ի թիվ ՎԲ-50/07 որոշումը):
Վերը նշված իրավադրույթների, ՀՀ վճռաբեկ դատարանի իրավական դիրքորոշումների լույսի ներքո անդրադառնալով ամբաստանյալի նկատմամբ նշանակված պատժին, Վերաքննիչ դատարանը արձանագրում է, որ ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ նշանակված պատժի տեսակը և չափը որոշելիս, Դատարանը, ղեկավարվել է ՀՀ քրեական օրենսգրքի 61-րդ հոդվածով ամրագրված պատիժ նշանակելու ընդհանուր սկզբունքներով, հաշվի է առել կատարված արարքների բնույթն ու հասարակական վտանգավորության աստիճանը, ամբաստանյալի անձը, նրա պատասխանատվությունը մեղմացնող հանգամանքները, պատասխանատվությունը ծանրացնող հանգամանքների բացակայությունը, և արդյունքում ամբաստանյալի նկատմամբ՝ կատարած արարքների համար նշանակել է վերջնական պատիժ՝ տուգանք՝ 250.000 դրամի չափով, որը մոտ է կատարված արարքների համար նախատեսված պատժաչափի նվազագույն շեմին, հետևաբար ակնհայտ խիստ չի կարող գնահատվել:
Նշանակված պատիժը արդարացի ու համաչափ է, այն բխում է ՀՀ քրեական օրենսգրքի 10-րդ հոդվածով ամրագրված արդարության և պատասխանատվության անհատականացման սկզբունքից` համապատասխանում է կատարված հանցանքների ծանրությանը, այն կատարելու հանգամանքներին, հանցավորի անձնավորությանը, անհրաժեշտ ու բավարար է նրան ուղղելու և նոր հանցագործությունները կանխելու համար և կարող է ապահովել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 48-րդ հոդվածով նախատեսված պատժի նպատակների իրագործումը, այն է` վերականգնել սոցիալական արդարությունը, ուղղել պատժի ենթարկված անձին, ինչպես նաև կանխել հանցագործությունները:
Դատարանը օբյեկտիվ գնահատման է արժանացրել ամբաստանյալի պատասխանատվությունը մեղմացնող հանգամանքները, այդ հանգամանքներն իրենց համաչափ արտացոլում են գտել նշանակված պատժաչափում: Պաշտպանի փաստարկները հակառակի մասին հիմնավոր չեն:
Անհիմն է նաև պաշտպանի փաստարկն այն մասին, թե Դատարանը կարող էր ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ վերջնական պատիժ նշանակեր նշանակված պատիժները կլանելու միջոցով, քանի որ համաձայն ՀՀ քրեական օրենսգրքի 66-րդ հոդվածի 1-ին մասի՝ հանցանքների համակցությամբ յուրաքանչյուր հանցագործության համար առանձին պատիժ /հիմնական և լրացուցիչ/ նշանակելով՝ դատարանը վերջնական պատիժը որոշում է նշանակված պատիժները լրիվ կամ մասնակիրորեն գումարելու միջոցով:
Այսպիսով, Վերաքննիչ դատարանը գտնում է, որ ամբաստանյալ Դավիթ Մարտիրոսյանի նկատմամբ պատիժ նշանակելիս` պատժի տեսակն ու չափը որոշելիս, Դատարանը քրեական օրենքը ճիշտ է կիրառել և նշանակել է պատժի նպատակների տեսանկյունից բավարարության չափանիշին համապատասխանող պատիժ:
Վերաքննիչ դատարանը, սույն որոշման պատճառաբանական մասում շարադրված հիմնավորումներով գտնում է, որ Դատարանի դատավճիռն օրինական է ու հիմնավորված, այն բեկանելու կամ փոփոխելու հիմքեր չկան, հետևաբար վիճարկվող դատական ակտը պետք է թողնել անփոփոխ, իսկ ներկայացված վերաքննիչ բողոքը` մերժել:
Ղեկավարվելով ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 385-387-րդ, 393-394-րդ, 402-րդ հոդվածներով, Վերաքննիչ դատարանը.

Ո Ր Ո Շ Ե Ց

Ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի պաշտպան Է.Խաչատրյանի վերաքննիչ բողոքը մերժել:
Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի 2021թվականի փետրվարի 04-ի թիվ ԵԴ/0993/01/20 դատավճիռը՝ քրեական գործով ըստ մեղադրանքի Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով, թողնել անփոփոխ:
Որոշումը կարող է բողոքարկվել ՀՀ վճռաբեկ դատարան` հրապարակման պահից մեկամսյա ժամկետում:

ՆԱԽԱԳԱՀՈՂ ԴԱՏԱՎՈՐ՝ Ն.ՀՈՎԱԿԻՄՅԱՆ


ԴԱՏԱՎՈՐՆԵՐ՝ Կ.ՄԱՐԴԱՆՅԱՆ


Ս.ՀԱՄԲԱՐՁՈՒՄՅԱՆ
Դատական ակտի ամսաթիվը: 30-06-2021
Ամբողջությամբ կամ մասնակիորեն բեկանելու և ... մասին դատական ակտ կայացրած դատավորների ցանկ
Դատարանի անվանում: Քրեական վերաքննիչ
Դատավորի անուն:   
Գործը հանձնվել է գրասենյակ    
Ամսաթիվ: 10-09-2021
Էջերի քանակը: 3 հատորից՝ 151, 78, 100
Գործին կից նյութեր:Կից ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի անձնագիրը և ծննդյան վկայականը:
Այլ նշումներ:
Գործն ուղարկվել է    
Գործն ուղարկվել է: 10-09-2021
Էջերի քանակը: 3 հատորից. 1-ին հատոր՝ 150 թերթ, 2-րդ հատոր՝ 78 թերթ, 3-դ հատոր՝ 100 թերթ
Գործին կից նյութերը:կից՝ Դավիթ Մարտիրոսյանի անձնագիրը և ծննդյան վկայականը:
Ուր: Վճռաբեկ
Գրության համարը: Ե-33673/21
Այլ նշումներ:
Դատական Գործ N: ԵԴ/0993/01/20
Վճռաբեկ
Ստացվել է վճռաբեկ բողոք    
Բողոքի ստացման ամսաթիվ: 08-09-2021
Բողոք բերող անձինք: Ամբաստանյալի պաշտպան
Բողոք բերող անձինք
ԱնունԷմին   
ԱզգանունԽաչատրյան   
Հասցե▒▒▒▒▒▒▒▒▒▒   
Դատապարտյալ, Ամբաստանյալ, Մեղադրյալ
ԱնունԴավիթ   
ԱզգանունՄարտիրոսյան   
ՀայրանունԱլբերտի
Հասցե▒▒▒▒▒▒▒▒▒▒   
Չափահաս: Այո
Փաստաբան
Անուն   
Ազգանուն   
Հասցե   
Պատասխանի ստացման ամսաթիվը:
Պատասխանի բովանդակությունը:
Բողոքը ստացվել է: Գործն ըստ էության լուծող դատական ակտի դեմ
Կայացվել է որոշում: Բողոքի վարույթ ընդունումը մերժվել է
Որոշման ամսաթիվ: 18-10-2021
Որոշման բովանդակություն:ԵԴ/0993/01/20






ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ
ՎՃՌԱԲԵԿ ԴԱՏԱՐԱՆ
Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ
ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՎՃՌԱԲԵԿ ԲՈՂՈՔԸ ՎԱՐՈՒՅԹ ԸՆԴՈՒՆԵԼԸ
ՄԵՐԺԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

18 հոկտեմբերի 2021 թվական ք.Երևան
ՀՀ վճռաբեկ դատարանի քրեական պալատը (այսուհետ` Վճռաբեկ դատարան),

նախագահությամբ՝ Հ.ԱՍԱՏՐՅԱՆԻ
մասնակցությամբ դատավորներ՝ Ս.ԱՎԵՏԻՍՅԱՆԻ
Ե.ԴԱՆԻԵԼՅԱՆԻ
Լ.ԹԱԴԵՎՈՍՅԱՆԻ
Ա.ՊՈՂՈՍՅԱՆԻ
Ս.ՕՀԱՆՅԱՆԻ

քննարկելով ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի վերաբերյալ ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարանի՝ 2021 թվականի հունիսի 30-ի որոշման դեմ պաշտպան Է.Խաչատրյանի վճռաբեկ բողոքը վարույթ ընդունելու հարցը,

Պ Ա Ր Զ Ե Ց

Երևան քաղաքի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանը (այսուհետ՝ նաև Առաջին ատյանի դատարան) 2021 թվականի փետրվարի 4-ին, դատական քննության արագացված կարգի կիրառմամբ Դ.Մարտիրոսյանին մեղավոր է ճանաչել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 329-րդ հոդվածի 1-ին մասով և 34-329-րդ հոդվածի 1-ին մասով, ՀՀ քրեական օրենսգրքի 66-րդ հոդվածի կիրառմամբ վերջնական պատիժ է նշանակել տուգանք՝ նվազագույն աշխատավարձի երկուհարյուհիսունապատիկի (250.000 ՀՀ դրամ) չափով:
Պաշտպան Է.Խաչատրյանի վերաքննիչ բողոքի քննության արդյունքում ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարանը (այսուհետ՝ նաև Վերաքննիչ դատարան) 2021 թվականի հունիսի 30-ի որոշմամբ մերժել է վերաքննիչ բողոքը, Առաջին ատյանի դատարանի՝ 2021 թվականի փետրվարի 4-ի որոշումը թողել օրինական ուժի մեջ:
Վերաքննիչ դատարանի վերոգրյալ որոշման դեմ վճռաբեկ բողոք է բերել ամբաստանյալ Դ.Մարտիրոսյանի պաշտպան Է.Խաչատրյանը՝ խնդրելով պատժի մասով բեկանել այն և կայացնել նոր դատական ակտ՝ նվազեցնելով տուգանքի ձևով նշանակված պատժի չափը և պատիժ նշանակելով տուգանք՝ նվազագույն աշխատավարձի հարյուրհիսնապատիկի (150.000 ՀՀ դրամի) չափով։
Բողոք բերած անձը փաստարկել է, որ բողոքը պետք է վարույթ ընդունվի, քանի որ առկա են ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 414.2-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին և 2-րդ կետերով սահմանված հիմքերը, այն է` բողոքում բարձրացված հարցի վերաբերյալ Վճռաբեկ դատարանի որոշումը կարող է էական նշանակություն ունենալ օրենքի և այլ նորմատիվ իրավական ակտերի միատեսակ կիրառության համար, և առերևույթ առկա է մարդու իրավունքների և ազատությունների հիմնարար խախտում:
Բողոքաբերի համոզմամբ բողոքարկվող դատական ակտը հակասում է Վճռաբեկ դատարանի՝ Պարույր Բայրամյանի գործով 2007 թվականի հունիսի 1-ի թիվ ՎԲ-84/07 և Սերոբ Սարգսյանի գործով 2012 թվականի նոյեմբերի 1-ի թիվ ՍԴ/0109/01/12 որոշումներին:
Բողոքի հեղինակը փաստարկել է նաև, որ ստորադաս դատարանները, ի թիվս այլնի, խախտել են ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 358-րդ հոդվածի պահանջները:
Բողոք բերած անձի փաստարկների, սույն գործի նյութերի, Վճռաբեկ դատարանի վկայակոչված որոշումների, ինչպես նաև բողոքարկվող դատական ակտի պատճառաբանությունների համադրված վերլուծության արդյունքում Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ բողոքաբերի կողմից չի հիմնավորվել, որ բողոքում բարձրացված հարցի վերաբերյալ Վճռաբեկ դատարանի որոշումը կարող է էական նշանակություն ունենալ օրենքի և այլ նորմատիվ իրավական ակտերի միատեսակ կիրառության համար, և որ առերևույթ առկա է մարդու իրավունքների և ազատությունների հիմնարար խախտում:
Հետևաբար, բերված բողոքում ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 414.2-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին և 2-րդ կետերով նախատեսված հիմքերը հիմնավորված չեն:
ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 414.3-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` վճռաբեկ բողոքը վարույթ ընդունելը մերժվում է, եթե բացակայում են նույն օրենսգրքի 414.1-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերով և 414.2-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված հիմքերը, ուստի ներկայացված բողոքը վարույթ ընդունելը ենթակա է մերժման:
Հաշվի առնելով վերոշարադրյալ հիմնավորումները և ղեկավարվելով ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 414.3-րդ հոդվածով` Վճռաբեկ դատարանը
Ո Ր Ո Շ Ե Ց

Ամբաստանյալ Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի վերաբերյալ ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարանի՝ 2021 թվականի հունիսի 30-ի որոշման դեմ պաշտպան Է.Խաչատրյանի վճռաբեկ բողոքը վարույթ ընդունելը մերժել:
Որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում կայացման պահից, վերջնական է և ենթակա չէ բողոքարկման:

Նախագահող՝ Հ.ԱՍԱՏՐՅԱՆ

Դատավորներ՝ Ս.ԱՎԵՏԻՍՅԱՆ

Ե.ԴԱՆԻԵԼՅԱՆ

Լ.ԹԱԴԵՎՈՍՅԱՆ

Ա.ՊՈՂՈՍՅԱՆ

Ս.ՕՀԱՆՅԱՆ
Սահմանված ժամկետում կրկին ներկայացվել է:
Որոշումը ուղարկվել է կողմերին:
Այլ նշումներ:
Գործը ստացվել է    
Ամսաթիվ: 16-09-2021
Գործը ստացվել է: Քրեական վերաքննիչ
Այլ նշումներ:
Զեկուցող դատավոր    
Ամսաթիվ: 16-09-2021
Զեկուցող դատավոր
Դատարանի անվանում: Վճռաբեկ
Դատավորի անուն: Արթուր Վլադիմիրի Պողոսյան
Գործի առաքում    
Գործի առաքման ամսաթիվ: 02-11-2021
Դատարան: Երևան քաղաքի դատարան
Այլ նշումներ:Քրեական գործը` 3 հատորից:
Առաջին հատորը` 151 թերթ, երկրորդ հատորը` 78 թերթ, երրորդ հատորը` 148 թերթ:
Առաջին հատորին կցված է Դավիթ Ալբերտի Մարտիրոսյանի անձնագիրը և ծննդյան վկայականը:
Փաստաթուղթը գեներացվել է www.datalex.am պորտալի կողմից       30 Հունիս 2022

Տե՛ս «Անձնական տվյալների պաշտպանության մասին» ՀՀ օրենքի 4-րդ, 5-րդ, 8-րդ և 11-րդ հոդվածները Դիտել օրենքը

Դուք իրավասու չեք դիտելու տվյալ գործը:
  • Դատական գործերի որոնում
  • Նիստերի ժամանակացույց
  • Նմանատիպ գործերի որոնում
  • ՀՀ օրենքների որոնում
  • ՄԻԵԴ գործերի որոնում
  • Առցանց վճարումներ
  • Էլեկտրոնային հայցադիմումներ
  • Հարցուպատասխան