Հիմնական
Գործի համար: ՎԴ/2107/05/14Վիճակագրական տողի համար: 1.1
Հայցվոր
Գագիկ Սլոյան
Պատասխանող
ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարություն
Երևանի քաղաքապետարան
Դատավոր
Վարչական:Վարչական վերաքննիչ:
Վճռաբեկ:
Նիստեր 
Ակտեր Վարչական գործ
թիվ ՎԴ/2107/05/14
Վ Ճ Ի Ռ
ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
«10» նոյեմբերի 2017թ. ք. Երևան
Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարանը, հետևյալ կազմով`
նախագահությամբ` դատավոր Ա. Միրզոյանի,
քարտուղարությամբ` Ք. Զոհրանյանի,
մասնակցությամբ
հայցվոր` Գագիկ Սլոյանի ներկայացուցիչ՝
(ք. Երևան, Ս. Դավթի նրբ տուն 48) Վ. Հովսեփյան
պատասխանող` ՀՀ տարածքային կառավարման և
զարգացման նախարարության ներկայացուցիչ՝
(ք. Երևան, Հանրապետության հրապարակ, Ա. Թումանյան
Կառավարական տուն 2)
Երևանի քաղաքապետարանի ներկայացուցիչ՝
(ք. Երևան, Արգիշտի 1) Հ. Ներսիսյան
դռնբաց դատական նիստում, 20.10.2017 թվականին, քննեց վարչական գործն ըստ հայցի Գագիկ Սլոյանի ընդդեմ ՀՀ տարածքային կառավարման և զարգացման նախարարության, Երևանի քաղաքապետարանի` «ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանը, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. Կ-1013 հրամանը վերացնելու, Երևանի քաղաքապետարանին՝ Գագիկ Սլոյանին իր նախկին աշխատանքին վերկանագնելուն և հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակահատվածի համար միջին աշխատավարձը վճարելուն պարտավորեցնելու» պահանջների մասին։
ՊԱՐԶԵՑ`
1.Գործի դատավարական նախապատմությունը և հայցվորի իրավական դիրքորոշումը
Գագիկ Սլոյանը 28.04.2014թ. հայցադիմում է ներկայացրել ՀՀ վարչական դատարան (այսուհետ նաև՝ Դատարան) ընդդեմ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության, Երևանի քաղաքապետարանի` «ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանը, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. Կ-1013 հրամանը վերացնելու, Երևանի քաղաքապետարանին՝ Գագիկ Սլոյանին իր նախկին աշխատանքին վերկանագնելուն և հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակահատվածի համար միջին աշխատավարձը վճարելուն պարտավորեցնելու» պահանջների մասին:
Դատարանի 05.05.2014թ. թիվ ՎԴ/2107/05/14 որոշմամբ մերժվել է հայցադիմումը դատարան ներկայացնելու բաց թողնված դատավարական ժամկետը վերականգնելու մասին միջնորդությունը և հայցադիմումի ընդունումը:
ՀՀ վարչական վերաքննիչ դատարանը, քննելով ՀՀ վարչական դատարանի 05.05.2014թ. որոշման դեմ հայցվորի բերած վերաքննիչ բողոքը, 09.07.2014թ. որոշմամբ բողոքը բավարարել է՝ վերացնելով Դատարանի թիվ ՎԴ/2107/05/14 վարչական գործով 05.05.2014թ. կայացրած որոշումը:
Դատարանը 20.10.2014թ. թիվ ՎԴ/2107/05/14 որոշմամբ հայցադիմումն ընդունել է վարույթ և սույն գործով 2014թ. դեկտեմբերի 16-ին հրավիրել է նախնական դատական նիստ:
Պատասխանող Երևանի քաղաքապետարանի կողմից 14.11.2014թ. դատարան է ներկայացվել հայցադիմումի պատասխան:
Պատասխանող ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության կողմից 24.11.2014թ. դատարան է ներկայացվել հայցադիմումի պատասխան:
Դատարանի 16.12.2014թ. թիվ ՎԴ/2107/05/14 որոշմամբ վարչական գործը նշանակվել է դատաքննության. դատաքննության նիստը նշանակվել է 2015թ. փետրվարի 04-ին:
Դատարանի 04.02.2015թ. թիվ ՎԴ/2107/05/14 որոշմամբ վարչական գործի վարույթը կասեցվել է՝ մինչև ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության վերակազմակերպման ավարտը:
Դատարանի 17.10.2016թ. թիվ ՎԴ/2107/05/14 որոշմամբ գործի վարույթը վերսկսվել է և նույն օրվա մեկ այլ որոշմամբ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարությունը փոխարինվել է իրավահաջորդ Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման և զարգացման նախարարությունով:
23.01.2017թ. դատական նիստի ընթացքում հայցվոր Գագիկ Սլոյանը Դատարանին է ներկայացրել միջնորդություն՝ ինքնաբացարկ հայտնելու վերաբերյալ:
Դատարանի 26.01.2017թ. թիվ ՎԴ/2107/05/14 որոշմամբ մերժվել է դատավորի ինքնաբացարկի միջնորդությունը:
13.03.2017թ. դատական նիստի ընթացքում հայցվոր Գագիկ Սլոյանը Դատարանին կրկին ներկայացրել է միջնորդություն՝ ինքնաբացարկ հայտնելու վերաբերյալ:
Դատարանը 15.03.2017թ. թիվ ՎԴ/2107/05/14 որոշմամբ որոշել է չքննարկել հայցվոր Գագիկ Սլոյանի կողմից ներկայացված՝ դատավորի ինքնաբացարկի միջնորդությունը:
Դատարանը 20.10.2017թ. դատական նիստի ընթացքում վարչական գործի դատաքննությունն ավարտել է. գործն ըստ էության լուծող դատական ակտի հրապարակման օր է նշանակվել 2017թ. նոյեմբերի 10-ը:
Հայցվորը, դիմելով դատարան, հայտնել է, որ Գագիկ Սլոյանը 04.10.2004թ. ընդունվել է աշխատանքի Երևանի քաղաքապետարան, որպես աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության ընդհանուր վերահսկողության բաժնի գլխավոր մասնագետ։ 07.01.2005թ. շնորհվել է ՀՀ քաղաքացիական ծառայության երրորդ դասի խորհրդականի դասային աստիճան։ Հետագայում Երևանի քաղաքապետարանում տեղափոխվել է այլ բաժիններ որպես գլխավոր մասնագետ։
Գագիկ Սլոյանի կողմից 12.11.2010թ. հայտնաբերվել է ապօրինի շինարարության դեպք Երևան քաղաքի Նուբարաշեն վարչական շրջանի տարածքում։ Ենթադրյալ իրավախախտը <<ապօրինի>> շինարարության հայտնաբերման պահին քաղաքաշինական համապատասխան փաստաթղթեր չի ներկայացրել, նշելով, որ դրանք առկա են և գտնվում են վարչական շրջանի ղեկավարի մոտ։ 12.11.2010- 30.11.2010թթ. ընկած ժամանակահատվածում վարչական վարույթի բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ քննությունն ապահովելու նպատակով հայցվորը դիմել է (զանգահարել է) Նուբարաշեն վարչական շրջանի ղեկավարի տեղակալին՝ տեղեկանալու արդյոք առկա են վերոհիշյալ շինարարությունը թույյատրող քաղաքաշինական համապատասխան փաստաթղթերը, վերջինս պատասխանել է, որ փաստաթղթերն առկա են և գտնվում են վարչական շրջանի ղեկավարի մոտ, իսկ նա բացակայում է քաղաքից։ Բացի այդ, հայցվորը վարչական շրջանի անձնագրային բաժանմունքից ստացել է ենթադրյալ իրավախախտի տվյալները, որպեսզի ապահովի վարչական վարույթի պատշաճ ծանուցումը։ Ավելին, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի ճարտարապետության և քաղաքաշինության վարչությունից հայցվորը ձեռք է բերել վերը նշված շինարարության իրականացման վայրի հողհատկացման սխեմաները։ Երևանի քաղաքապետի 12.01.2011թ. որոշմամբ ենթադրյալ իրավախախտը ենթարկվել է վարչական պատասխանատվության՝ 400.000 դրամ տուգանքի։
2011 թվականի մարտի վերջին ապրիլի սկզբին բաժնի պետի հանձնարարությամբ վերը նշված ինքնակամ շինարարության առկա վիճակը ստուգելու նպատակով հայցվորը լուսանկարել է տարածքը։ Այդ և 12.11.2010թ. կատարված լուսանկարների համեմատությունից պարզվել է, որ դրանց միջև առկա է
տարբերություն։ Պատճառաբանելով, թե իբր հայցվորը տեղյակ չի պահել ինքնակամ շինարարության շարունակման մասին, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 10.05.2011թ. N 03/49-3981 գրության հիման վրա ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի դեկավարի 16.05.2011թ. N 89–Ա հրամանով Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ նշանակվել է ծառայողական քննություն՝ <<Համայնքային ծառայության մասին>> ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի <<գ>> կետով նախատեսված <<խիստ նկատողություն>> տեսակի կարգապահական տույժը կիրառելու վերաբերյալ համապատասխան եզրակացություն կազմելու համար։
Վերը շարադրվածի վերաբերյալ հայցվորը ներկայացրել է գրավոր բացատրություն։
ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանով համաձայնություն է տրվել Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառել<<Համայնքային ծառայության մասին>> ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի <<գ>> կետով նախատեսված <<խիստ նկատողություն>> տեսակի կարգապահական տույժը։
Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. N֊ 1013 հրամանի 1-ին կետով Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառվել է <<Համայնքային ծառայության մասին>> ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի <<գ>> կետով նախատեսված <<խիստ նկատողություն>> տեսակի կարգապահական տույժը, իսկ 2– րդ կետով 17.06.2011թ. ազատվել է աշխատանքից։
Գտնում է, որ վիճարկվող ակտերը ընդունվել են առանց համապատասխան փաստական ն իրավական հիմքերի առկայության, հետևաբար ենթակա են վերացման, հետևյալ պատճառաբանությամբ.
<<Համայնքային ծառայության մասին>> ՀՀ օրենքի 3-րդ հոդկածով սահմանված են նույն օրենքում օգտագործվող հիմնական հասկացությունները, որի 1-ին մասի <<ժ>> կետի համաձայն՝ ծառայողական քննությունը նույն օրենքով և իրավական այլ ակտերով սահմանված դեպքերում և կարգով համայնքային ծառայողի պարտականությունների կատարմանն ու նրա գործունեությանն առնչվող հարցերի քննությունն է։
Նայն օրենքի 5-րդ հոդվածով, որպես համայնքային ծառայության հիմնական սկզբունք, ի թիվս այլոց, նախատեսված է համայնքային ծառայողների իրավական և սոցիալական պաշտպանվածությունը։
ՀՀ կառավարության <<համայնքային ծառայողի նկատմամբ ծառայողական քննություն անցկացնելու կարգը հաստատելու մասին>> 13.07.2006թ. N 1003-Ն որոշմամբ հաստատված կարգի 1-ին կետի համաձայն՝ <<Սույն իրավական ակտով սահմանվում է <<Համայնքային ծառայության մասին>> Հայաստանի Հանրապետության օրենքի (այսուհետ՝ օրենք) 32-րդ հոդվածի 4-րդ մասով նախատեսված՝ համայնքային ծառայողի նկատմամբ ծառայողական քննություն (այսուհետ՝ ծառայողական քննություն) անցկացնելու կարգը>>։ Կարգի 2-րդ կետի համաձայն՝ <<Ծառայողական քննությունն օրենքով, այլ իրավական ակտերում, ինչպես նաև սույն կարգում սահմանված դեպքերում և կարգով համայնքային ծառայողի պարտականությունների կատարմանն ու նրա գործունեությանն առնչվող հարցերի քննությունն է>>։ Կարգի 3-րդ կետի 1-ին ենթակետի համաձայն՝ ծառայողական քննության խնդիրն է ապահովել օրենքի 5-րդ հոդվածով նախատեսված սկզբունքների իրականացումը։
Կարգի 14-րդ կետի 3-րդ ենթակետի համաձայն՝ ծառայողական քննությանը մասնակցող անձինք են ծառայողական քննությանը մասնակցող այլ անձինք, որոնց կարող են հայտնի լինել քննությանը հետաքրքրող հարցերի ու հանգամանքների վերաբերյալ տեղեկություններ, ինչի կապակցությամբ նրանք իրենց համաձայնությամբ տալու են համապատասխան բացատրություններ կամ մասնակցում են սույն կարգով նախատեսված այլ գործողությունների։
Կարգի 45-րդ կետի համաձայն՝ ծառայողական քննությամբ հավաքված փաստական տվյայները ենթակա են բազմակողմանի և օբյեկտիվ ստուգման՝ ձեռք բերված այլ տվյալների վերլուծության, դրանց հետ համադրելու միջոցով, իսկ 46-րդ կետի համաձայն՝ համայնքային ծառայողի կողմից կարգապահական խախտումներ կատարելու մասին հետևությունները չեն կարող հիմնվել ենթադրությունների վրա։ Այդ հետևությունները պետք է հաստատվեն ծառայողական քննությանը վերաբերող փոխկապակցված և հավաստի փաստական տվյալների բավարար ամբողջությամբ։
Տվյալ դեպքում ծառայողական քննություն իրականացնող մարմինը՝ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարությունը, ծառայողական քննությամբ հավաքված փաստական տվյալները բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ ստուգման չի ենթարկել, դրանք չի վերլուծել այլ տվյալների հետ համադրելու միջոցով։ Մասնավորապես, ունենալով Կարգի 14-րդ կետի 3-րդ ենթակետի հիմքով որպես ծառայողական քննությանը մասնակցող անձ, վերոգրյալ դեպքով ենթադրյալ իրավախախտ համարվող անձին ծառայողական քննությանը ներգրավելու լիազորություն, վերջինս չի իրականացրել այդ լիազորությունը, ինչի պատճառով առանց ըստ էության պարզելու՝ արդյոք Գագիկ Սլոյանի կողմից թույլ է տրվել կարգապահական խախտում, թե՝ ոչ, ընդունել է 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանը, որի հիման վրա էլ Երևանի քադաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. Կ-1013 հրամանով Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառվել է <<Համայնքայիև ծառայության մասին>> ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «զ» կետով նախատեսված <<խիստ նկատողություն>> տեսակի կարգապահական տույժը, իսկ 2-րդ կետով 17.06.2011թ. ազատվել է աշխատանքից։
Իր հերթին Երևանի քաղարապետարանը վիճարկվող ակտն ընդունելիս հաշվի չի առել այն հանգամանքը, որ <<Համայնքային ծառայության մասին>> ՀՀ օրենքի 32–րդ հոդվածի 1-ին մասի <<գ>> կետով նախատեսված <<խիստ նկատողություն>> կարգապահական տույժը հայցվորի նկատմամբ առաջին անգամ կիրառվել է Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Գ-2910 հրամանով, որը վիճարկվում է ղատական կարգով և այդ հրամանի անվավեր ճանաչման դեպքում բացառվում է <<Համայնքային ծառայության մասին>> ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի <<գ>> կետով նախատեսված հայցվորին աշխատանքից ազատելու իրավական հիմքը։
ՀՀ վարչական դատարանը, քննելով վարչական գործն ըստ հայցի Երևանի քաղաքապետարանի ընդդեմ Գագիկ Սլոյանի՝ 400.000 դրամ տուգանքի գումար բռնագանձելու պահանջի մասին և ըստ Գագիկ Սլոյանի հակընդղեմ հայցի ընդդեմ Երևանի քաղաքապետարանի՝ Երևանի քագաքապետի 13.10.2010թ. Վ-36/17 որոշումը վերացնելու, որպես հետևանք Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Գ-2910 հրամանը վերացնեյու պահանջի մասին, թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով 06.12.2011թ. վճռով հայցը մերժել է, իսկ հակընդդեմ հայցը բավարարել՝ անվավեր է ճանաչել Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. Վ-36/17 որոշումը, որպես հետևանք՝ անվավեր է ճանաչել Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը։
ՀՀ վարչական դատարանի 06.12.2011թ. վճռի դեմ Երևանի քաղաքապետարանի կողմից ներկայացված վերաքննիչ բողոքը ՀՀ վարչական վերաքննիչ դատարանի 06.04.2012թ. որոշմամբ մերժվել է։
ՀՀ վարչական վերաքննիչ դատարանի 06.04.2012թ. որոշման դեմ Երևանի քաղաքապետարանի կողմից ներկայացված վճռաբեկ բողոքը ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 30.05.2012թ. որոշմամբ վերադարձվել է։
<<Համայնքային ծառայության մասին>> ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի <<գ>> կետի համաձայն՝ համայնքային ծառայողին պաշտոնից ազատելու հիմքերից է նույն օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի <<գ>> կետով նախատեսված կարգապահական տույժի կիրառումից հետո՝ մեկ տարվա ընթացքում, նոր կարգապահական խախտում թույլ տալը։ Նույն օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի <<գ>> կետի համաձայն՝ ծառայողական պարտականություններն անհարգելի պատճառով չկատարեյու կամ ոչ պատշաճ կատարելու, ինչպես նաև պաշտոնեական լիազորությունները վերազանցելու, աշխատանքային կարգապահական ներքին կանոնները խախտելու դեպքերում օրենքով սահմանված կարգով համայնքային ծառայողի նկատմամբ կիրառվում է <<խիստ նկատողություն>> կարգապահական տույժը։
Փաստորեն, որպես համայնքային ծառայողին պաշտոնից ազատելու հիմք, ի թիվս այլոց, օրենսդիրը <<Համայնքային ծառայության մասին>> ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի <<գ>> կետով նախատեսել է նույն օրենքի 32-րղ հոդվածի 1-ին մասի <<գ>> կետով նախատեսված կարգապահական տույժի կիրառումից հետո՝ մեկ տարվա ընթացքում, նոր կարգապահական խախտում թույլ տալը, այլ կերպ ասած՝ նշված հոդվածով սահմանված կարգապահական երկու տույժի առկայությունը։
Մինչդեռ, տվյալ դեպքում, ինչպես վերը նշվեց, Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառված, նրան աշխատանքից ազատելու հրամանի (Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. Կ-1013 հրաման) ընդունման համար հիմք հանդիսացած տույժերից մեկը՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը, անվավեր է ճանաչվել, որպես ոչ իրավաչափ վարչական ակտի անվավերության հետևանք, հետևաբար բացակայել է <<համայնքային ծառայության մասին>> ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի <<գ>> կետով նախատեսված հայցվորին աշխատանքից ազատելու իրավական և փաստական հիմքը։
Բացի այդ, <<Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին>> ՀՀ օրենքի 64-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ ոչ իրավաչափ վարչական ակտն իրավաբանական ուժը կորցնում է ինչպես դրա անվավեր ճանաչելու մասին որոշում ըևդունելու, այնպես էլ վարչական ակտն ընդունելու պահից՝ սույն մասի երկրորդ պարբերությամբ և սույն հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված բացառություններով։ Նույն մասի 2-րդ պարբերության համաձայն՝ նույն օրենքի 63-րդ հոդկածի 4-րդ մասով նախատեսված դեպքերում ոչ իրավաչափ վարչական ակտն անվավեր է ճանաչվում այդ ակտն ընդունելու պահից, եթե օրենքով այլ բան նախատեսված չէ։
Նույն հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն՝ բարենպաստ ոչ իրավաչափ վարչական ակտը, որի հիման վրա ծագում են միաժամանակյա կամ ընթացիկ գույքային պարտականություններ, կամ որն այդպիսի պարտականությունների համար նախադրյալ է համարվում, կարող է ուժը կորցնել միայն դրա անվավեր ճանաչվելու պահից, եթե այդ ակտով օգուտ ստացողը, վարչական ակտի նկատմամբ վստահության իրավունքի ուժով, արդեն ձեռք է բերել տրամադրված օգուտները կամ տնօրինել է գույքը, որի հետևանքով դրանք չեն կարող վերադարձվել, կամ վերադարձվելու դեպքում կարող է էական վնաս պատճառել օգուտ ստացողին։ Այս դեպքում կիրառվում են Հայաստանի հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի անհիմն հարստացման վերաբերյայ դրույթները։
<<Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին>> ՀՀ օրենքի 63-րդ հոդվածի 4-րդ մասի համաձայն՝ վարչական ակտի հասցեատերը կարչական ակտի գոյությամբ վստահելու իրավունք չունի, եթե նա՝
ա) համապատասխան վարչական ակտի ընդունմանը հասել է կաշառքի, սպառնալիքի կամ վարչական մարմնի պաշտոնատար անձին դիտավորյալ մոլորության մեջ զցեյու միջոցով.
բ) համապատասխան վարչական ակտի ընդունմանը հասել է կեղծ կամ ոչ լրիվ փաստաթղթեր ներկայացնելու միջոցով.
գ) նախապես իմացել է վարչական ակտի ոչ իրավաչափ լինելու մասին կամ այդ մասին պարտավոր էր իմանալ՝ իր համար մատչելի տեղեկությունների հիման վրա։
Վերր նշված իրավանորմերի վերլուծությունից հետևում է, որ օրենսդիրը նախատեսել է ոչ իրավաչափ վարչական ակտի իրավաբանական ուժը կորցնելու երկու դեպք՝ (1) ոչ իրավաչափ վարչական ակտն անվավեր ճանաչելու մասին որոշում ընդունելու պահը, (2) ոչ իրավաչափ վարչական ակտն ընդունելու պահը։ Ընդ որում, վերոգրյալ իրավանորմերի հաշվառմամբ գտնում են, որ ոչ իրավաչափ վարչական ակտն անվավեր ճանաչելու մասին որոշում ընդունելու պահից իրավաբանական ուժը կորցնելը պայմանավորված է այդ ակտից որևէ անձի կողմից օգուտ ստանալու և (կամ) այդ ակտի նկատմամբ վստահության իրավունքի առկայության հանգամանքով։
Տվյալ դեպքում ՀՀ վարչական դատարանի թիվ ՎՂ/1932/05/11 վարչական գործով 06.12.2011թ. կայացված վճռով որպես ոչ իրավաչափ վարչական ակտ անվավեր է ճանաչվել Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. Վ-36/17 որոշումը, որպես հետևանք անվավեր է ճանաչվել Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը։ Վերոգրյալի հաշվառմամբ գտնում է, որ թե Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. Վ-36/17 որոշումը, թե Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը որպես ոչ իրավաչափ վարչական ակտեր իրենց ուժը կորցրել են ընդունման պահից, քանի որ որևէ անձ այդ ակտերից օգուտ չի ստացել, իսկ այդ ակտերի նկատմամբ վստահության իրավունքի մասին խոսք անգամ լինել չի կարող։ Այստեղից հետևում է, որ սույն գործով վիճարկվող Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. Կ-1013 հրամանի ընդունման համար հիմք է հանդիսացել ընդունման պահից ուժը կորցրած ոչ իրավաչափ վարչական ակտ՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանր, ինչից բխում է, որ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի իրավական հիմքի անհրաժեշտ բաղադրիչ է հանդիսացել ուժը կորցրած ոչ իրավաչափ վարչական ակտը, հետևաբար, այս տեսանկյունից ևս բացակայել է <<համայնքային ծառայության մասին>> ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի <<զ>> կետով նախատեսված հայցվորին աշխատանքից ազատելու իրավական և փաստական հիմքը։
<<Համայնքային ծառայության մասին>> ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 5-րղ մասի համաձայն՝ ծառայողական քննության արդյունքում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած պետական կառավարման մարմնի ընդունած որոշումներն ունեն պարտադիր բնույթ։
<<Համայնքային ծառայության մասին>> ՀՀ օրենքի 35-րդ հոդվածի համաձայն. <<1. համայնքային ծառայողն իր նկատմամբ կարգապահական տույժ կիրառելու, ներառյալ՝ համայնքային ծառայության պաշտոնից ազատելու որոշումը կարող է բողոքարկել դատական կարգով։
2. Համայնքային ծառայության պաշտոնից ազատելու որոշումն անվավեր ճանաչվելու դեպքում ծառայողը վերականգնվում է իր պաշտոնում դատարանի վճիռն օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո հնգօրյա ժամկետում, և հարկադիր պարապուրդի դիմաց ստանում է հատուցում՝ Հայաստանի հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով և չափով։>>։
ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 265-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ աշխատանքի պայմանների փոփոխման, գործատուի նախաձեռնությամբ աշխատանքային պայմանագիրը դադարեցնելու կամ աշխատանքային պայմանագիրը լուծելու հետ համաձայն չլինելու դեպքում աշխատողը համապատասխան անհատական իրավական ակտը (փաստաթուղթը) ստանալու օրվանից հետո՝ երկու ամսվա ընթացքում, իրավունք ունի դիմելու դատարան։ Եթե պարզվում է, որ աշխատանքի պայմանները փոփոխվել են, աշխատողի հետ աշխատանքային պայմանագիրը լուծվել է առանց օրինական հիմքերի կամ օրենսդրությամբ սահմանված կարգի խախտումով, ապա աշխատողի խախտված իրավունքները վերականգնվում են։ Այդ դեպքում աշխատողի օգտին գործատուից գանձվում է միջին աշխատավարձը՝ հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակահատվածի համար, կամ աշխատավարձի տարբերությունը այն ժամանակահատվածի համար, որի ընթացքում աշխատողը կատարում էր նվազ վարձատրվող աշխատանք: Միջին աշխատավարձը հաշվարկվում է աշխատողի միջին օրական աշխատավարձի չափը համապատասխան օրերի քանակով բազմապատկելու միջոցով։
Տվյալ դեպքում, հայցվորը վիճարկվող ակտերի հետ համաձայն չլինելու պատճառով դիմել է դատարան, որոնք վերոհիշյալ հիմնավորումների ուժով անվավեր են։ Միևնույն ժամանակ հայցվորը խնդրել է նաև պարտավորեցնել Երևանի քաղաքապետարանին հարկադիր պարապուրդի ամբոոջ ժամանակահատվածի համար վճարելու իր միջին աշխատավարձը և իրեն վերականգնել իր նախկին աշխատանքին։
Հիմք ընղունելով վերոգրյալը և ղեկավարվելով ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 3-րդ հոդվածով, դատարանին խնդրել է՝ վերացնել ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ. N 118-Ա հրամանը, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. Կ-1013 հրամանը, պարտավորեցնել Երևանի քաղաքապետարանին Գագիկ Սլոյանին վերականգնել իր նախկին աշխատանքին և հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակահատվածի համար Գագիկ Սլոյանին վճարել իր միջին աշխատավարձը։
Գործի քննության դատական նիստին ներկայացած հայցվորի ներկայացուցիչը պնդել է ներկայացված հայցը և խնդրել է դատարանին բավարարել այն ամբողջությամբ:
2. Պատասխանողների փաստարկները և իրավական դիրքորոշումը.
2.1 ) Պատասխանող ՀՀ տարածքային կառավարման և զարգացման նախարարության կողմից դատարան է ներկայացվել հայցադիմումի պատասխան, որով հայտնվել է, որ Գագիկ Սլոյանը հայցադիմում է ներկայացրել ՀՀ վարչական դատարան՝ խնդրելով վերացնել Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ. թիվ 118–Ա հրամանը։
Գտնում է, որ հայցը՝ պահանջի այս մասով, անհիմն է ու ենթակա է մերժման հետևյալ պատճառաբանությամբ.
Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի համայնքային ծառայության պաշտոն զբաղեցնող Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ ծառայողական քննությունն անցկացվել է Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 2011 թվականի մայիսի 10-ի թիվ 03/49-3981 գրության հիման վրա՝ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 2011 թվականի մայիսի 16-ի թիվ 89-Ա հրամանի համաձայն։
Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի վերը նշված գրությամբ ներկայացված նյութերով հայցվորի կողմից հայցադիմումում նշված դեպքից բացի, որը վերաբերում է հայցվորի կողմից 2010 թվականի նոյեմբերի 12-ին հայտնաբերված ապօրինի շինարարությանը, ներկայացվել է ևս երեք դեպք, մասնավորապես, Նուբարաշեն Դ-1 թաղամասի թիվ 10 հողակտորում բնակելի տան ինքնակամ կառուցում, առանց շինարարության թույլտվության Նուբարաշեն հ.20 փողոցին հարող տարածքում հիմքերի բետոնացման աշխատանքների և Նուբարաշեն է–3 թաղամասի 9/1 հողակտորում քարե պարիսպի կառուցման աշխատանքների դեպքերը։
Անցկացված ծառայողական քննությամբ ուսումնասիրվել են բոլոր չորս դեպքերը։
Հայցվորի կողմից հայցադիմումում նշված դեպքի առնչությամբ ծառայողական քննության արդյունքներով պարզվել է, որ հայցվորի կողմից 12.11.2010թ–ին հայտնաբերվել է Նուբարաշենի Զրաշեն տանող ճանապարհի ձախակողմյան հատվածում քաղաքացի Պարգև Երանոսյանի կողմից կառուցվող ինքնակամ շինությունը, որի մասին հայտնել է իր անմիջական ղեկավարին՝ ներկայացնելով ինքնակամ շինության լուսանկարը (ԾՔ նյութերի 25, 72-73 թերթեր)։ Հայտնաբերված ինքնակամ շինության փաստի կապակցությամբ հայցվորը քաղաքացի Պ. Երանոսյանի նկատմամբ 30.11.2010թ–ին կազմել է վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ N 002505 արձանագրությունը, որին միտումնավոր կցել է նախկինում (հայտնաբերման օրվա դրությամբ) կատարված լուսանկարը, որով այդ շինությունը պատկերված է առավել անավարտ վիճակում քան արձանագրության կազմման պահին։
Նշված դեպքի առնչությամբ, ծառայողական քննությամբ հավաքված փաստական տվյալների բազմակողմանի և օբյեկտիվ ստուգմամբ, ծառայողական քննության արդյունքների մասին եզրակացությամբ (ԾՔ նյութերի 130-140-րդ) նշվել է որ Գագիկ Սլոյանի կողմից նշված արարքի կատարումից հետո անցել է վեց ամսից ավելի ժամանակ, իսկ «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն կարգապահական տույժ չի կարող նշանակվել, եթե կարգապահական խախտում կատարելու օրվանից անցել է վեց ամսից ավելի ժամանակ, հետևաբար, հայցվորի կողմից հայցադիմումում նշված այս դեպքը որևէ դեր չի խաղացել ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011 թ-ի N 118-Ա հրամանի ընդունման վրա, որով տրվել է Գ. Սլոյանի նկատմամբ «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժը կիրառելու համաձայնությունը։
ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ–ի թիվ 118-Ա հրամանի հիմքում ընկած են Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի վերը նշված գրությամբ ներկայացված մյուս դեպքերը, որոնց վերաբերյալ ծառայողական քննությամբ պարզվել են.
1. Նուբարաշեն Դ-1 թաղամասի թիվ 10 հողակտորում բնակելի տան ինքնակամ կառուցման համար քաղաքացի Թագուհի Ավետիսյանի նկատմամբ Գագիկ Սլոյանի կողմից 2010 թվականի դեկտեմբերի 17-ին կազմվել է վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ թիվ 002971 արձանագրությունը, որին Գագիկ Սլոյանը, իբրև փաստ, կցել է արձանագրության կազմման դրությամբ բնակելի տան լուսանկարը, որոնց համաձայն Թագուհի Ավետիսյանը Երևանի քաղաքապետի 19.01.2011թ–ի թիվ Վ-2/6 որոշմամբ ենթարկվել է վարչական տույժի (ԾՔ նյութերի 14-17 –րդ թերթեր)։ Թագուհի Ավետիսյանի նկատմամբ արձանագրությունը կազմելուց հետո շուրջ մեկ ամսվա ընթացքում շինարարական աշխատանքները, որոշ ծավալով, շարունակվել են, ինչը նկատել է կամ պարտավոր էր նկատել Գագիկ Սլոյանը իր կողմից 17.01.2011թ–ին Թագուհի Ավետիսյանի բնակելի տուն այցելության ժամանակ և նույն օրը Թագուհի Ավետիսյանի տունը լուսանկարելիս, քանի որ Գագիկ Սլոյանի կողմից ծառայողական քննության նյութերին կցված այդ լուսանկարով հստակ պատկերվում է արձանագրությունը կազմելուց հետո Թագուհի Ավետիսյանի կողմից՝ հատկապես իր տան տանիքի վրա կատարված աշխատանքների շարունակված լինելու փաստը։ Այս փաստի առչությամբ Գ. Սլոյանը ծառայողական քննության ընթացքում տված իր բացատրությունում նշում է, որ Թ. Ավետիսյանի նկատմամբ երկրորդ արձանագրությունը չի կազմել հաշվի առնելով այն, որ Թ. Ավետիսյանը և իր տղայի ընտանիքը բնակվում էին այդ շինության մեջ և ստիպված են եղել թիթեղապատել տանիքը, տեղադրել դուռ ու պատուհան, ձմեռային եղանակը, ինչպես նաև Նուբարաշենի վարչական շրջանի ղեկավարի աշխատակազմի աշխատակից Գ. Կոլոտյանի հավաստիացումները այն մասին, որ Թ. Ավետիսյանի տան քաղաքաշինական փաստաթղթերը ընթացքի մեջ են։ (ԾՔ նյութերի 95-97-րդ թերթեր)։ Ծառայողական քննության ընթացքում պարզվել է նաև, որ Թ. Ավետիսյանը շինարարության կատարման պահին չի բնակվել այդ շինությունում, ինչի մասին վկայում են Թ. Ավետիսյանի բացատրությունները (ԾՔ նյութերի 113-115-րդ թերթեր)։ Գագիկ Սլոյանը Թագուհի Ավետիսյանի կողմից շինարարական աշխատանքները շարունակելու փաստի վերաբերյալ որևէ տեղեկություն չի ներկայացրել ՔՀՎՎ երրորդ բաժնի պետ Հայկ Անտոնյանին, ինչպես նաև չի ձեռնարկել միջոցներ դրանց կանխարգելման, կասեցման և հետևանքների վերացման ուղղությամբ։ Արդյունքում Գագիկ Սլոյանը չի կատարել իր պաշտոնի անձնագրի (ԾՔ նյութերի 56֊58֊րդ թերթեր) 11-րդ կետի «ա» ենթակետով նախատեսված պարտականությունները։
2. Առանց շինարարության թույլտվության Նուբարաշեն հ.20 փողոցին հարող տարածքում հիմքերի բետոնացման աշխատանքների և Նուբարաշեն է-3 թաղամասի 9/1 հողակտորում քարե պարիսպի կառուցման աշխատանքների դեպքերը հայտնաբերվել են քաղաքապետարանի աշխատակազմի հասարակական կարգի պահպանության ծառայության կողմից 13.04.2011թ֊ին կատարած շրջայցի ժամանակ (ԾՔ նյութերի 46-49– րդ թերթեր)։ Գագիկ Սլոյանը այդ դեպքերի վերաբերյալ տեղեկություններ է ներկայացրել միայն 21.04.2011 թ-ին, տարածքային չորորդ բաժնի պետ Կ. Վանյանի հանձնարարությամբ՝ այդ նպատակով շրջայց կատարելուց հետո (ԾՔ նյութերի 50-52-րղ թերթեր)։
Նուբարաշեն է-3 թաղամասի 9/1 հողակտորում քարե պարիսպի ինքնակամ կառուցման աշխատանքները սկսվել են 2011 թվականի մարտի 21-ից 25֊ը ընկած ժամանակահատվածում (ԾՔ նյութերի 119-120-րդ թերթեր), որոնք, ինչպես վերը նշված է, հայտնաբերվել են քաղաքապետարանի աշխատակազմի հասարակակական կարգի պահպանության ծառայության կողմից 13.04.2011թ–ին կատարած շրջայցի ժամանակ, այսինքն՝ շինարարական աշխատանքները սկսելուց շուրջ երեք շաբաթ հետո։ Նկատի ունենալով այդ ժամանակահատվածում Գագիկ Սլոյանի կողմից սեփական շրջայցերը կատարելու աշխատանքային ռեժիմը (երկու շաբաթը մեկ նույն թաղամասում լինելու պարբերականությունը) (ԾՔ նյութերի 124-125-րդ թերթեր) ծառայողական քննության արդյունքներով երեք շաբաթը ողջամիտ ժամկետ է համարվել Գ. Սլոյանի կողմից պարսպի ինքնակամ շինարարական աշխատանքներն անձամբ հայտնաբերելու և այդ ուղղությամբ իր պաշտոնի անձնագրով նախատեսված միջոցներ ձեռնարկելու համար։ Նուբարաշենի է-3 թաղամասի 9/1 հողակտորում պարսպի ինքնակամ կառուցման շինարարական աշխատանքները չհայտնաբերելով՝ Գագիկ Սլոյանը թերացել է իր ծառայողական պարտականությունների մեջ։
Հաշվի առնելով վերը նշվածը ծառայողական քննության արղյունքներով՝ ՀՀ Տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ–ի N 118-Ա հրամանով, տրվել է թույլտվություն Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժ կիրառելու համար։
Նշվել է նաև, որ Նուբարաշեն հ.20 փողոցին հարող տարածքում հիմքերի բետոնացման աշխատանքների և Նուբարաշեն է-3 թաղամասի 9/1 հողակտորում քարե պարիսպի կառուցման աշխատանքների հետ կապված քայլեր չձեռնարկելու համար կարգապահական տույժի է ենթարկվել նաև Նուբարաշենի վարչական շրջանի ղեկավարի աշխատակազմի ԿՏ և ԲՇԿՄ բաժնի պետ՝ Մերուժան Ներսիսյանը (ԾՔ նյութերի 78-րդ թերթ)։
Ելնելով վերոգրյալից, ղեկավարվելով Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքի 113-րդ հոդվածի 1-ին մասի 4-րդ կետով, դատարանին խնդրել է ՀՀ տարածքաին կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանը վերացնելու պահանջը համարել անհիմն և մերժել։
Գործի քննության դատական նիստին ներկայացած պատասխանող ՀՀ տարածքային կառավարման և զարգացման նախարարության ներկայացուցիչը պնդելով ներկայացված դիրքորոշումը, դատարանին խնդրել է հայցը մերժել:
2.2) Պատասխանող Երևանի քաղաքապետարանի կողմից դատարան է ներկայացվել հայցադիմումի պատասխան, որով հայտնվել է, որ հայցվոր Գագիկ Սլոյանը նախքան Երևանի քադաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 1706.2011 թվականի Կ-1013 հրամանի կայացումը, զբաղեցրել է Երևանի քադաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հոդի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի /պաշտոնի անձնագրի ծածկագիր ՝ 2.3-67/ պաշտոնը, որին հանձնարարված է եղել իրականացրել է Երևան քաղաքի Նուբարաշեն վարչական շրջանում իրականացվող շինարարական և հողօգտագործման աշխատանքների նկատմամբ վերահսկողության համակարգման աշխատանքները։
Ըստ 2.3-67 պաշտոնի անձնագրի 11-րդ կետի՝ տվյալ պաշտոնը զբաղեցնող անձը պարտավորԷ՝
ա/ հայտնաբերված ինքնակամ շինարարության դեպքերի վերաբերյալ տեղեկություններ ներկայացնել բաժնի պետին և միջոցներ ձեռնարկել դրանց կանխարգելման, կասեցման և հետևանքների վերացման ուղղությամբ,
բ/ հայտնաբերված ապօրինի հողօգտագործման /հողազավթման/ դեպքերի վերաբերյալ տեղեկություններ ներկայացնել բաժնի պետին և միջոցներ ձեռնարկել դրանց կանխարգելման, կասեցման և հետևանքների վերացման ուղղությամբ,
դ/ քաղաքաշինության և հողօգտագործման բնագավառներում հայտնաբերված իրավախախտման դեպքերի վերաբերյալ տեղեկություններ ներկայացնել բաժնի պետին և միջոցներ ձեռնարկել վարչական պատասխանատվություն կիրառելու համար համապատասխան արձանագրություն կազմելու ուղղությամբ։
2010 թվականի նոյեմբերի 30-ին հայցվորն ու նրա անմիջական ղեկավար Հայկ Մելտոնյանը հայտնաբերել են, որ Նուբարաշենի 11 փողոցի 16 շենքի թիվ 11 բնակարանի բնակիչ Պարգև Երանոսյանի կողմից, առանց համապատասխան քաղաքաշինական փաստաթղթերի, իրականացվում են շինության կառուցման շինարարական աշխատանքներ։ Հայտնաբերված վարչական իրավախախտման վերաբերյալ հայցվորի կողմից 30.11.2010 թվականին կազմվել է թիվ 002505 վարչական արձանագրությունը ՀՀ վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ օրենսգրքի 154-րդ հոդվածի հատկանիշներով։ Արդյունքում, Պարգև Երանոսյանը Երևանի քաղաքապետի 12.01.2011 թվականի թիվ Վ-1/1 որոշմամբ ենթարկվել է վարչական պատասխանատվության և վերջինիս նկատմամբ կիրառվել է վարչական տույժ՝ 400.000 ՀՀ դրամի չափով։
2010 թվականի դեկտեմբերի 17-ին հայցվորի կողմից ինքնակամ կառուցապատման դեպք է հայտնաբերվել Նուբարաշենի Դ-6 թաղամասի թիվ 10 հողակտորում, ինչի վերաբերյալ նույն օրը կազմված թիվ 002971 վարչական իրավախախտման մասին արձանագրության քննության արդյունքում Թագուհի Ավետիսյանը Երևանի քաղաքապետի 19.01.2011 թվականի թիվ Վ-2/6 որոշմամբ ենթարկվել է ՀՀ վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ օրենսգրքի 154-րդ հողվածով սահմանված պատասխանատվության։ Վերջինիս նկատմամբ կիրառվել է վարչական տույժ՝ 200.000 ՀՀ դրամի չափով։
Հայցվորը իր կողմից կատարված աշխատանքների վերաբերյալ ներկայացրել է շաբաթական հաշվետվություններ 01.11.2010թ.–08.11.2010թ., 08.11.2010թ.–1511.2010թ., 15.11.2010թ.–2211.2010թ., 22.11.2010թ.–30.11.2010թ., 30.11.2010թ.–06.12.2010թ., 06.12.2010թ.– 13.12.2010թ., 13.12.2010թ.–20.12.2010թ., 20.12.2010թ.–2712.2010թ., 27.12.2010թ.–30.12.2010թ., 01.01.2011թ. –17.01.2011թ., 17.01.2011թ. –24.01.2011թ., 24.01.2011թ., ֊31.01.2011թ., 31.01.2011թ. 07.02.2011թ., 11.04.2011-18.04.2011թ. կտրվածքներով, որոնցում հայտնաբերված վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ արձանագրություններ կազմելու, քանդման աշխատանքներ իրականացնելու և այլ աշխատանքներ կատարելու վերաբերյալ տվյալներ չեն նշվել։
13.04.2011 թվականին աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության պետի մոտ հրավիրվել է քննարկում Նուբարաշեն վարչական շրջանի հասցեներում՝ 2010թվականի նոյեմբեր և դեկտեմբեր ամիսներին արձանագրված իրավախախտման փաստերի արդյունքում կառուցվող ինքնակամ կառույցների շինարարական աշխատանքները փաստացի շարունակված լինելու վերաբերյալ։ Քննարկման արդյունքում հայցվորը չի տվել պարզաբանումներ վարչական իրավախախտում կատարած անձանց՝ Պարգև Երանոսյանի և Թագուհի Ավետիսյանի, կողմից շինարարական աշխատանքները շարունակելու փաստի կապակցությամբ որևէ միջոց չձեռնարկելու և տարածքի պատասխանատու բաժնի պետին չտեղեկացնելու հանգամանքների վերաբերյալ, ինչի արդյունքում առաջարկվել է ներկայացնել գրավոր բացատրություն։ Նշված հանձնարարականի կապակցությամբ 15.04.2011 թվականին աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի պետի կողմից տրվել է գրավոր բացատրություն այն մասին, որ մարտի 31-ին Նուբարաշեն վաչական շրջանում կատարված շրջայցի ժամանակ պարզվել է, որ Նուբարաշենից Ջրաշեն տանող ճանապարհի ձախակողմյան հատվածում հայտնաբերված ինքնակամ շինության կառուցման շինարարական աշխատանքները շարունակվել են, որի մասին Գ. Սլոյանի կողմից իրեն որևէ տեղեկություն չի տրվել։ Հայցվորի կողմից ևս տրվել է գրավոր բացատրություն, որում մասնավորապես նշվել է, որ Երևանի քաղաքապետի կողմից վարչական տուգանք նշանակելու մասին որոշումից հետո ինքնակամ շինարարությունը չի շարունակել։
Հետագայում, 18.04.2011 թվականի թիվ 51/3364 գրությամբ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի հասարակական կարգի պահպանության ծառայության պետը դիմել է աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչությանը, հայտնելով, որ ծառայության կողմից 13.04.2011 թվականին Նուբարաշեն վարչական շրջանում իրականացված շրջայցի ընթացքում Նուբարաշեն հ.20 փողոցին հարող տարածքում և Նուբարաշեն Ե-1 թաղամասի հ.9/1 հողակտորում առանց համապատասխան քաղաքաշինական փաստաթղթերի ընթանում են շինարարական աշխատանքներ:Նշված հաղորդման մասին Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային չորրորդ բաժնի պետ Կ.Վանյանը 21.04.2011 թվականին տվել է գրավոր բացատրագիր, որով հայտնել է, որ Նուբարաշեն 20-րդ փողոցին հարող տարածքի և Նուբարաշեն Ե-3 թաղամասի հ.9/1 հողակտորի վերաբերյալ Նուբարաշեն վարչական շրջանի պատասխանատու սպասարկող Գ.Սլոյանի կողմից մինչև հիշյալ հանձնարարականի տրման օրը իրեն որևէ տեղեկատվություն չի հայտնվել։ Նույն հարցադրման կապակցությամբ հայցվորը 21.04.2011 թվականին տվել է գրավոր բացատրություն, որով հայտնել է, որ Նուբարաշենի հ.20 փողոցին հարող տարածքներում և Նուբարաշենի է-3 թաղամասի հ.9/1 հողակտորին հարող տարածքներում իր կատարած շրջայցերի ընթացքում ինքնակամ շինարարության դեպքեր չի նկատել։
Վերը հիշատակված հետազոտությունների և կազմված նյութերի հիման փա աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության պետի կողմից 29.04.2011 թվականին զեկուցագիր է ներկայացվել Երևանի քաղաքապետին, որով առաջարկվել է Գազիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառել օրենքով նախատեսված կարգապահական տույժ՝ հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ հայցվորի կողմից ոչ պատշաճ են կատարվել համայնքային ծառայության իր պաշտոնի անձնագրի 11-րդ կետի ա/ և դ/ ենթակետերի պարտականությունները, որի արդյունքում վերջինիս կողմից խախտվել է տվյալ պահին գործող «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի /այսուհետ՝ Օրենք/ 23-րդ հոդվածի 1-ին մասի գ/ կետի և Երևանի քաղաքապետի 03.03.2010 թվականի հ.938–Ա որոշմամբ հաստատված Երևանի քադաքապետարանի աշխատակազմի աշխատանքային կարգապահության ներքին կանոնակարգի 31-րդ կետի 1/ ենթակետի պահանջները։
Արդյունքում Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարը, հաշվի առնելով, որ Գ.Սլոյանի նկատմամբ 08.11.2010թվականի հ. Կ-2910 հրամանով կիրառվել է Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետը, 12.05.2011 թվականին ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարին ուղղված գրությամբ խնդրել է անցկացնել ծառայողական քննություն՝ Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված կարգապահական տույժը կիրառելու համաձայնություն ստանալու համար։
Համաձայն Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետի՝ ծառայողական պարտականություններն անհարգելի պատճառով չկատարելու կամ ոչ պատշաճ կատարելու, ինչպես նաև պաշտոնեական լիազորությունները վերազանցելու, աշխատանքային կարգապահական ներքին կանոնները խախտելու դեպքերում օրենքով սահմանված կարգով համայնքյաին ծառայողի նկատմամբ կիրառվում է խիստ նկատողություն կարգապահական տույժը։ Համաձայն Օրենքի 4-րդ մասի՝ ՀՀ կառավարության սահմանած կարգով և դեպքերում սույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված կարգապահական տույժերը կիրառվում են ծառայողական քննություն անցկացնելուց հետո։
ՀՀ կառավարության 13.07.2006 թվականի «Համայնքային ծառայողի նկատմամբ ծառայողական քննություն անցկացնելու կարգը հաստատելու մասին» թիվ 1003-Ն որոշմամբ հաստատված կարգի 6-րդ կետի 2-րդ ենթակետով նախատեսված է, որ Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1–ին մասի «բ» և «գ» կետերով նախատեսված կարգապահական տույժերից որևէ մեկի կիրառումից հետո՝ մեկ տարվա ընթացքում, նոր կարգապահական տույժ կիրառելու, ինչպես նաև օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի <<գ.1» և «դ» կետերով նախատեսված կարգապահական տույժերից որևէ մեկը կիրառելու համաձայնություն ստանալու համար օրենքով կարգապահական տույժ կիրառելու իրավասություն ունեցող պաշտոնատար անձի կողմից լիազորված մարմնին դիմում ներկայացվելու դեպքում։
Օրենքի 32-րդ հոդվածի 3-րդ մասով նախատեսված է, որ սույն հոդվածի 1-ին մասի «ա>>, «բ», «զ» և «ղ» կետերով նախատեսված կարգապահական տույժերը համայնքային ծառայողի նկատմամբ կիրառվում է նրան պաշտոնի նշանակելու իրավասություն ունեցող պաշտոնատար անձը, իսկ «գ.1>> կետով նախատեսված կարգապահական տույժը՝ համապատասխան առավելագույն դասային աստիճանը շնորհելու իրավասություն ունեցող պաշտոնատար անձը։ Օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետի համաձայն՝ սույն օրենքի 32-րդ հոդվածի 1–ին մասի «բ» և «գ» կետերով նախատեսված կարգապահական տույժերից որևէ մեկի կիրառումից հետո՝ մեկ տարվա ընթացքում, նոր կարգապահական խախտում թույլ տալը։
ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակագմի դեկավարի 16.05.2011 թվականի թիվ 89-Ա հրամանով հայցվորի նկատմամբ Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժը կիրառելու վերաբերյալ համապատասխան եզրակացություն կազմելու համար նշանակվել է ծառայողական քննություն։ Ծառայողական քննություն վարող վարչական մարմինը ծառայողական քննությունն իրականացրել է ՀՀ կառավարության 13.07.2006թվականի թիվ 1003-Ն որոշմամբ հաստատված կարգի պահանջներին համապատասխան և կազմվել է համապատասխան եզրակացություն, ինչի հիման վրա և ղեկավարվելով ՀՀ կառավարության 13.06.2006 թվականի թիվ 1003-Ն որոշմամբ հաստատված կարգի 64-րդ կետով ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակագմի ղեկավարը 17.06.2011 թվականին ընդունել է թիվ 118-Ա հրամանը։ Նշված հրամանով ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարը համաձայնություն է տրվել հայցվորի նկատմամբ Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժը կիրառելու համար։
Արդյունքում, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարը, հիմք ընդունելով ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 16.05.2011թ. հ.89-Ա և 17.06.2011 թվականի Կ-1013 հրամանները և ղեկավարվելով Օրենքի 32-րդ հողվածի 1-ին մասի «գ» կետով և 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով, 17.06.2011 թվականին ընդունել է թիվ Կ-1013 հրամանը, որի 1-ին կետով հայցվորի նկատմամբ կիրառվել է «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժը, իսկ 2-րդ կետով հայցվորը 17.06.2011 թվականից ազատվել է զբաղեցրած պաշտոնից։
Հայցվորի նկատմամբ «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժն առաջին անգամ կիրառվել է Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանով, որը վիճարկվել է թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործի շրջանակներում։ «Խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժ կիրառելու վերաբերյալ հրամանը դատական կարգով վիճարկելը դեռևս չի նշանակում, որ այն, որպես վարչական ակտ ուժ չունի և ենթակա չէ կատարման։
Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թվականի թիվ Կ– 2910 հրամանը ծառայողական քննության անցկացման և 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանի կայացման պահին վերացված չի եղել, հետևաբար առկա են եղել բոլոր հիմքերը համարելու, որ հայցվորը ծառայողական քննության անցկացման պահին արդեն իսկ մեկ անգամ ենթարկված է եղել կարգապահական պատասխանատվության։
Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ– 1013 հրամանը «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 63– րդ հողվածի հիմքով վերացնելու՝ անվավեր ճանաչելու համար հայցվորը պետք է նշի այն օրենքները, որոնց խախտման արդյունքում է այն ընդունվել, մինչդեռ նշված վարչական ակտի ուսումնասիրությունից երևում է, որ այն ընդունվել է ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի քարտուղարի 16.05.2011 թվականի հ.89–Ա և 17.06.2011 թվականի հ.118–Ա հրամանների հիման վրա։ Ասվածից հետևում է, որ սույն հայցապահանջի շրջանակներում Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանն անվավեր ճանաչելու պահանջը չի կարող քննվել հիմնական պահանջի քննությանն առաջադրված կանոններով և պետք է քննվի ածանցյալ պահանջի կանոններով, քանի որ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարի 17.06.2011 թվականի թիվ 118– Ա հրամանի անվավերության հարցի լուծումը կանխորոշիչ է 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանի իրավաչափության հարցի լուծման առումով։
Ինչ վերաբերում է այն հանգամանքին, որ ՀՀ վարչական դատարանի ՝ օրինական ուժի մեջ մտած 06.12.2011թ. թիվ ՎԴ/1932/05/11 վճռով անվավեր է ճանաչվել Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը, որով վերջինս Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով ենթարկվել էր կարգապահական պատասխանատվության, ապա հայտնում է, որ այս հանգամանքը բավարար հիմք չի հանդիսանում Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակագմի քարտուղարի 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանը վերացնելու համար։ Եթե անգամ պայմանականորեն ընդունենք, որ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանի անվավերությունը կարող է փաստել աշխատանքից ազատման համար մեկ տարվա ընթացքում երկու կարգապահական տույժերից մեկի վերանայելու մասին, սակայն չի կարող հիմք հանդիսանալ հայցվորի նկատմամբ ծառայողական քննության իրականացման արդյունքում նոր կարգապահական տույժը վերացնելու համար։
Այսպես, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. թիվ Կ– 1013 հրամանի 1-ին կետով ՀՀ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակագմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի համայնքային ծառայության պաշտոնը զբաղեցնող /ծածկագիր ՝ 2.3-67/ Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառվել է «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժը։ Նշված կարգապահական տույժի կիրառման համար հիմք են հանդիսացել ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 16.05.2011թ. թիվ 89-Ա և 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանները, ինչից հետևում է, որ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանի անվավերությունը ուղղակիորեն չի հանգեցնում նաև 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի անվավերությանը։
ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 16.05.2011թ. թիվ 89-Ա հրամանով հայցվորի նկատմամբ նշանակվել է ծառայողական քննություն Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ»կետով նախատեսված «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժը կիրառելու վերաբերյալ համապատասխան եզրակացություն կազմելու համար։ Նույն մարմնի 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանով համաձայնություն է տրվել հայցվորի նկատմամբ նշված կարգապահական տույժը կիրառելու համար։ Նշված հրամաններից հետևում է, որ դրանք վերաբերում են ծառայողական պարտականությունների կատարման մեջ թերանալու և այդ կապակցությամբ իրականացված ծառայողական քննության արդյունքներով հայցվորին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելուն, այլ ոչ թե զբաղեցրած պաշտոնից ազատելուն։
Նշել է նաև այն հանգամանքը, որ ՀՀ վարչական դատարանի վարույթում քննված թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով հայցվորն ի սկզբանել վիճարկել է միայն Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010 թվականի թիվ Վ-36/17 որոշումը, որով հայցվորը ենթարկված է եղել վարչական պատասխանատվության։ Իսկ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի Կ-1013 հրամանը թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով վիճարկման առարկա է դարձել 29.06.2011 թվականից հետո՝ հայցվորի կողմից ներկայացված հակընդդեմ հայցի հիմքի և առարկայի լրացման արդյունքում։ Ասվածից հետևում է, որ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի Կ-1013 հրամանի կայացման պահին 08.11.2010 թվականի Կ-2910 հրամանը ոչ միայն վերացված, այլ նաև թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով վիճարկման առարկա չի հանդիսացել, հետևաբար 17.06.2011 թվականի Կ-1013 հրամանի կայացման համար որևէ օրենսդրական արգելք առկա չի եղել։ Ելնելով վերոգրյալից՝ խնդրել է հայցը մերժել ամբողջությամբ։
Գործի քննության դատական նսիտին ներկայացած պատասխանողի ներկայացուցիչը պնդել է հայցադիմումի պատասխանում ներկայացված դիրքորոշումը և դատարանին խնդրել է մերժել հայցն ամբողջությամբ:
3. Գործի լուծման համար էական նշանակություն ունեցող փաստերը, Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարանի պատճառաբանությունները և եզրահանգումները։
Լսելով կողմերի բացատրությունները, ուսումնասիրելով և գնահատելով գործում եղած բոլոր ապացույցները` բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ հետազոտման վրա հիմնված ներքին համոզմամբ` դատարանը եզրակացրեց, որ հայցը ենթակա է մերժման՝ հետևյալ պատճառաբանությամբ։
Դատաքննության ընթացքում դատարանը պարզված համարեց գործի լուծման համար էական նշանակություն ունեցող հետևյալ փաստերը.
- Գագիկ Սլոյանը զբաղեցրել է Երևանի քաղապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի համայնքային ծառայողի պաշտոնը։
- Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանով «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետի հիմքով Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառվել է «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժը։
- ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 16.05.2011թ. թիվ 89-Ա հրամանով նշանակվել է ծառայողական քննություն` կարգապահական տույժը կիրառելու վերաբերյալ համապատասխան եզրակացություն կազմելու համար։
- Ծառայողական քննության արդյունքում 16.06.2011թ. կազմվել է եզրակացություն, որով գտել են, որ Գագիկ Սլոյանի կողմից թույլ տրված խախտումն իր բնույթով և ծանրությամբ համապատասխանում է «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժի տեսակին։
- 16.06.2011թ. եզրակացության հաշվառմամբ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանով տրվել է համաձայնություն` Հայցվորի նկատմամբ «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժը կիրառելու համար։
- Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղար Վ.Ստեփանյանի 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի 1-ին կետով Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառվել է «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժը, իսկ 2-րդ կետով Գագիկ Սլոյանը «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով ազատվել է զբաղեցված պաշտոնից։
- ՀՀ վարչական դատարանի /դատավոր Կ. Բաղդասարյան/ օրինական ուժի մեջ մտած 06.12.2011թ. թիվ ՎԴ/1932/05/11 վճռով՝ ըստ հայցի Երևանի քաղաքապետարանի ընդդեմ Գագիկ Սլոյանի՝ 400.000 դրամ բռնագանձելու պահանջի մասին, և ըստ հակընդդեմ հայցի Գագիկ Սլոյանի ընդդեմ Երևանի քաղաքապետարանի՝ 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշումն անվավեր ճանաչելու, որպես անվավերության հետևանք՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը վերացնելու պահանջների մասին, Երևանի քաղաքապետարանի հայցը մերժվել է, իսկ Գագիկ Սլոյանի հակընդդեմ հայցը՝ բավարարվել, անվավեր է ճանաչվել Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշումը և որպես հետևանք՝ վերացվել է 08.11.2010թ. Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կարգապահական տույժ նշանակելու մասին թիվ Կ-2910 հրամանը:
Թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով 29.06.2011թ. հրավիրված նախնական դատական նիստում հակընդդեմ հայցվոր Գագիկ Սլոյանի կողմից ներկայացվել է հակընդդեմ հայցադիմումի լրացում՝ խնդրելով որպես հետևանք՝ վերացնել 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը. հակընդդեմ հայցադիմումի լրացումը ՀՀ վարչական դատարանն ընդունել է /հիմք՝ ՀՀ վարչական վերաքննիչ դատարանի 06.04.2012թ. թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով որոշում/:
«Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝
1. Ծառայողական պարտականություններն անհարգելի պատճառով չկատարելու կամ ոչ պատշաճ կատարելու, ինչպես նաև ծառայողական լիազորությունները վերազանցելու, աշխատանքային կարգապահական ներքին կանոնները խախտելու դեպքերում օրենքով սահմանված կարգով համայնքային ծառայողի նկատմամբ կիրառվում են կարգապահական հետևյալ տույժերը.
ա) նախազգուշացում.
բ) նկատողություն.
գ) խիստ նկատողություն.
գ1) համայնքային ծառայողին նույն պաշտոնում աշխատելու ժամանակահատվածում շնորհված ավելի բարձր դասային աստիճանի իջեցում մեկ աստիճանով.
դ) զբաղեցրած պաշտոնից ազատում:
«Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի գ) կետի համաձայն՝ 1. Համայնքային ծառայողին պաշտոնից ազատելու հիմքերն են՝
...
գ) սույն օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կամ «գ1» կետով նախատեսված կարգապահական տույժի կիրառումից հետո` մեկ տարվա ընթացքում, նոր կարգապահական խախտում թույլ տալու հիմքով սույն օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված տույժի կիրառումը. ...:
Նշված իրավանորմերից հետևում է, որ որպես համայնքային ծառայողին պաշտոնից ազատելու հիմք, ի թիվս այլոց, օրենսդիրը <<Համայնքային ծառայության մասին>> ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի <<գ>> կետով նախատեսել է նույն օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի <<գ>> կետով նախատեսված կարգապահական տույժի կիրառումից հետո՝ մեկ տարվա ընթացքում, նոր կարգապահական խախտում թույլ տալու «խիստ նկատողություն» կարգապահական երկրորդ տույժի առկայությունը։
Տվյալ դեպքում, Գագիկ Սլոյանը ՀՀ վարչական դատարան ներկայացված վիճարկման պահանջներով խնդրել է վերացնել ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանը և Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. Կ-1013 հրամանը։
Սույն գործի փաստերի համաձայն՝ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 16.05.2011թ. թիվ 89-Ա հրամանով նշանակվել է ծառայողական քննություն` կարգապահական տույժը կիրառելու վերաբերյալ համապատասխան եզրակացություն կազմելու համար։ Ծառայողական քննության արդյունքում 16.06.2011թ. կազմվել է եզրակացություն, որով գտել են, որ հայցվորի կողմից թույլ տրված խախտումն իր բնույթով և ծանրությամբ համապատասխանում է «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժի տեսակին։ Այնուհետև, 16.06.2011թ. եզրակացության հաշվառմամբ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանով համաձայնություն է տրվել Հայցվորի նկատմամբ «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժը կիրառելու համար։
Դատարանը, հետազոտելով վարչական վարույթի նյութերը, այդ թվում 16.06.2011թ. կազմված եզրակացությունը, հաստատված է համարում, որ Նուբարաշեն Դ-1 թաղամասի թիվ 10 հողակտորում բնակելի տան ինքնակամ կառուցման համար քաղաքացի Թագուհի Ավետիսյանի նկատմամբ Գագիկ Սլոյանի կողմից 2010 թվականի դեկտեմբերի 17-ին կազմվել է վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ թիվ 002971 արձանագրությունը, որին Գագիկ Սլոյանը, իբրև փաստ, կցել Է արձանագրության կազմման դրությամբ բնակելի տան նկարը, որոնց համաձայն Թագուհի Ավետիսյանը Երևանի քաղաքապետի 19.01.2011թ–ի թիվ Վ-2/6 որոշմամբ ենթարկվել է վարչական տույժի։ Թագուհի Ավետիսյանի նկատմամբ արձանագրությունը կազմելուց հետո շուրջ մեկ ամսվա ընթացքում շինարարական աշխատանքները որոշ ծավալով շարունակվել են, ինչը նկատել Է կամ պարտավոր Էր նկատել Գագիկ Սլոյանը իր կողմից 17.01.2011 թ-ին Թագուհի Ավետիսյանի բնակելի տուն այցելության ժամանակ և նույն օրը Թագուհի Ավետիսյանի տունը լուսանկարելիս, քանի որ Գագիկ Սլոյանի կողմից ծառայողական քննության նյութերին կցված լուսանկարով հստակ պատկերվում է արձանագրությունը կազմելուց հետո Թագուհի Ավետիսյանի կողմից` իր տան տանիքի վրա կատարված լինելու փաստը։
Այս փաստի առնչությամբ հայցվորը քննության ընթացքում տված իր բացատրությունում նշել է, որ Թագուհի Ավետիսյանի նկատմամբ երկրորդ արձանագրությունը չի կազմել, հաշվի առնելով ձմեռային եղանակը, և որ Թ. Ավետիսյանը և իր տղայի ընտանիքը բնակվում էին այդ շինության մեջ և ստիպված են եղել թիթեղապատել տանիքը, տեղադրել դուռ ու պատուհան, հաշվի է առել նաև Նուբարաշենի վարչական շրջանի ղեկավարի աշխատակազմի աշխատակից Գ. Կոլոտյանի հավաստիացումները այն մասին, որ Թ՝. Ավետիսյանի տան քաղաքաշինական փաստաթղթերը ընթացքի մեջ են։ Ծառայողական քննության ընթացքում պարզվել է, որ Թ. Ավետիսյանը շինարարության կատարման պահին չի բնակվել այդ շինությունում, ինչի մասին վկայում են Թ. Ավետիսյանի բացատրությունները։ Բացի այդ, եթե, նույնիսկ, հաստատվեր, որ Թ.Ավետիսյանը շինարարության կատարման պահին բնակվելիս է եղել այդ շինությունում, ապա, այդ հանգամանքով պայմանավորված Հայցվորը միևնույն է չէր ազատվում իրավախախտումը չարձանագրելու ծառայողական պարտականության կատարումից։ Հետևաբար, Գագիկ Սլոյանը Թագուհի Ավետիսյանի կողմից շինարարական աշխատանքները շարունակելու փաստի վերաբերյալ որևէ տեղեկություն չի ներկայացրել վերադաս մարմնին, ինչպես նաև չի ձեռնարկել միջոցներ դրանց կանխարգելման, կասեցման և հետևանքների վերացման ուղղությամբ։
Նման պայմաններում դատարանը գտնում է, որ ծառայողական քննություն անցկացնող մարմինն իրավացիորեն է եկել այն հետևության, որ Գագիկ Սլոյանը չի կատարել իր պաշտոնի անձնագրի 11-րդ կետի «ա» ենթակետով նախատեսված պարտականությունները։
Բացի այդ, 16.06.2011թ. կազմված եզրակացության համաձայն՝ առանց շինարարության թույլտվության Նուբարաշեն հ.20 փողոցին հարող տարածքում հիմքերի բետոնացման աշխատանքների և Նուբարաշեն Է-3 թաղամասի 9/1 հողակտորում քարե պարիսպի կառուցման աշխատանքների դեպքերը հայտնաբերվել են քաղաքապետարանի աշխատակազմի հասարակական կարգի պահպանության ծառայության կողմից 13.04.2011թ–ին կատարած շրջայցի ժամանակ։ Գագիկ Սլոյանը այդ դեպքերի վերաբերյալ տեղեկություններ է ներկայացրել միայն 21.04.2011թ–ին, տարածքային չորորդ բաժնի պետ Կ. Վանյանի հանձնարարությամբ` այդ նպատակով շրջայց կատարելուց հետո։ Նուբարաշեն Է֊3 թաղամասի 9/1 հողակտորում քարե պարիսպի ինքնակամ կառուցման աշխատանքները սկսվել են 2011 թվականի մարտի 21-ից 25-ը ընկած ժամանակահատվածում։ Նկատի ունենալով այդ ժամանակահատվածում Գագիկ Սլոյանի կողմից սեփական շրջայցերը կատարելու աշխատանքային ռեժիմը (երկու շաբաթը մեկ նույն թաղամասում լինելու պարբերականությունը)` դատարանը գտնում է, որ ծառայողական քննություն անցկացնող մարմինն իրավացիորեն է եկել այն հետևության, որ երեք շաբաթը ողջամիտ ժամկետ է եղել Հայցվորի կողմից պարսպի ինքնակամ շինարարական աշխատանքներն անձամբ հայտնաբերելու և այդ ուղղությամբ իր պաշտոնի անձնագրով նախատեսված միջոցներ ձեռնարկելու համար, ինչը չի արել, որի արդյունքում հայցվորը կրկին անգամ թերացել է իր ծառայողական պարտականությունների մեջ։
Տվյալ դեպքում հայցվորի կողմից, որպես ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանի անվավերության հիմք, նշվել է, որ ծառայողական քննություն իրականացնող մարմինը ծառայողական քննությամբ հավաքված փաստական տվյալները բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ ստուգման չի ենթարկել, դրանք չի վերլուծել այլ տվյալների հետ համադրելու միջոցով, ինչպես նաև` ծառայողական քննության ընթացքում իրավախախտին մասնակից չի դարձրել։
«Համայնքային ծառայության մասին» 32-րդ հոդվածի 4-րդ մասի համաձայն՝ ... 4. Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով և դեպքերում սույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված կարգապահական տույժերը կիրառվում են ծառայողական քննություն անցկացնելուց հետո:
Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 13.07.2006թ. թիվ 1003-Ն որոշմամբ հաստատվել է Համայնքային ծառայողի նկատմամբ ծառայողական քննություն անցկացնելու կարգը /այսուհետ՝ Կարգ/:
Կարգի համաձայն՝
1. Սույն իրավական ակտով սահմանվում է «Համայնքային ծառայության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի (այսուհետ՝ օրենք) 32-րդ հոդվածի 4-րդ մասով նախատեսված` համայնքային ծառայողի նկատմամբ ծառայողական քննություն (այսուհետ` ծառայողական քննություն) անցկացնելու կարգը և դեպքերը:
2. Ծառայողական քննությունն օրենքով, այլ իրավական ակտերով, ինչպես նաև սույն կարգով սահմանված դեպքերում և կարգով համայնքային ծառայողի պարտականությունների կատարմանն ու նրա գործունեությանն առնչվող հարցերի քննությունն է:
...
4. Ծառայողական քննությամբ պարզաբանման ենթակա հանգամանքներն են`
1) ծառայողական քննություն անցկացնելու վերաբերյալ համայնքային ծառայողի կողմից Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած պետական կառավարման մարմին (այսուհետ` լիազորված մարմին) ներկայացված պահանջում նշված` օրենքով նախատեսված կարգապահական տույժ կիրառելու իրավասություն ունեցող պաշտոնատար անձի կողմից կիրառված կարգապահական տույժի, ինչպես նաև համայնքային ծառայողի կողմից կարգապահական խախտում թույլ տալու հիմնավորվածությունը.
2) սույն կարգով նախատեսված կողմերի և այլ անձանց ունեցած առնչությունն ու մեղավորությունը համայնքային ծառայողի կատարած կարգապահական խախտման դեպքին.
3) ծառայողական քննություն անցկացնելու վերաբերյալ լիազորված մարմին ներկայացված դիմումների հիմնավորվածությունը.
4) կարգապահական խախտումների առաջացմանը նպաստող պայմանները.
5) այլ հանգամանքներ, որոնցով սույն կարգով նախատեսված կողմերը հիմնավորում են իրենց դիմումները:
Կարգի 45-րդ և 46-րդ կետերի համաձայն՝ ...
45. Ծառայողական քննությամբ հավաքված փաստական տվյալները ենթակա են բազմակողմանի և օբյեկտիվ ստուգման` ձեռք բերված այլ տվյալների վերլուծության, դրանց հետ համադրելու միջոցով:
46. Համայնքային ծառայողի կողմից կարգապահական խախտումներ կատարելու մասին հետևությունները չեն կարող հիմնվել ենթադրությունների վրա: Այդ հետևությունները պետք է հաստատվեն ծառայողական քննությանը վերաբերող փոխկապակցված և հավաստի փաստական տվյալների բավարար ամբողջությամբ:
Տվյալ դեպքում ծառայողական քննության ընթացքում քննարկման առարկա է դարձվել 3 դեպք` Նուբարաշեն Դ-1 թաղամասի թիվ 10 հողակտորում բնակելի տան ինքնակամ կառուցում, առանց շինարարության թույլտվության Նուբարաշեն թիվ 20 փողոցին հարող տարածքում հիմքերի բետոնացման աշխատանքերի և Նուբարաշեն Է-3 թաղամասի 9/1 հողակտորում քարե պարսպի կառուցման աշխատանքների դեպքերը, որոնց վերաբերյալ որևէ այլ հանգամանք, որը կարող էր էական նշանակություն ունենալ նշված 3 դեպքերի քննարկման և լուծման համար, դատաքննության ընթացքում չհաստատվեց:
Վերոգրյալը հաշվի առնելով, դատարանը գտնում է, որ ծառայողական քննությունն իրականացվել է բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ, ստուգվել և վերլուծվել են հայցվորի կողմից ծառայողական քննություն իրականացնող մարմնին հայտնված բոլոր փաստական հանգամանքները:
Այսպիսով, դատարանը գտնում է, որ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանն իրավաչափ է և այն վերացնելու իրավական հիմքեր առկա չեն։
Հայցվորի կողմից որպես վիճարկվող 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի անվավերության հիմք նշվել է, որ Երևանի քաղաքապետարանը հաշվի չի առել այն հանգամանքը, որ 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի կայացման ժամանակ «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետի կիրառման համար հիմք հանդիսացող 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը դատական կարգով արդեն իսկ վիճարկված է եղել, հետևաբար Երևանի քաղաքապետարանը «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 49-րդ հոդվածի հիմքով պետք է վարչական վարույթը կասեցներ, քանի որ 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանի անվավեր ճանաչման դեպքում առկա չէր լինի բավարար պայման` «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետի կիրառման համար։
«Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 49-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` 1. Վարչական մարմինը պարտավոր է կաuեցնել վարչական վարույթը, եթե`
ա) անհնարին է տվյալ վարույթի արդյունքում ակնկալվող վարչական ակտի ընդունումը մինչեւ uահմանադրական, վարչական, քաղաքացիական կամ քրեական դատավարության կարգով քննվող գործով որոշում (դատական ակտ) կայացնելը. ...։
Նշվածի իրավանորմից հետևում է, որ վարչական մարմնի կողմից նշված հոդվածի հիմքով վարչական վարույթի կասեցման համար անհրաժեշտ նախապայման պետք է հանդիսանա վարույթի արդյունքում ակնկալվող վարչական ակտի ընդունման անհնարինությունը՝ կապված uահմանադրական, վարչական, քաղաքացիական կամ քրեական դատավարության կարգով քննվող գործով որոշում (դատական ակտ) կայացնելու հետ։
Փաստորեն, հայցվորն իր դիրքորոշման հիմքում դնում է այն հանգամանքը, որ Երևանի քաղաքապետարանը 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի կայացման ժամանակ «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետի կիրառման համար հիմք հանդիսացող 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանի դատական կարգով վիճարկման փաստը հաշվի չի առել։
Սույն գործով բացահայտված փաստական հանգամանքների հիման վրա դատարանը եզրակացնում է, որ հայցվորի կողմից նշված փաստարկները՝ կապված վիճարկվող թիվ Կ-1013 հրամանի կայացման պահին 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանի դատական կարգով վիճարկման փաստի հետ, անհիմն են հետևյալ հիմնավորմամբ.
Հարկ է նշել, որ Երևանի քաղաքապետարանը հայցադիմում էր ներկայացրել ՀՀ վարչական դատարան` խնդրելով Գագիկ Սլոյանից 400.000 դրամ բռնագանձելու վերաբերյալ վճարման կարգադրություն արձակել։ ՀՀ վարչական դատարանի (դատավոր Կարինե Բաղդասարյան) կողմից 24.12.2010թ. արձակվել է վճարման կարգադրություն:
Հայցվորը 04.05.2011թ. դատարան ներկայացված հակընդդեմ հայցով խնդրել է Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշումը վերացնել։ Այսինքն, հայցվորի կողմից դատական կարգով ի սկզբանե վիճարկվել է Երևանի քաղաքապետի միայն 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշումը։ Իսկ, 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը ՀՀ վարչական դատարանի (դատավոր Կարինե Բաղդասարյան) կողմից քննվող թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործի շջանակներում վիճարկման առարկա է դարձել միայն 29.06.2011թ-ից հետո` հայցվորի կողմից ներկայացված հակընդդեմ հայցի հիմքի և առարկայի լրացման արդյունքում։ Մինչդեռ, վիճարկվող Կ-1013 հրամանն ընդունվել է 17.06.2011թ.։ Հետևաբար, վիճարկվող 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի կայացման ժամանակ Գագիկ Սլոյանի կողմից ՀՀ վարչական դատարանում թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործի շրջանակներում դեռևս չի վիճարկվել 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի կայացման համար իրավական հիմք հանդիսացած 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը:
Նման պայմաններում դատարանը գտնում է, որ թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործը՝ 17.06.2011թ. դրությամբ քննվող հայցապահանջներով, որևէ ազդեցություն չէր կարող ունենալ կարգապահական տույժի կիրառման, այդ թվում՝ վարչական վարույթի կասեցման հարցում:
Դատարանը գտնում է, որ վարչական վարույթը կասեցնելու համար «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 49-րդ հոդվածի 1-ին մասով սահմանված հիմքեր առկա չեն եղել, իսկ հետագայում դատական կարգով 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանի անվավեր ճանաչվելը չի կարող հանդիսանալ 17.06.2011թ. կայացրած թիվ Կ-1013 հրամանի անվավերության հիմք, քանի որ վիճարկվող թիվ Կ-1013 հրամանն ընդունվել է 17.06.2011թ-ին՝ օրենսդրության պահանջների պահպանմամբ:
Տվյալ դեպքում հայցվորի կողմից դատարան է ներկայացվել նաև հետևյալ պահանջները` իրեն վերականգնել նախկին աշխատանքում և վճարել հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակաշրջանի համար միջին աշխատավարձը, որոնք ըստ էության, հետևանքների վերացման պահանջներ են:
ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 71-րդ հոդվածի համաձայն` 1. Վիճարկման, պարտավորեցման, գործողության կատարման կամ ճանաչման հայցի հետ կարող է ներկայացվել պահանջ այն հետևանքները վերացնելու մասին, որոնք առաջացել են վիճարկվող վարչական ակտի կամ վիճարկվող գործողության (անգործության) կամ վարչական ակտ ընդունելը մերժելու կամ վարչական ակտ չընդունելու հետևանքով։
Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ վիճարկման պահանջների մասով սույն հայցը ենթակա է մերժման, հետևաբար, մերժման ենթակա են նաև հետևանքների վերացման ածանցյալ պահանջները։
ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 60-րդ հոդվածի 1-ին մասը սահմանում է, որ կողմը, որի դեմ կայացվել է վճիռ, կամ որի բողոքը մերժվել է, կրում է ... մյուս կողմի կրած դատական ծախսերի հատուցման պարտականությունը այն ծավալով, ինչ ծավալով դրանք անհրաժեշտ են եղել դատական պաշտպանության իրավունքի արդյունավետ իրականացման համար։ Դատական պաշտպանության այն միջոցի հետ կապված ծախսերը, որ իր նպատակին չի ծառայել, դրվում են այդ միջոցն օգտագործած կողմի վրա, անգամ եթե վճիռը կայացվել է այդ կողմի օգտին։
«Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքի 22-րդ հոդվածի համաձայն՝ Դատարաններում պետական տուրքի վճարումից ազատվում են.
ա) հայցվորները` աշխատավարձի և դրան հավասարեցված վճարումների հետ կապված այլ գումարների գանձման և աշխատանքային վեճերի վերաբերյալ հայցերով. ...:
Հաշվի առնելով, որ «Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքի 22-րդ հոդվածի «ա» կետի հիմքով հայցվորն ազատված է պետական տուրքի վճարումից, հայցը մերժելու պայմաններում դատարանը գտնում է, որ տվյալ դեպքում պետական տուրքի հարցը պետք է համարել լուծված:
Հիմք ընդունելով վերոգրյալը և ղեկավարվելով Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքի 60-րդ, 124-127-րդ, Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 130-132-րդ հոդվածներով, դատարանը
Վ Ճ Ռ Ե Ց `
Գագիկ Սլոյանի հայցն ընդդեմ ՀՀ տարածքային կառավարման և զարգացման նախարարության, Երևանի քաղաքապետարանի` «ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանը, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. Կ-1013 հրամանը վերացնելու, Երևանի քաղաքապետարանին՝ Գագիկ Սլոյանին իր նախկին աշխատանքին վերկանագնելուն և հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակահատվածի համար միջին աշխատավարձը վճարելուն պարտավորեցնելու» պահանջների մասին, մերժել:
Պետական տուրքի հարցը համարել լուծված:
Սույն վճիռն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից մեկ ամիս հետո։
Սույն վճիռը կարող է բողոքարկվել վերաքննության կարգով` ՀՀ վարչական վերաքննիչ դատարան, մինչև դրա օրինական ուժի մեջ մտնելու համար սահմանված ժամկետը:
ԴԱՏԱՎՈՐ` ԱՐԾՐՈՒՆ ՄԻՐԶՈՅԱՆ
ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ
ՎԵՐԱՔՆՆԻՉ ՎԱՐՉԱԿԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆ
Հայաստանի Հանրապետության Վարչական գործ թիվ ՎԴ/2107/05/14
վարչական դատարանի վճիռ
Նախագահող դատավոր` Ա.Միրզոյան
Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ
ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
«13» դեկտեմբերի 2018թ. ք.Երևան
Հայաստանի Հանրապետության վերաքննիչ վարչական դատարանը
հետևյալ կազմով` (այսուհետ` Վերաքննիչ դատարան)
նախագահող դատավոր՝ Արման Թովմասյան
դատավոր՝ Արթուր Առաքելյան
դատավոր՝ Արա Բաբայան
դռնբաց դատական նիստում քննելով Գագիկ Սլոյանի վերաքննիչ բողոքն` ըստ հայցի Գագիկ Սլոյանի ընդդեմ ՀՀ տարածքային կառավարման և զարգացման նախարարության, Երևանի քաղաքապետարանի` ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011 թվականի թիվ 118-Ա հրամանը, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանը վերացնելու, Երևանի քաղաքապետարանին՝ Գագիկ Սլոյանին իր նախկին աշխատանքին վերկանագնելուն և հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակահատվածի համար միջին աշխատավարձը վճարելուն պարտավորեցնելու պահանջների մասին, թիվ ՎԴ/2107/05/14 վարչական գործով Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարանի 10.11.2017 թվականի վճռի դեմ,
Պ Ա Ր Զ Ե Ց
1. Գործի դատավարական նախապատմությունը.
Գագիկ Սլոյանը 28.04.2014 թվականին հայցադիմում է ներկայացրել ՀՀ վարչական դատարան (այսուհետ նաև՝ Դատարան) ընդդեմ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության, Երևանի քաղաքապետարանի` ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011 թվականի թիվ 118-Ա հրամանը, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի Կ-1013 հրամանը վերացնելու, Երևանի քաղաքապետարանին՝ Գագիկ Սլոյանին իր նախկին աշխատանքին վերկանագնելուն և հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակահատվածի համար միջին աշխատավարձը վճարելուն պարտավորեցնելուե պահանջների մասին։
Դատարանի (դատավոր՝ Ա.Միրզոյան) 05.05.2014 թվականի թիվ ՎԴ/2107/05/14 որոշմամբ մերժվել է հայցադիմումը դատարան ներկայացնելու բաց թողնված դատավարական ժամկետը վերականգնելու մասին միջնորդությունը և հայցադիմումի ընդունումը։
ՀՀ վարչական վերաքննիչ դատարանը 09.07.2014 թվականի որոշմամբ վերացրել է Դատարանի թիվ ՎԴ/2107/05/14 վարչական գործով 05.05.2014 թվականին կայացրած որոշումը։
Դատարանի 20.10.2014 թվականի որոշմամբ հայցադիմումն ընդունել է վարույթ։
Դատարանի 16.12.2014 թվականի որոշմամբ վարչական գործը նշանակվել է դատաքննության։
Դատարանի 04.02.2015 թվականի որոշմամբ վարչական գործի վարույթը կասեցվել է՝ մինչև ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության վերակազմակերպման ավարտը։
Դատարանի 17.10.2016 թվականի որոշմամբ գործի վարույթը վերսկսվել է և նույն օրվա մեկ այլ որոշմամբ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարությունը փոխարինվել է իրավահաջորդ Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման և զարգացման նախարարությամբ։
Դատարանի 10.11.2017 թվականի վճռով հայցը մերժվել է։
Նշված վճռի դեմ Գագիկ Սլոյանի կողմից 11.12.2017 թվականին ներկայացվել է վերաքննիչ բողոք։
ՀՀ վարչական վերաքննիչ դատարանի (նախագահող դատավոր՝ Ա.Թովմասյան, դատավորներ՝ Ա.Առաքելյան, Ա.Բաբայան) 08.01.2018 թվականի որոշմամբ վերաքննիչ բողոքն ընդունվել է վարույթ, բողոքի քննությունը նշանակվել է 10.05.2018 թվականին։
Դատաքննությունը հայտարարվել է ավարտված 22.11.2018 թվականին, և դատական ակտի հրապարակման օր է նշանակվել 13.12.2018 թվականը։
2. Վերաքննիչ բողոքի հիմքերը, հիմնավորումները և պահանջը.
Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշմամբ ինքնակամ շինարարության համար Գագիկ Սլոյանը տուգանվել է 400.000 ՀՀ դրամի չափով։
Քաղաքապետարանի աշխատւսկազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության պետի պահանջով 15.10.2010թ. ներկայացված բացատրագրով Գագիկ Սլոյանը հայտնել է, որ ինքնակամ շինարարություն չի կատարել։
Քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության պետը աշխատակազմի քարտուղարին 15.10.2010թ. զեկուցագրով առաջարկել է նույն վարչության գլխավոր մասնագետ Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառել «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժը ինքնակամ շինարարության համար։
Քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարը 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանով Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառել է «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժը՝ նշելով՝ հիմք ընդունելով քաղաքաշինության և հողի վերահսկողությւսն վարչության պետի 15.10.2010թ. զեկուցագիրը, նկատի ունենալով, որ նշված վարչության գլխավոր մասնագետ Գագիկ Սլոյանը կատարել է ինքնակամ շինարարություն՝ թույլ տալով համայնքային ծառայողի էթիկայի կանոնների խախտում։
Թիվ Վ-36/17 որոշմամբ նշանակված տուգանքը բռնագանձելու համար Քաղաքապետարանը հայցադիմում է ներկայացրել վարչական դատարան խնդրելով արձակել վճարման կարգադրություն։
Վարչական դատարանը (դատավոր՝ Կ.Բաղադասարյան) արձակել է վճարման կարգադրություն։
04.05.2011թ. Վարչական դատարան ներկայացրած հակընդդեմ հայցով Գագիկ Սլոյանը խնդրել է վերացնել թիվ Վ-36/17 որոշումը։
Քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարը 10.05.2011թ. Նախարարության աշխատակազմի ղեկավարին ուղղված գրությամբ խնդրել է անցկացնել ծառայողական քննություն Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժը երկրորդ անգամ մեկ տարվա ընթացքում կիրառելու համաձայնություն տալու համար։
Քաղաքապետարանը իր նախաձեռնությամբ 10.05.2011թ. վարչական վարույթ հարուցելու փուլում, ընթացիկ փուլում և եզրափակիչ փուլում 17.06.2011թ., որպես թիվ ՎԴ/1932/05/11 գործով հակընդդեմ հայցով պատասխանող տեղյակ էր, որ «Համայնքային ծառայության մասին» օրենքի 33 հոդվածի առաջին մասի «գ» կետի կիրառման համար հիմք հանղիասացող 08.11.2010թ. թիվ Կ- 2910 հրամանի պատճառ հանդիսացած թիվ 4-36/17 որոշումը որպես հիմնական պահանջ վիճարկվում է վարչական դատարանում՝ 04.05.2011թ. Գագիկ Սլոյանի հակընդդեմ հայցի հիման վրա։
ՎԴ/1932/05/11 գործով Գագիկ Սլոյանը իրավունք ուներ մինչև դատաքննության նշանակելը ներկայացնել ածանցյալ պահանջ այն հետևանքները վերացնելու մասին, որոնք առաջացել են թիվ Վ-36/17 որոշման հետևանքով։
Թիվ ՎԴ/1932/05/11 գործով 29.06.2011թ. նախնական դատական նիստի ընթացքում Գագիկ Սլոյանը ներկայացրել է հակընդդեմ հայցի լրացում խնդրելով որպես հետևանք վերացնել Քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը։
Վարչական դատարանը, քննելով վարչական գործն ըստ հայցի Երևանի քաղաքապետարանի ընդդեմ Գագիկ Սլոյանի՝ 400.000 դրամ տուգանքի գումար բռնագանձելու պահանջի մասին և ըստ Գագիկ Սլոյանի հակընդդեմ հայցի ընդդեմ Երևանի քաղաքապետարանի՝ Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշումը վերացնելու, որպես հետևանք՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակւսզմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը վերացնելու պահանջի մասին, թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով 06.12.2011թ. վճռով հայցը մերժել է, իսկ հակընդդեմ հայցը բավարարել՝ անվավեր է ճանաչել Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշումը, որպես հետևանք անվավեր է ճանաչել Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը։
ՀՀ վարչական ղատարանի 06.12.2011թ. վճռի դեմ Երևանի քաղաքապետարանի կողմից ներկայացված վերաքննիչ բողոքը ՀՀ վարչական վերաքննիչ դատարանի 06.04.2012թ. որոշմամբ մերժվել է։
ՀՀ վարչական վերաքննիչ դատարանի 06.04.2012թ. որոշման դեմ Երևանի քաղաքապետարանի կողմից ներկայացված վճռաբեկ բողոքը ՀՀ վճռաբեկ դատարանի 30.05.2012թ. որոշմամբ վերադարձվել է։
Թիվ ՎԴ/3329/05/11 գործն ըստ հայցի Գագիկ Սլոյանի ընդդեմ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության, Երևանի քաղաքապետարանի՝ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանը, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. Կ-1013 հրամանը վերացնելու և Երևանի քաղաքապետարանին Գագիկ Սլոյանին նախկին աշխատանքում վերականգնելու և հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակահատվածի համար Գագիկ Սլոյանին իր միջին աշատավարձը վճարելուն պարտավորեցնելու պահանջների մասին, հայցվորի միջնորդությամբ ՀՀ վարչական դատարանի 10.10.2011թ. որոշմամբ ՀՀ քաղաքացիական դւստավարության օրենսգրքի 105-րդ հոդվածի 1-ին կետի հիմքով գործի վարույթը կասեցրել է՝ մինչև ՀՀ վարչական դատարանի վարույթում գտնվող թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով՝ ըստ հայցի Երևանի քաղաքապետարանի ընդդեմ Գագիկ Սլոյանի՝ 400.000 դրամ բռնագանձելու պահանջի մասին, և ըստ Գագիկ Սլոյանի հակընդդեմ հայցի ընդդեմ Երևանի քաղաքապետարանի՝ Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. Վ-36/17 որոշումը, որպես հետևանք՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը վերացնելու պահանջների մասին, քննության ավարտը։
Թիվ ՎԴ/3329/05/11 գործի կասեցման որոշումը պատասխանող կողմը չի բողոքարկել փաստացի ընդունելով, որ թիվ ՎԴ/1932/05/11 գործով հայցի բավարարումը կանխորոշում է քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի երկրորդ կետի մասով հայցի բավարարումը։
ՀՀ վարչական դատարանը 11.07.2012թ. որոշմամբ թիվ ՎԴ/3329/05/11 գործի վարույթը վերսկսվել է՝ կասեցումն առաջացրած հանգամանքը վերանալու կապակցությամբ։
Թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով Գագիկ Սլոյանը կարող էր նաև ձեռնպահ մնալ հետևանքների վերացման ածանցյալ պահանջ ներկայացնելուց, քանի որ վիճարկման պահանջի բավարարման դեպքում Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշման վերացման դեպքում, «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 51 հոդվածի առաջին մասի հիմքով, Քաղաքապետարանը պարտավոր էր Գագիկ Սլոյանի դիմումի հիման վրա որոշում ընդունել «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժ կիրառելու մասին 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը անվավեր կամ ուժը կորցրած ճանաչելու մասին որպես ոչ իրավաչափ միջամտող վարչական ակտի անվավերության հետևանք։
Դատարանը չի կիրառել ՀՀ կառավարության «Համայնքային ծառայողի նկատմամբ ծառայողական քննություն անցկացնելու կարգը հաստատելու մասին» 13.07.2006թ. N 1003-Ն որոշմամբ հաստատված կարգի (այսուհետ նաև՝ Կարգ) 14-րդ կետի 3-րդ ենթակետը, 45-րդ, 46-րդ կետերը։
Գտնում են, որ Դատարանի դիրքորոշումն անհիմն է հետևյալ պատճառաբանությամբ։
Գագիկ Սլոյանի կողմից 12.11.2010թ. հայտնաբերվել է ապօրինի շինարարության դեպք Երևան քաղաքի Նուբարաշեն վարչական շրջանի տարածքում։ Ենթադրյալ իրավախախտը «ապօրինի» շինարարության հայտնաբերման պահին քաղաքաշինական համապատասխան փաստաթղթեր չի ներկայացրել նշելով, որ դրանք առկա են և գտնվում են վարչական շրջանի ղեկավարի մոտ։ 12.11.2010-30.11.2010թթ. ընկած ժամանակահատվածում վարչական վարույթի բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ քննությունն ապահովելու նպատակով հայցվորը դիմել է (զանգահարել է) Նուբարաշեն վարչական շրջանի ղեկավարի տեղակալին՝ տեղեկանալու արդյոք առկա են վերոհիշյալ շինարարությունը թույլատրող քաղաքաշինական համապատասխան փաստաթղթերը, վերջինս պատասխանել է, որ փաստաթղթերն առկա են և գտնվում են վարչական շրջանի ղեկավարի մոտ, իսկ նա բացակայում է քաղաքից։ Բացի ղրանից, հայցվորը վարչական շրջանի անձնագրային բաժանմունքից ստացել է ենթադրյալ իրավախախտի տվյալները, որպեսզի ապահովի վարչական վարույթի պատշաճ ծանուցումը։ Ավելին, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի ճարտարապետության և քաղաքաշինության վարչությունից հայցվորը ձեռք է բերել վերը նշված շինարարության իրականացման վայրի հողհատկացման սխեմաները։ Երևանի քաղաքապետի 12.01.2011թ. որոշմամբ ենթադրյալ իրավախախտը ենթարկվել է վարչական պատասխանատվության՝ 400.000 դրամ տուգանքի։
2011 թվականի մարտի վերջին ապրիլի սկզբին բաժնի պետի հանձնարարությամբ վերը նշված ինքնակամ շինարարության առկա վիճակը ստուգելու նպատակով հայցվորը լուսանկարել է տարածքը։ Այդ և 12.11.2010թ. կատարված լուսանկարների համեմատությունից պարզվել է, որ դրանց միջև առկա է տարբերություն։ Պատճառաբանելով, թե իբր հայցվորը տեղյակ չի պահել ինքնակամ շինարարության շարունակման մասին, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 10.05.2011թ. N 03/49-3981 գրության հիման վրա ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 16.05.2011թ. N 89-Ա հրամանով Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ նշանակվել է ծառայողական քննություն՝ «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժը կիրառելու վերաբերյալ համապատասխան եզրակացություն կազմելու համար։
«Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 3-րդ հոդվածով սահմանված են նույն օրենքում օգտագործվող հիմնական հասկացությունները, որի 1-ին մասի «ժ» կետի համաձայն՝ ծառայողական քննությունը նույն օրենքով և իրավական այլ ակտերով սահմանված դեպքերում և կարգով համայնքային ծառայողի պարտականությունների կատարմանն ու նրա գործունեությանն առնչվող հարցերի քննությունն է։
Նույն օրենքի 5-րդ հոդվածով՝ որպես համայնքային ծառայության հիմնական սկզբունք, ի թիվս այլոց, նախատեսված է համայնքային ծառայողների իրավական և սոցիալական պաշտպանվածությունը։
Վկայակոչել է ՀՀ կառավարության «Համայնքային ծառայողի նկատմամբ ծառայողական քննություն անցկացնելու կարգը հաստատելու մասին» 13.07.2006թ. N 1003-Ն որոշմամբ հաստատված կարգի 1-ին կետի, 3-րդ կետի 1-ին ենթակետի, 14-րդ կետի 3-րդ ենթակետի, 45-րդ, 46-րդ կետերի դրույթները։
Նշել է, որ Դատարանը հաշվի չի առել, որ ծառայողական քննություն իրականացնող մարմինը՝ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարությունը, ծառայողական քննությամբ հավաքված փաստական տվյալները բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ ստուգման չի ենթարկել, դրանք չի վերլուծել այլ տվյալների հետ համադրելու միջոցով։ Մասնավորապես, ունենալով Կարգի 14-րդ կետի 3-րդ ենթակետի հիմքով որպես ծառայողական քննությանը մասնակցող անձ վերոգրյալ դեպքում ենթադրյալ իրավախախտ համարվող անձին ծառայողական քննությանը ներգրավելու լիազորություն, վերջինս չի իրականացրել այդ լիազորությունը, ինչի պատճառով առանց ըստ էության պարզելու՝ արդյոք Գագիկ Սլոյանի կողմից թույլ է տրվել կարգապահական խախտում, թե՝ ոչ, ընդունել է 17.06.2011թ. N 118-Ա հրամանը, որի հիման վրա էլ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. Կ-1013 հրամանով Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառվել է «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժը, իսկ 2-րդ կետով 17.06.2011թ. ազատվել է աշխատանքից։
Բացահայտելով Կարգի 14-րդ կետի 3-րդ ենթակետի հիմքով որպես ծառայողական քննությանը մասնակցող անձ վերոգրյալ դեպքում ենթադրյալ իրավախախտ համարվող անձին ծառայողական քննությանը ներգրավելու «լիազորության» հասկացությունը պետք է նշել, որ հայտնի է վարչական մարմինների լիազորությունների երկու տեսակ՝ հայեցողական և կաշկանդված։ Կաշկանդվածի դեպքում խնդիրը պարզ է. վարչական մարմինը պարտավոր էր ներգրավել անձին։ Հայեցողական լիազորության դեպքում գործում է հայեցողական լիազորության սահմանափակման սկզբունքը («Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 6-րդ հոդված), որը ենթադրում է, որ գործի բազմակողմանիությունը և լրիվությունը ապահովելու տեսանկյունից վարչական մարմինը պետք է գործադրեր իր հայեցողությունը։
Տվյալ դեպքում գործ ունենք կաշկանդված լիազորության հետ, հաշվի առնելով նաև «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի պահանջները։ Դրանք տվյալ դեպքում միանշանակ գործում են, քանի որ կառավարության որոշումը կարող է բացառապես սուբսիդիար նշանակություն ունենալ։ Կառավարության որոշմամբ չի կարող սահմանվել հատուկ վարույթների առանձնահատկություններ («Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 2-րդ հոդվածի 3-րդ մաս)։ Դրանցով ընդամենը կարող են օրենսքով նախատեսված դրույթները լրացուցիչ մանրամասնվել, սակայն չփոխելով դրա բովանդակությունը։ Ուստի, պարզ է դառնում, որ վարչարարության լսված լինելու իրավունքը լիովին գործում է այստեղ։
Դատարանը խախտել է ՀՀ Սահմանադրության 63 հոդվածի առաջին մասը, «Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի» 6-րդ հոդվածի 1-ին մասը։
Գործը ողջամիտ ժամկետում քննելը Կոնվենցիան դիտում է որպես անձի արդար դատաքննության իրավունքի տարր։ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը նշում է, որ այս երաշխիքի նպատակն է դատական քննության բոլոր մասնակիցների պաշտպանությունը դատաքննության անհարկի ձգձգումներից, ինչը կարող է խափանել արդարադատության արդյունավետությունը և վստահությունը վերջինիս նկատմամբ։ «Ողջամիտ ժամկետի» էությունը ենթադրում է ողջամիտ ժամկետում դատական ակտի կայացում, դրանով իսկ վերջ տալով անորոշությանը, որում գտնվում է այս կամ այն անձը՝ կապված նրա քաղաքացիաիրավական կարգավիճակից կամ նրան առաջադրված քրեական մեղադրանքից։
Վարչական գործերով ժամանակի հաշվարկը սկսվում է հայցադիմումը վարույթ ընդունելու պահից։
Եվրոպական դատարանի նախադեպերն հաստատում են, որ քննության ողջամիտ ժամկետի պահանջի խախտման փաստը գնահատելիս հաշվի են առնվում միայն օբյեկտիվ պատճառներ։ Իսկ մնացածը՝ դատարանների ծանրաբեռնվածությունը, դատավորների անփորձությունը, դատական կամ ընդհանրապես իրավական համակարգի անկատարությունը, մեղադրյալի և նրա պաշտպանի, ինչպես նաև գործի մյուս մասնակիցների վարքագիծը գործի քննությունը ձգձգելու օբյեկտիվ պատճառ դիտվել չեն կարող։
Ներպետական մարմիններում դատաքննության կամ այլ դատական վարույթի տևողության ժամկետը գնահատելիս Դատարանն առաջնորդվում է այն սկզբունքով, համաձայն որի՝ ողջամիտ ժամկետի պահանջի խախտումը կարող է կատարվել միայն պետության մեղքով տեղի ունեցող ձգձգումներով։
Սույն գործի փաստերի համաձայն՝ Գագիկ Սլոյանի աշխատանքային վեճը քննվում է ՀՀ դատարաններում արդեն իսկ վեցուկես տարի, որը չի կարող համարվել աշխատանքային վեճ քննելու համար ողջամիտ ժամկետ։
Դատարանը խախտել է ՀՀ Սահմանադրության 61-րդ, 63-րդ հոդվածները, չի կիրառել «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 33 հոդվածի առաջին մասի «գ» կետը, «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի /այսուհետ նաև՝ Օրենք/ 4-րդ հոդվածի 1-ին մասը, 49 հոդվածի առաջին մասի «ա» կետը, 51 հոդվածի առաջին մասը, 63 հոդվածի առաջին մասը, 64 հոդվածի առաջին մասի երրորդ պարբերության առաջին նախադասությամբ ամրագրված դրույթը, որոնք սույն գործի փաստերի հիմքով կիրառելի են։ Նշված պնդումը հիմնավորվում է ստորև շարադրված փաստարկներով;
Վերը նշված վերաբերելի նորմերի վերլուծությունից բխում է, որ Երևանի քաղաքապետարանը որպես վարչական մարմին պարտավոր է հետևել օրենքների պահպանմանը և «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վւսրույթի մասին» ՀՀ օրենքի 49 հոդվածի առաջին մասի «ա» կետի պահանջին համապատասխան, քաղաքապետարանը պարտավոր էր կասեցնել աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի ընդունմանը նպատակամղված վարչական վարույթը։ Հրամանում կիրառված «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 33 հոդվածի առաջին մասի «գ» կետի համաձայն համայնքային ծառայողին պաշտոնից ազատելու հիմք է նույն օրենքի 32 հոդվածի առաջին մասի «բ» և «գ» կետերով նախատեսված կարգապահական տույժերից որևէ մեկի կիրառումից հետո մեկ տարվա ընթացքում, նոր կարգապահական խախտում թույլ տալը։ Քաղաքապետարանը թիվ ՎԴ/1932/05/11 գործով որպես հակընդդեմ հայցով պատասխանող տեղյակ էր, որ աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանով Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառված առաջին «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժի պատճառ եղած Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշումը վիճարկվում է վարչական դատարանում Գագիկ Սլոյանի կողմից 04.05.2011թ. ներկայացված հակընդդեմ հայցով։
Հետևաբար, Քաղաքապետարանը, վարչարարության օրինականության սկզբունքին համապատասխան Օրենքի 49 հոդվածի առաջին մասի «ա» կետի պահանջի համաձայն, պետք է Գագիկ Սլոյանին զբաղեցրած պաշտոնից ազատելուն ուղղված վարչական վարույթը կասեցներ միչև ՎԴ/1932/05/11 գործով քննության ավարտը, քանի որ ՎԴ/1932/05/11 գործով Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշման վերացման դեպքում Քաղաքապետարանը Օրենքի 51 հոդվածի առաջին մասի հիմքով պարտավոր էր Գագիկ Սլոյանի դիմումի հիման վրա որոշում ընդունել 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը անվավեր կամ ուժը կորցրած ճանաչելու վերաբերյալ։
Բացի դրանից, թիվ ՎԴ/1932/05/11 գործով հակընդդեմ հայցվոր Գագիկ Սլոյանը իրավունք ուներ մինչև գործի դատաքննության նշանակելը 15.09.2011թ. ներկայացնել հակընդդեմ հայցադիմումի լրացում՝ խնդրելով որպես հետևանք վերացնել աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը, ինչը տեղի է ունեցել 29.06.2011թ. հրավիրված նախնական դատական նիստում։
Դատարանը անտեսել է այն փաստը, որ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը հետևանք է Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշումը և որպես ոչ իրավաչափ վարչական ակտի անվավերության հետևանք վերացվել է քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը։
Դատարանը սխալ է որոշել ապացուցման առարկան և գործի լուծման համար էական նշանակություն ունեցող փաստերը։
Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. Կ-1013 հրամանը վերացնելու պահանջը մերժելու վերաբերյալ Դատարանի դիրքորոշումն անհիմն է հետևյալ պատճառաբանությամբ.
Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. Վ-36/17 որոշումը, որպես հետևանք Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանն անվավեր ճանաչելու վերաբերյալ ՀՀ վարչական դատարանի թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով 06.12.2011թ. կայացված և օրինական ուժի մեջ մտած վճիռը հաշվի չառնելու պայմաններում փաստացի խախտվում է հայցվորի արդար դատաքննության իրավունքը։
Վճռում արտացոլված դատարանի պատճառաբանությունից հետևում է, որ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. Կ-1013 հրամանը վերացնելու պահանջի մասով հայցը մերժելու համար հիմք է հանդիսացել այն հանգամանքը, որ 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը ՀՀ վարչական դատարանում քննվող թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործի շրջանակներում վիճարկման առարկա է դարձել միայն 29.06.2011թ-ից հետո՝ Գագիկ Սլոյանի կողմից ներկայացված հակընդդեմ հայցի հիմքի և առարկայի լրացման արդյունքում, իսկ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի Կ-1013 հրամանն ընդունվել է ավելի վաղ՝ 17.06.2011թ., և այդ ամսաթվի դրությամբ որևէ օրենքի խախտում տեղի չի ունեցել։
Այս պայմաններում Դատարանն անտեսել է, որ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանն անվավեր ճանաչելու պահանջը ՀՀ վարչական դատարանում քննվող թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործի շրջանակներում եղել է ոչ թե ինքնուրույն պահանջ, այլ՝ նույն գործի շրջանակներում արդեն իսկ ներկայացված՝ Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. Վ-36/17 որոշումը վերացնելու պահանջի իրավական հետևանք, այլ կերպ ասած՝ հետևանքների վերացման ածանցյալ պահանջ (ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 71-րդ հոդված)։ Հետևաբար, գործի բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ լուծման համար դատարանը իրավական գնահատական պետք է տար ոչ թե հետևանքների վերացման ածանցյալ՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանն անվավեր ճանաչելու պահանջը դատարան ներկայացված լինելու ժամանակահատվածին, դրանով իսկ հայցվորի դատական պաշտպանության իրավունքի իրացումը մեկնաբանելով ի վնաս հայցվորի, այլ այն հանգամանքին, թե՝ այդ հրամանը և դրա ընդունման համար հիմք հանդիսացած վարչական ակտն ընդունված եղել են արդյոք օրենքի պահանջների պահպանմամբ, թե՝ ոչ։
Այս դիրքորոշումը պայմանավորված է հետևյալ հանգամանքով։
Տվյալ դեպքում դատարանն անտեսել է, որ ՀՀ վարչական դատարանի թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով 06.12.2011թ. կայացված և օրինական ուժի մեջ մտած վճռով մերժվել է Երևանի քաղաքապետարանի հայցն ընդդեմ Գագիկ Սլոյանի՝ 400.000 դրամ տուգանքի գումար բռնագանձելու պահանջի մասին, իսկ Գագիկ Սլոյանի հակընդդեմ հայցը բավարարվել է՝ որպես ոչ իրավաչափ վարչական ակտ անվավեր է ճանաչվել Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. Վ-36/17 որոշումը, որպես հետևանք անվավեր է ճանաչվել Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը։
Ընդ որում, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանն է հանդիսացել Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի իրավական հիմքի անհրաժեշտ բաղադրիչը, հետևաբար, սույն գործով վիճարկվող 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի իրավաչափությունը գնահատելիս դատարանը պետք է անդրադառնար այդ խնդրին, ինչը, սակայն, տեղի չի ունեցել։ Ավելին, դատարանը, վկայակոչելով հայցվորի դիրքորոշումն առ այն, որ ՀՀ վարչական դատարանի կողմից քննված թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործի շրջանակներում կայացված և օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտով վերացվել է 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի իրավական հիմքի անհրաժեշտ բաղադրիչ հանդիսացող 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը, եզրակացրել է, որ այդ հանգամանքը չի առաջացնում 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանն անվավեր ճանաչելու հիմք։
Դատարանի նմանատիպ եզրահանգումն անհիմն է հետևյալ նկատառումներով.
Վկայակոչել է «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետի, 32-րդ հոդվածի 1- ին մասի «գ» կետը։
Փաստորեն, որպես համայնքային ծառայողին պւսշտոնից ազատելու հիմք, ի թիվս այլոց, օրենսդիրը «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսել է նույն օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված կարգապահական տույժի կիրառումից հետո՝ մեկ տարվա ընթացքում, նոր կարգապահական խախտում թույլ տալը, այլ կերպ ասած՝ նշված հոդվածով սահմանված կարզապահական երկու տույժի առկայությունը։
Դատարանն անտեսել է, որ Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառված, նրան աշխատանքից ազատելու հրամանի (Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. Կ-1013 հրաման) ընդունման համար հիմք հանդիսացած տույժերից մեկը՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը, անվավեր է ճանաչվել, որպես ոչ իրավաչափ վարչական ակտի անվավերության հետևանք, հետևաբար, բացակայում է «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված հայցվորին աշխատանքից ազատելու իրավական և փաստական հիմքը, ուստի «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 63-րդ հոդվածի հիմքով այն անվավեր է։
Բացի այդ, «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 64- րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ ոչ իրավաչափ վարչական ակտն (իրավաբանական ուժը կորցնում է ինչպես դրա անվավեր ճանաչելու մասին որոշում ընդունելու, այնպես էլ վարչական ակտն ընդունելու պահից՝ սույն մասի երկրորդ պարբերությամբ և սույն հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված բացառություններով։ Նույն մասի 2-րդ պարբերության համաձայն՝ նույն օրենքի 63-րդ հոդվածի 4-րդ մասով նախատեսված դեպքերում ոչ իրավաչափ վարչական ակտն անվավեր է ճանաչվում այդ ակտն ընդունելու պահից, եթե օրենքով այլ բան նախատեսված չէ։
Նույն հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն՝ բարենպաստ ոչ իրավաչափ վարչական ակտը, որի հիման վրա ծագում են միաժամանակյա կամ ընթացիկ գույքային պարտականություններ, կամ որն այդպիսի պարտականությունների համար նախադրյալ է համարվում, կարող է ուժը կորցնել միայն դրա անվավեր ճանաչվելու պահից, եթե այդ ակտով օգուտ ստացողը, վարչական ակտի նկատմամբ վստահության իրավունքի ուժով, արդեն ձեռք է բերել տրամադրված օգուտները կամ տնօրինել է գույքը, որի հետևանքով դրանք չեն կարող վերադարձվել, կամ վերադարձվելու դեպքում կարող է էական վնաս պատճառվել օգուտ ստացողին։ Այս դեպքում կիրառվում են Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի անհիմն հարստացման վերաբերյալ դրույթները։
«Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մւսսին» ՀՀ օրենքի 63-րդ հոդվածի 4-րդ մասի վերլուծությունից հետևում է, որ օրենսդիրը նախատեսել է ոչ իրավաչափ վարչական ակտի իրավաբանական ուժը կորցնելու երկու դեպք՝ (1) ոչ իրավաչափ վարչական ակտն անվավեր ճանաչելու մասին որոշում ընդունելու պահը, (2) ոչ իրավաչափ վարչական ակտն ընդունելու պահը։ Ընդ որում, վերոգրյալ իրավանորմերի հաշվառմամբ գտնում են, որ ոչ իրավաչափ վարչական ակտն անվավեր ճանաչելու մասին որոշում ընդունելու պահից իրավաբանական ուժը կորցնելը պայմանավորված է այդ ակտից որևէ անձի կողմից օգուտ ստանալու և (կամ) այդ ակտի նկատմամբ վստահության իրավունքի առկայության հանգամանքով։
Տվյալ դեպքում ՀՀ վարչական դատարանի թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով 06.12.2011թ. կայացված վճռով որպես ոչ իրավաչափ վարչական ակտն անվավեր է ճանաչվել Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշումը, որպես հետևանք անվավեր է ճանաչվել Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը։ Վերոգրյալի հաշվառմամբ գտնում են, որ թե Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. Վ- 36/17 որոշումը, թե Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Վ-2910 հրամանը որպես ոչ իրավաչափ վարչական ակտեր իրենց ուժը կորցրել են ընդունման պահից, քանի որ որևէ անձ այդ ակտերից օգուտ չի ստացել, իսկ այդ ակտերի նկատմամբ վստահության իրավունքի մասին խոսք անգամ լինել չի կարող։ Այստեղից հետևում է, որ սույն գործով վիճարկվող Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի ընդունման համար հիմք է հանդիսացել ընդունման պահից ուժը կորցրած ոչ իրավաչափ վարչական ակտը՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը, ինչից բխում է, որ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի 2-րդ կետի իրավական հիմքի անհրաժեշտ բաղադրիչ է հանդիսացել ուժը կորցրած ոչ իրավաչափ վարչական ակտը, հետևաբար, այս տեսանկյունից ևս բացակայել է «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված հայցվորին աշխատանքից ազատելու իրավական և փաստական հիմքը։
Դատարանը խախտել է ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 25-րդ հոդվածի 1-ին մասը, 27-րդ հոդվածի 1-ին մասը։ Դատարանը խախտել է ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 84 հոդվածի երկրորդ մասի պահանջը։
Տվյալ դեպքում Դատարանը բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ հետազոտման վրա հիմնված ներքին համոզմամբ չի գնահատել կարգապահական տույժ կիրառելու վերաբերյալ հայցվորի տրված բացատրությունները, ՀՀ վարչական դատարանի կողմից քննված թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործի շրջանակներում կայացված և օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտը։
Հիմք ընդունելով վերոգրյալը և ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 130-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետը խնդրում եմ բեկանել ՀՀ վարչական դատարանի թիվ ՎԴ/2107/05/14 վարչական գործով 10.11.2017թ. կայացված վճիռը և այն փոփոխել հայցը բավարարել, վերացնել ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանը, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. Կ-1013 հրամանը։
Պարտավորեցնել Երևանի քաղաքապետարանին Գագիկ Սլոյանին վերականգնել իր նախկին աշխատանքին և հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակահատվածի համար Գագիկ Սլոյանին վճարել իր միջին աշխատավարձը։
3. ՀՀ տարածքային կառավարման և զարգացման նախարարության դիրքորոշումը և հիմնավորումները.
Գտնում են, որ 10.11.2017 թվականի ՀՀ վարչական դատարանի թիվ ՎԴ/2107/05/14 վարչական գործով կայացված վճռի դեմ հայցվոր Գ.Սլոյանի կողմից բերված վերաքննիչ բողոքն անհիմն է և ենթակա է մերժման հետևյալ պատճառաբանությամբ.
Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի համայնքային ծառայության պաշտոն զբաղեցնող Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ ծառայողական քննությունն անցկացվել է Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 2011 թվականի մայիսի 10-ի թիվ 03/49-3981 գրության հիման վրա՝ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 2011 թվականի մայիսի 16-ի թիվ 89-Ա հրամանի համաձայն։
Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի վերը նշված գրությամբ ներկայացված նյութերով հայցվորի կողմից հայցադիմումում նշված դեպքից բացի, որը վերաբերում է հայցվորի կողմից 2010 թվականի նոյեմբերի 12-ին հայտնաբերված ապօրինի շինարարությանը, ներկայացվել է ևս երեք դեպք, մասնավորապես՝ Նուբարաշեն Դ-1 թաղամասի թիվ 10 հողակտորում բնակելի տան ինքնակամ կառուցում, առանց շինարարության թույլտվության Նուբարաշեն հ.20 փողոցին հարող տարածքում հիմքերի բետոնացման աշխատանքների և Նուբարաշեն Է-3 թաղամասի 9/1 հողակտորում քարե պարսպի կառուցման աշխատանքների դեպքերը։
Անցկացված ծառայողական քննությամբ ուսումնասիրվել են բոլոր չորս դեպքերը։ Հայցվորի կողմից հայցադիմումում նշված դեպքի առնչությամբ ծառայողական քննության արդյունքներով պարզվել է, որ հայցվորի կողմից 12.11.2010թ.-ին հայտնաբերվել է Նուբարաշենի Ջրաշեն տանող ճանապարհի ձախակողմյան հատվածում քաղաքացի Պարգև Երանոսյանի կողմից կառուցվող ինքնակամ շինությունը, որի մասին հայտնել է իր անմիջական ղեկավարին՝ ներկայացնելով ինքնակամ շինության լուսանկարը։ Հայտնաբերված ինքնակամ շինության փաստի կապակցությամբ հայցվորը քաղաքացի Պ.Երանոսյանի նկատմամբ 30.11.2010թ.-ին կազմել է վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ N 002505 արձանագրությունը, որին միտումնավոր կցել է նախկինում (հայտնաբերման օրվա դրությամբ) կատարված լուսանկարը, որով այդ շինությունը պատկերված է առավել անավարտ վիճակում քան արձանագրության կազմման պահին։
Նշված դեպքի առնչությամբ, ծառայողական քննությամբ հավաքված փաստական տվյալների բազմակողմանի և օբյեկտիվ ստուգմամբ, ծառայողական քննության արդյունքների մասին եզրակացությամբ նշվել է, որ Գագիկ Սլոյանի կողմից նշված արարքի կատարումից հետո անցել է վեց ամսից ավելի ժամանակ, իսկ «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն կարգապահական տույժ չի կարող նշանակվել, եթե կարգապահական խախտում կատարելու օրվանից անցել է վեց ամսից ավելի ժամանակ, հետևաբար, հայցվորի կողմից հայցադիմումում նշված այս դեպքը որևէ դեր չի խաղացել ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ.-ի N 118-Ա հրամանի ընդունման վրա, որով տրվել է Գ.Սլոյանի նկատմամբ «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժը կիրառելու համաձայնությունը։
ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ.-ի N 118-Ա հրամանի հիմքում ընկած են Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի վերը նշված գրությամբ ներկայացված մյուս դեպքերը, որոնց վերաբերյալ ծառայողական քննությամբ պարզվել են.
Նուբարաշեն Դ-1 թաղամասի թիվ 10 հողակտորում բնակելի տան ինքնակամ կառուցման համար քաղաքացի Թագուհի Ավետիսյանի նկատմամբ Գագիկ Սլոյանի կողմից 2010 թվականի դեկտեմբերի 17-ին կազմվել է վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ N002971 արձանագրությունը, որին Գագիկ Սլոյանը, իբրև փաստ, կցել է արձանագրության կազմման դրությամբ բնակելի տան լուսանկարը, որոնց համաձայն Թագուհի Ավետիսյանը Երևանի քաղաքապետի 19.01.2011թ.-ի NՎ-2/6 որոշմամբ ենթարկվել է վարչական տույժի։ Թագուհի Ավետիսյանի նկատմամբ արձանագրությունը կազմելուց հետո շուրջ մեկ ամսվա ընթացքում շինարարական աշխատանքները, որոշ ծավալով, շարունակվել են, ինչը նկատել է կամ պարտավոր էր նկատել Գագիկ Սլոյանը իր կողմից 17.01.2011թ.-ին Թագուհի Ավետիսյանի բնակելի տուն այցելության ժամանակ և նույն օրը Թագուհի Ավետիսյանի տունը լուսանկարելիս, քանի որ Գագիկ Սլոյանի կողմից ծառայողական քննության նյութերին կցված այդ լուսանկարով հստակ պատկերվում է արձանագրությունը կազմելուց հետո Թագուհի Ավետիսյանի կողմից՝ հատկապես իր տան տանիքի վրա կատարված աշխատանքների շարունակված լինելու փաստը։ Այս փաստի առնչությամբ Գ.Սլոյանը ծառայողական քննության ընթացքում տված իր բացատրությունում նշում է, որ Թ.Ավետիսյանի նկատմամբ երկրորդ արձանագրությունը չի կազմել հաշվի առնելով այն, որ Թ.Ավետիսյանը և իր տղայի ընտանիքը բնակվում էին այդ շինության մեջ և ստիպված են եղել թիթեղապատել տանիքը, տեղագրել դուռ ու պատուհան, ինչպես նաև Նուբարաշենի վարչական շրջանի ղեկավարի աշխատակազմի աշխատակից Գ. Կոլոտյանի հավաստիացումները այն մասին, որ Թ. Ավետիսյանի տան քաղաքաշինական փաստաթղթերն ընթացքի մեջ են։ Ծառայողական քննության ընթացքում պարզվել է նաև, որ Թ. Ավետիսյանը շինարարության կատարման պահին չի բնակվել այդ շինությունում, ինչի մասին վկայում են Թ. Ավետիսյանի բացատրությունները։ Գագիկ Սլոյանը Թագուհի Ավետիսյանի կողմից շինարարական աշխատանքները շարունակելու փաստի վերաբերյալ որևէ տեղեկություն չի ներկայացրել ՔՀՎՎ երրորդ բաժնի պետ Հայկ Մելտոնյանին, ինչպես նաև չի ձեռնարկել միջոցներ դրանց կանխարգելման, կասեցման և հետևանքների վերացման ուղղությամբ։ Արդյունքում Գագիկ Սլոյանը չի կատարել իր պաշտոնի անձնագրի 11-րդ կետի «ա» ենթակետով նախատեսված պարտականությունները։
Առանց շինարարության թույլտվության Նուբարաշեն հ.20 փողոցին հարող տարածքում հիմքերի բետոնացման աշխատանքների և Նուբարաշեն Է-3 թաղամասի 9/1 հողակտորում քարե պարիսպի կառուցման աշխատանքների դեպքերը հայտնաբերվել են քաղաքապետարանի աշխատակազմի հասարակական կարգի պահպանության ծառայության կողմից 13.04.2011թ.-ին կատարած շրջայցի ժամանակ։ Գագիկ Սլոյանը այդ դեպքերի վերաբերյալ տեղեկություններ է ներկայացրել միայն 21.04.2011թ.-ին, տարածքային չորրորդ բաժնի պետ Կ.Վանյանի հանձնարարությամբ՝ այդ նպատակով շրջայց կատարելուց հետո։
Նուբարաշեն Է-3 թաղամասի 9/1 հողակտորում քարե պարիսպի ինքնակամ կառուցման աշխատանքները սկսվել են 2011 թվականի մարտի 21-ից 25-ը ընկած ժամանակահատվածում, որոնք, ինչպես վերը նշված է, հայտնաբերվել են քաղաքապետարանի աշխատակազմի հասարակական կարգի պահպանության ծառայության կողմից 13.04.2011թ.-ին կատարած շրջայցի ժամանակ, այսինքն՝ շինարարական աշխատանքները սկսելուց շուրջ երեք շաբաթ հետո։ Նկատի ունենալով այդ ժամանակահատվածում Գագիկ Սլոյանի կողմից սեփական շրջայցերը կատարելու աշխատանքային ռեժիմը (երկու շաբաթը մեկ նույն թաղամասում լինելու պարբերականությունը) ծառայողական քննության արդյունքներով երեք շաբաթը ողջամիտ ժամկետ է համարվել Գ.Սլոյանի կողմից պարսպի ինքնակամ շինարարական աշխատանքներն անձամբ հայտնաբերելու և այդ ուղղությամբ իր պաշտոնի անձնագրով նախատեսված միջոցներ ձեռնարկելու համար։ Նուբարաշենի Է-3 թաղամասի 9/1 հողակտորում պարսպի ինքնակամ կառուցման շինարարական աշխատանքները չհայտնաբերելով՝ Գագիկ Սլոյանը թերացել է իր ծառայողական պարտականությունների մեջ։
Հաշվի առնելով վերը նշվածը՝ ծառայողական քննության արդյունքներով ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011թ.-ի N 118-Ա հրամանով տրվել է թույլտվություն Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժ կիրառելու համար։
Վերոգրյալը հաշվի առնելով, գտնում են, որ ծառայողական քննությունն իրականացվել է բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ, ստուգվել և վերլուծվել են բոլոր փաստական հանգամանքները, ուստի և վարչական դատարանի կողմից կայացված վճիռն օրինական, հիմնավորված և պատճառաբանված է, հայցվորի կողմից ներկայացված վերաքննիչ բողոքն անհիմն է և ենթակա է մերժման։
Ելնելով վերոգրյալից և հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքի 145-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետով՝ խնդրել են վերաքննիչ բողոքը մերժել՝ անփոփոխ թողնելով ՀՀ վարչական դատարանի 2017 թվականի նոյեմբերի 10-ի թիվ ՎԴ/2107/05/14 վարչական գործով կայացված վճիռը։
3. Երևանի քաղաքապետարանի դիրքորոշումը և հիմնավորումները.
Գտնում են, որ ներկայացված բողոքն անհիմն է և ենթակա է մերժման հետևյալ հիմնավորմամբ և պատճառաբանությամբ.
Հայցվոր Գագիկ Սլոյանը զբաղեցրել է Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի /պաշտոնի անձնագրի ծածկագիր՝ 2.3-67/ պաշտոնը, որին հանձնարարված է եղել իրականացրել է Երևան քաղաքի Նուբարաշեն վարչական շրջանում իրականացվող շինարարական և հողօգտագործման աշխատանքների նկատմամբ վերահսկողության համակարգման աշխատանքները։ Ըստ 2.3-67 պաշտոնի անձնագրի 11-րդ կետի՝ տվյալ պաշտոնը զբաղեցնող անձը պարտավոր է ա/հայտնաբերված ինքնակամ շինարարության դեպքերի վերաբերյալ տեղեկություններ ներկայացնել բաժնի պետին և միջոցներ ձեռնարկել դրանց կանխարգելման, կասեցման և հետևանքների վերացման ուղղությամբ, բ/ հայտնաբերված ապօրինի հողօգտագործման /հոդազավթման/դեպքերի վերաբերյալ տեղեկություններ է ներկայացնում բաժնի պետին և միջոցներ ձեռնարկում դրանց կանխարգելման, կասեցման և հետևանքների վերացման ուղղությամբ, դ/ քաղաքաշինության և հողօգտագործման բնագավառներում հայտնաբերված իրավախախտման դեպքերի վերաբերյալ տեղեկություններ է ներկայացնում բաժնի պետին և միջոցներ ձեռնարկում վարչական պատասխանատվություն կիրառելու համար համապատասխան արձանագրություն կազմելու ուղղությամբ։
2010 թվականի նոյեմբերի 30-ին հայցվորն ու նրա անմիջական ղեկավար Հայկ Մելտոնյանը հայտնաբերել են, որ Նուբարաշենի 11 փողոցի, 16 շենքի թիվ 11 բնակարանի բնակիչ Պարգև Երանոսյանի կողմից, առանց համապատասխան քաղաքաշինական փաստաթղթերի, իրականացվում են շինության կառուցման շինարարական աշխատանքներ։ Հայտնաբերված վարչական իրավախախտման վերաբերյալ հայցվորի կողմից 30.11.2010 թվականին կազմվել է թիվ 002505 վարչական արձանագրությունը ՀՀ վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ օրենսգրքի 154-րդ հոդվածի հատկանիշներով։ Արդյունքում, Պարգև Երանոսյանը Երևանի քաղաքապետի 12.01.2011 թվականի թիվ 4-1/1 որոշմամբ ենթարկվել է վարչական պատասխանատվության և վերջինիս նկատմամբ կիրառվել է վարչական տույժ՝ 400.000 ՀՀ դրամի չափով։
2010 թվականի դեկտեմբերի 17-ին հայցվորի կողմից ինքնակամ կառուցապատման դեպք է հայտնաբերվել Նուբարաշենի Դ-6 թաղամասի թիվ 10 հողակտորում, ինչի վերաբերյալ նույն օրը կազմված թիվ 002971 վարչական իրավախախտման մասին արձանագրության քննության արդյունքում Թագուհի Ավետիսյանը Երևանի քաղաքապետի 19.01.2011 թվականի թիվ Վ-2/6 որոշմամբ ենթարկվել է ՀՀ վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ օրենսգրքի 154-րդ հոդվածով սահմանված պատասխանատվության։ Վերջինիս նկատմամբ կիրառվել է վարչական տույժ՝ 200.000 ՀՀ դրամի չափով։
Հայցվորն իր կողմից կատարված աշխատանքների վերաբերյալ ներկայացրել է շաբաթական հաշվետվություններ 01.11.2010թ.-08.11.2010թ.,08.11.2010թ.-15.11.2010թ., 15.11.2010թ.-22.11.2010թ., 22.11.2010թ.-30.11.2010թ., 30.11.2010թ.-06.12.2010թ., 06.12.2010թ.-13.12.2010թ., 13.12.2010թ.-20.12.2010թ., 20.12.2010թ.-27.12.2010թ., 27.12.2010թ.-30.12.2010թ., 01.01.2011թ.-17.01.2011թ., 17.01.2011թ.-24.01.2011թ., 24.01.2011թ.,-31.01.2011թ., 31.01.2011թ.-07.02.2011թ, 11.04.2011-18.04.2011թ. կտրվածքներով, որոնցում հայտնաբերված վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ արձանագրություններ կազմելու, քանդման աշխատանքներ իրականացնելու և այլ աշխատանքներ կատարելու վերաբերյալ տվյալներ չեն նշվել։
13.04.2011 թվականին աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության պետի մոտ հրավիրվել է քննարկում Նուբարաշեն վարչական շրջանի հասցեներում՝ 2010 թվականի նոյեմբեր և դեկտեմբեր ամիսներին արձանագրված իրավախախտման փաստերի արդյունքում կառուցվող ինքնակամ կառույցների շինարարական աշխատանքները փաստացի շարունակված լինելու վերաբերյալ։ Քննարկման արդյունքում հայցվորը չի տվել պարզաբանումներ վարչական իրավախախտում կատարած անձանց՝ Պարգև Երանոսյանի և Թագուհի Ավետիսյանի կողմից շինարարական աշխատանքները շարունակելու փաստի կապակցությամբ որևէ միջոց չձեռնարկելու և տարածքի պատասխանատու բաժնի պետին չտեղեկացնելու հանգամանքների վերաբերյալ, ինչի արդյունքում առաջարկվել է նեկայացնել գրավոր բացատրություն։ Նշված հանձնարարականի կապակցությամբ 15.04.2011 թվականին աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի պետի կողմից տրվել է գրավոր բացատրություն այն մասին, որ ս/թ մարտի 31-ին Նուբարաշեն վաչական շրջանում կատարված շրջայցի ժամանակ պարզվել է, որ Նուբարաշենից Ջրաշեն տանող ճանապարհի ձախակողմյան հատվածում հայտնաբերված ինքնակամ շինության կառուցման շինարարական աշխատանքները շարունակվել են, որի մասին Գ.Սլոյանի կողմից իրեն որևէ տեղեկություն չի տրվել։
Հետագայում, 18.04.2011 թվականի թիվ 51/3364 գրությամբ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի հասարակական կարգի պահպանության ծառայության պետը դիմել է աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչությանը հայտնելով, որ ծառայության կողմից 13.04.2011 թվականին Նուբարաշեն վարչական շրջանում իրականացված շրջայցի ընթացքում Նուբարաշեն հ.20 փողոցին հարող տարածքում և Նուբարաշեն Ե-3 թաղամասի հ.9/1 հողակտորում առանց համապատասխան քաղաքաշինական փաստաթղթերի ընթանում են շինարարական աշխատանքներ։ Նշված հաղորդման մասին Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային չորրորդ բաժնի պետ Կ.Վանյանը 21.04.2011 թվականին տվել է գրավոր բացատրագիր, որով հայտնել է, որ Նուբարաշեն 20-րդ փողոցին հարող տարածքի և Նուբարաշեն Ե-3 թաղամասի հ.9/1 հողակտորի վերաբերյալ Նուբարաշեն վարչական շրջանի պատասխանատու սպասարկող Գ.Սլոյանի կողմից մինչև հիշյալ հանձնարարականի տրման օրը իրեն որևէ տեղեկատվություն չի հայտնվել։ Նույն հարցադրման կապակցությամբ հայցվորը 21.04.2011 թվականին տվել է գրավոր բացատրություն, որով հայտնել է, որ Նուբարաշենի հ.20 փողոցին հարող տարածքներում և Նուբարաշենի Է-3 թաղամասի հ.9/1 հողակտորին հարող տարածքներում իր կատարած շրջայցերի ընթացքում ինքնակամ շինարարության դեպքեր չի նկատել։
Վերոհիշյալի կապակցությամբ կազմված նյութերի հիման վրա աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության պետի կողմից 29.04.2011 թվականին զեկուցագիր է ներկայացվել Երևանի քաղաքապետին, որով առաջարկվել է Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառել օրենքով նախատեսված կարգապահական տույժ՝ հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ հայցվորի կողմից ոչ պատշաճ են կատարվել համայնքային ծառայության իր պաշտոնի անձնագրի 11-րդ կետի ա/ և դ/ ենթակետերի պարտականությունները, որի արդյունքում վերջինիս կողմից խախտվել է տվյալ պահին գործող «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի /այսուհետ՝ Օրենք/ 23-րդ հոդվածի 1-ին մասի գ/ կետի և Երևանի քաղաքապետի 03.03.2010 թվականի հ.938-Ա որոշմամբ հաստատված Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի աշխատանքային կարգապահության ներքին կանոնակարգի 31-րդ կետի 1/ ենթակետի պահանջները։
Արդյունքում Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարը, հաշվի առնելով, որ Գ.Սլոյանի նկատմամբ 08.11.2010 թվականի հ.Կ-2910 հրամանով կիրառվել է Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետը, 12.05.2011 թվականին ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարին ուղղված գրությամբ խնդրել է անցկացնել ծառայողական քննություն ՝ Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված կարգապահական տույժը կիրառելու համաձայնություն ստանալու համար։
Համաձայն Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետի՝ ծառայողական պարտականություններն անհարգելի պատճառով չկատարելու կամ ոչ պատշաճ կատարելու, ինչպես նաև պաշտոնեական լիազորությունները վերազանցելու, աշխատանքային կարգապահական ներքին կանոնները խախտելու դեպքերում օրենքով սահմանված կարգով համայնքային ծառայողի նկատմամբ կիրառվում է խիստ նկատողություն կարգապահական տույժը։ Համաձայն Օրենքի 4-րդ մասի՝ ՀՀ կառավարության սահմանած կարգով և դեպքերում սույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված կարգապահական տույժերը կիրառվում են ծառայողական քննություն անցկացնելուց հետո։
ՀՀ կառավարության 13.07.2006 թվականի «Համայնքային ծառայողի նկատմամբ ծառայողական քննություն անցկացնելու կարգը հաստատելու մասին» թիվ 1003-Ն որոշմամբ հաստատված կարգի 6-րդ կետի 2-րդ ենթակետով նախատեսված է, որ ծառայողական քննությունն անցկացվում է Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «բ» և «գ» կետերով նախատեսված կարգապահական տույժերից որևէ մեկի կիրառումից հետո՝ մեկ տարվա ընթացքում, նոր կարգապահական տույժ կիրառելու, ինչպես նաև օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ.1» և «դ» կետերով նախատեսված կարգապահական տույժերից որևէ մեկը կիրառելու համաձայնություն ստանալու համար օրենքով կարգապահական տույժ կիրառելու իրավասություն ունեցող պաշտոնատար անձի կողմից լիազորված մարմնին դիմում ներկայացվելու դեպքում։
«Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 5-րդ մասի համաձայն՝ ծառայողական քննության արդյունքում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած պետական կառավարման մարմնի ընդունած որոշումներն ունեն պարտադիր բնույթ։
Օրենքի 32-րդ հոդվածի 3-րդ մասով նախատեսված է, որ սույն հոդվածի 1-ին մասի «ա», «բ», «գ» և «դ» կետերով նախատեսված կարգապահական տույժերը համայնքային ծառայողի նկատմամբ կիրառվում է նրան պաշտոնի նշանակելու իրավասություն ունեցող պաշտոնատար անձը, իսկ «գ.1» կետով նախատեսված կարգապահական տույժը՝ համապատասխան առավելագույն դասային աստիճանը շնորհելու իրավասություն ունեցող պաշտոնատար անձը։
Օրենքի 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետի համաձայն՝ սույն օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «բ» և «գ» կետերով նախատեսված կարգապահական տույժերից որևէ մեկի կիրառումից հետո ՝ մեկ տարվա ընթացքում, նոր կարգապահական խախտում թույլ տալը։
ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 16.05.2011 թվականի թիվ 89-Ա հրամանով հայցվորի նկատմամբ Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժը կիրառելու վերաբերյալ համապատասխան եզրակացություն կազմելու համար նշանակվել է ծառայողական քննություն։ Ծառայողական քննություն վարող վարչական մարմինը ծառայողական քննությունն իրականացրել է ՀՀ կառավարության 13.07.2006 թվականի թիվ 1003-Ն որոշմամբ հաստատված կարգի պահանջներին համապատասխան և կազմվել է համապատասխան եզրակացություն, ինչի հիման վրա և ղեկավորվելով ՀՀ կառավարության 13.06.2006 թվականի թիվ 1003-Ն որոշմամբ հաստատված կարգի 64-րդ կետով ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարը 17.06.2011 թվականին ընդունել է թիվ 118-Ա հրամանը։ Նշված հրամանով ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարը համաձայնություն է տրվել հայցվորի նկատմամբ Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «զ» կետով նախատեսված «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժը կիրառելու համար։
Արդյունքում, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարը, հիմք ընդունելով ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 16.05.2011թ. հ.89-Ա և 17.06.2011 թվականի Կ-1013 հրամանները և ղեկավարվելով Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով և 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով, 17.06.2011 թվականին ընդունել է թիվ Կ-1013 հրամանը, որի 1-ին կետով հայցվորի նկատմամբ կիրառվել է «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժը, իսկ 2-րդ կետով հայցվորը 17.06.2011 թվականից ազատվել զբաղեցրած պաշտոնից։
Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանը ծառայողական քննության անցկացման և 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանի կայացման պահին վերացված չի եղել, հետևաբար առկա են եղել բոլոր հիմքերը համարելու, որ հայցվորը ծառայողական քննության անցկացման պահին արդեն իսկ մեկ անգամ ենթարկված է եղել կարգապահական պատասխանատվության։
Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանը «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 63-րդ հոդվածի հիմքով վերացնելու՝ անվավեր ճանաչելու հիմքեր առկա չեն, քանի որ նշված վարչական ակտն ընդունվել է ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի քարտուղարի 16.05.2011 թվականի հ.89-Ա և 17.06.2011 թվականի հ.118-Ա հրամանների հիման վրա, հետևաբար ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարի 17.06.2011 թվականի թիվ 118-Ա հրամանի անվավերության հարցի լուծումը կանխորոշիչ է 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանի իրավաչափության հարցի լուծման առումով։
Ինչ վերաբերում է այն հանգամանքին, որ ՀՀ վարչական դատարանի ՝ օրինական ուժի մեջ մտած 06.12.2011թ. թիվ ՎԴ/1932/05/11 վճռով անվավեր է ճանաչվել Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը, որով վերջինս Օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով ենթարկվել էր կարգապահական պատասխանատվության, ապա հայտնում է, որ այս հանգամանքը բավարար հիմք չի հանդիսանում Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանը վերացնելու համար։ Եթե անգամ պայմանականորեն ընդունեն, որ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանի անվավերությունը կարող է փաստել աշխատանքից ազատման համար մեկ տարվա ընթացքում երկու կարգապահական տույժերից մեկի վերանայելու մասին, սակայն չի կարող հիմք հանդիսանալ հայցվորի նկատմամբ ծառայողական քննության իրականացման արդյունքում նոր կարգապահական տույժը վերացնելու համար։
Այսպես, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի 1-ին կետով ՀՀ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի համայնքային ծառայության պաշտոնը զբաղեցնող /ծածկագիր ՝ 2.3-67/ Գազիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառվել է «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժը։ Նշված կարգապահական տույժի կիրառման համար հիմք են հանդիսացել ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 16.05.2011թ. թիվ 89-Ա և 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանները, ինչից հետևում է, որ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանի անվավերությունը ուղղակիորեն չի հանգեցնում նաև 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի անվավերությանը։
ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 16.05.2011թ. թիվ 89-Ա հրամանով հայցվորի նկատմամբ նշանակվել է ծառայողական քննություն Օրենքի 32-րդ
հողվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժը կիրառելու վերաբերյալ համապատասխան եզրակացություն կազմելու համար։ Նույն մարմնի 17.06.2011թ. թիվ 118-Ա հրամանով համաձայնություն է տրվել հայցվորի նկատմամբ նշված կարգապահական տույժը կիրառելու համար։ Նշված հրամաններից հետևում է, որ դրանք վերաբերում են ծառայողական պարտականությունների կատարման մեջ թերանալու և այդ կապակցությամբ իրականացված ծառայողական քննության արդյունքներով հայցվորին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելուն, այլ ոչ թե զբաղեցրած պաշտոնից ազատելուն։
Հարկ է համարում նշել նաև այն հանգամանքը, որ ՀՀ վարչական դատարանի վարույթում քննված թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով հայցվորն ի սկզբանե վիճարկել է միայն Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010 թվականի թիվ Վ-36/17 որոշումը, որով հայցվորը ենթարկված է եղել վարչական պատասխանատվության։ Իսկ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի Կ-1013 հրամանը թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով վիճարկման առարկա է դարձել 29.06.2011 թվականից հետո՝ հայցվորի կողմից ներկայացված հակընղդեմ հայցի հիմքի և առարկայի լրացման արդյունքում։ Ասվածից հետևում է, որ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի Կ-1013 հրամանի կայացման պահին 08.11.2010 թվականի Կ-2910 հրամանը ոչ միայն վերացված, այլ նաև թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով վիճարկման առարկա չի հանդիսացել, հետևաբար 17.06.2011 թվականի Կ-1013 հրամանի կայացման համար որևէ օրենսդրական արգելք առկա չի եղել։
ՀՀ վարչական դատարանը սույն վարչական գործով կատարելով բազմակողմանի քննություն և գնահատելով գործին առնչվող բոլոր փաստական հանգամանքները, արդարացիորեն փաստել է հետևյալը. «Հայցվորը 04.05.2011թ. դատարան ներկայացված հակընդդեմ հայցով խնդրել է Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշումը վերացնել։ Այսինքն, հայցվորի կողմից դատական կարգով ի սկզբանե վիճարկվել է Երևանի քաղաքապետի միայն 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշումը։ Իսկ, 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը ՀՀ վարչական դատարանի (դատավոր Կարինե Բաղդասարյան) կողմից քննվող թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործի շջանակներում վիճարկման առարկա է դարձել միայն 29.06.2011 թվականից հետո՝ հայցվորի կողմից ներկայացված հակընդդեմ հայցի հիմքի և առարկայի լրացման արդյունքում։ Մինչդեռ, վիճարկվող Կ-1013 հրամանն ընդունվել է 17.06.2011 թվականին։ Հետևաբար, վիճարկվող 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի կայացման ժամանակ Գագիկ Սլոյանի կողմից ՀՀ վարչական դատարանում թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործի շրջանակներում դեռևս չի վիճարկվել 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի կայացման համար իրավական հիմք հանդիսացած 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը։ Նման պայմաններում դատարանը գտնում է, որ թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործը 17.06.2011թ. դրությամբ քննվող հայցապահանջներով, որևէ ազդեցություն չէր կարող ունենալ կարգապահական տույժի կիրառման, այդ թվում՝ վարչական վարույթի կասեցման հարցում։ Դատարանը գտնում է, որ վարչական վարույթը կասեցնելու համար «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 49-րդ հոդվածի 1-ին մասով սահմանված հիմքեր առկա չեն եղել, իսկ հետագայում դատական կարգով 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանի անվավեր ճանաչվելը չի կարող հանդիսանալ 17.06.2011թ. կայացրած թիվ Կ-1013 հրամանի անվավերության հիմք, քանի որ վիճարկվող թիվ Կ-1013 հրամանն ընդունվել է 17.06.2011թ.-ին օրենսդրության պահանջների պահպանմամբ։
Ելնելով վերոգրյալից՝ խնդրում է բողոքը մերժել ամբողջությամբ։
3. Գործով պարզված և վերաքննիչ բողոքի քննության համար էական նշանակություն ունեցող փաստերը, Վերաքննիչ դատարանի պատճառաբանությունները և եզրահանգումները.
Քննելով վերաքննիչ բողոքը դրանում նշված պահանջի սահմաններում՝ Վերաքննիչ դատարանը գտնում է, որ բողոքը ենթակա է բավարարման մասնակի՝ հետևյալ պատճառաբանություններով.
1. Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010 թվականի վարչական իրավախախտման գործի վերաբերյալ թիվ Վ-36/17 որոշման համաձայն՝ քաղաքացի Գագիկ Սլոյանի կողմից Դավիթ-Բեկի փողոցի թիվ 6 տան դիմաց՝ Երևան համայնքի սեփականություն հանդիսացող հողամասի վրա, ինքնակամ իրականացվել է քարե պարսպի կառուցման շինարարական աշխատանքներ: Նույն որոշմամբ Գագիկ Սլոյանը ենթարկվել է վարչական պատասխանատվության Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքի 154-րդ հոդվածի 1-ին մասով՝ նրա նկատմամբ նշանակվել է տուգանք 400.000 ՀՀ դրամի չափով:
2. Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010 թվականի վարչական իրավախախտման գործի վերաբերյալ թիվ Վ-36/17 որոշման հիման վրա Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության պետը Երևանի քաղաքապետին ուղղված 15.10.2010 թվականի զեկուցագրով, հայտնելով, որ Գագիկ Սլոյանը, հանդիսանալով Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության գլխավոր մասնագետ, թույլ է տվել վարչական իրավախախտում, առաջարկել է վերջինիս ենթարկել կարգապահական պատասխանատվության։
3. Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանով «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետի հիմքով Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետ Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառվել է «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժ:
4. Երևանի քաղաքապետարանը հայցադիմում է ներկայացրել Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարան` խնդրելով վճարման կարգադրություն արձակել Գագիկ Սլոյանից 400.000 դրամ բռնագանձելու վերաբերյալ։ Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարանի կողմից 24.12.2010 թվականին արձակվել է վճարման կարգադրություն։ Գագիկ Սլոյանը 04.05.2011 թվականին դատարան ներկայացրած հակընդդեմ հայցով խնդրել է Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010 թվականի թիվ Վ-36/17 որոշումը վերացնել։ Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարանը 06.05.2011 թվականի որոշմամբ վճարման կարգադրությունը վերացրել է և անցել հայցային վարույթի։ Այնուհետև՝ 29.06.2011 թվականին հակընդդեմ հայցվորի կողմից կատարվել է հակընդդեմ հայցի հիմքի և առարկայի լրացում՝ խնդրելով որպես հետևանք վերացնել նաև Երևանի քաղաքապետի 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանը:
5. ՀՀ վարչական դատարանի օրինական ուժի մեջ մտած 06.12.2011 թվականի թիվ ՎԴ/1932/05/11 վճռով՝ ըստ հայցի Երևանի քաղաքապետարանի ընդդեմ Գագիկ Սլոյանի՝ 400.000 դրամ բռնագանձելու պահանջի մասին, և ըստ հակընդդեմ հայցի Գագիկ Սլոյանի ընդդեմ Երևանի քաղաքապետարանի՝ 13.10.2010 թվականի թիվ Վ-36/17 որոշումն անվավեր ճանաչելու, որպես անվավերության հետևանք՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանը վերացնելու պահանջների մասին, Երևանի քաղաքապետարանի հայցը մերժվել է, իսկ Գագիկ Սլոյանի հակընդդեմ հայցը՝ բավարարվել, անվավեր է ճանաչվել Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010 թվականի թիվ Վ-36/17 որոշումը և որպես հետևանք՝ վերացվել է 08.11.2010 թվականի Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կարգապահական տույժ նշանակելու մասին թիվ Կ-2910 հրամանը:
6. Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարը՝ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարին ուղղված 10.05.2011 թվականի թիվ 03/49-3981 գրությամբ խնդրել է անցակցնել ծառայողական քննություն՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի պաշտոնն զբաղեցնող Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված կարգապահական տույժը կիրառելու համաձայնություն ստանալու համար:
7. ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 16.05.2011 թվականի թիվ 89-Ա հրամանով նշանակվել է ծառայողական քննություն` կարգապահական տույժը կիրառելու վերաբերյալ համապատասխան եզրակացություն կազմելու համար։
8. Ծառայողական քննության արդյունքում 16.06.2011 թվականին կազմվել է եզրակացություն, որի համաձայն՝ ծառայողական քննությամբ ձեռքբերված փաստական տվյալներով հիմնավորվել է, որ Գագիկ Սլոյանը չի կատարել իր պաշտոնի անձնագրի 11-րդ կետի «ա» ենթակետով նախատեսված պարտականությունները, Գագիկ Սլոյանի կողմից թույլ տրված խախտումն իր բնույթով և ծանրությամբ համապատասխանում է «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժի տեսակին։
9. 16.06.2011 թվականի եզրակացության հաշվառմամբ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011 թվականի թիվ 118-Ա հրամանով տրվել է համաձայնություն` Հայցվորի նկատմամբ «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժը կիրառելու համար։
10. Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանի համաձայն՝ հիմք ընդունելով ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 2011 թվականի մայիսի 16-ի հ.89-Ա և հունիսի 17-ի հ.118-Ա հրամանները և ղեկավարվելով «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով և 33-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի համայնքային ծառայության պաշտոնը զբաղեցնող /ծածկագիր՝ 2.3-67/ Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառվել է «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժը, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի համայնքային ծառայության պաշտոնը զբաղեցնող /ծածկագիր՝ 2.3-67/ Գագիկ Սլոյանը 2011 թվականի հունիսի 17-ից ազատվել է զբաղեցրած պաշտոնից:
11. Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի իրավաբանական վարչության պետին ուղղված 08.11.2018 թվականի թիվ 49/81493 գրությամբ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի կառավարման բաժնի պետը հայտնել է, որ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչությունում ներկա պահին թափուր է վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի պաշտոնը /ծածկագիր՝ 2.3-67/:
ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011 թվականի թիվ 118-Ա հրամանի իրավաչափությունը գնահատելիս Վերաքննիչ դատարանը նախևառաջ հարկ է համարում անդրադառնալ 16.06.2011 թվականի եզրակացությամբ հիմնավորված և հաստատված հանգամանքներին:
Համայնքային ծառայության պաշտոնների և դասային աստիճանների դասակարգման, համայնքային ծառայության պաշտոնի նշանակման, համայնքային ծառայողների ատեստավորման և վերապատրաստման, համայնքային ծառայության կադրերի ռեզերվի, համայնքային ծառայողների իրավական վիճակի, համայնքային ծառայության կազմակերպման և ղեկավարման, ինչպես նաև դրանց հետ կապված այլ հարաբերությունները կարգավորվում են «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքով:
«Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 4-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ նույն օրենքի գործողությունը տարածվում է համայնքապետարանների աշխատակազմերում համայնքային ծառայության պաշտոնների անվանացանկերով նախատեսված պաշտոններ զբաղեցնող բոլոր անձանց վրա:
«Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 5-րդ հոդվածի համաձայն՝ համայնքային ծառայության վրա տարածվում են «Հանրային ծառայության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 6-րդ հոդվածով սահմանված հանրային ծառայության հիմնական սկզբունքները:
Վիճելի իրավահարաբերության պահին գործող «Հանրային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի (ուժը կորցրել է 09.04.2018 թվականին) 6-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետի համաձայն՝ հանրային ծառայության հիմնական սկզբունքներն են՝ մարդու և քաղաքացու իրավունքների ու ազատությունների առաջնահերթությունը:
«Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 23-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ համայնքային ծառայողը կրում է «Հանրային ծառայության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 21-րդ հոդվածով սահմանված հիմնական պարտականությունները:
«Հանրային ծառայության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 21-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ հանրային ծառայողի հիմնական պարտականություններն են, ի թիվս այլոց, մասնագիտական և ծառայողական պարտականությունների կատարման համար անհրաժեշտ գիտելիքներ, հմտություններ և կարողություններ ապահովելը օրենսդրությամբ իրեն վերապահված պարտականությունները ճշգրիտ ու ժամանակին կատարելը և հաշվետվություններ ներկայացնելը:
«Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ ծառայողական պարտականություններն անհարգելի պատճառով չկատարելու կամ ոչ պատշաճ կատարելու, ինչպես նաև ծառայողական լիազորությունները վերազանցելու, աշխատանքային կարգապահական ներքին կանոնները խախտելու դեպքերում օրենքով սահմանված կարգով համայնքային ծառայողի նկատմամբ կիրառվում են կարգապահական հետևյալ տույժերը.
ա) նախազգուշացում.
բ) նկատողություն.
գ) խիստ նկատողություն.
գ1) համայնքային ծառայողին նույն պաշտոնում աշխատելու ժամանակահատվածում շնորհված ավելի բարձր դասային աստիճանի իջեցում մեկ աստիճանով.
դ) զբաղեցրած պաշտոնից ազատում:
«Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն՝ մինչև կարգապահական տույժ նշանակելը կարգապահական տույժ կիրառելու իրավասություն ունեցող պաշտոնատար անձը կարգապահական խախտման վերաբերյալ պետք է գրավոր բացատրություն պահանջի կարգապահական խախտում թույլ տված համայնքային ծառայողից: Կարգապահական տույժը նշանակվում է կարգապահական խախտումը հայտնաբերելու օրվանից հետո` երեք ամսվա ընթացքում, չհաշված ծառայողի հիվանդությունը կամ արձակուրդում գտնվելու ժամանակը: Կարգապահական տույժ չի կարող նշանակվել, եթե կարգապահական խախտում կատարելու օրվանից անցել է վեց ամսից ավելի ժամանակ:
Նույն հոդվածի 4-րդ և 5-րդ մասերի համաձայն՝ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով և դեպքերում սույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված կարգապահական տույժերը կիրառվում են ծառայողական քննություն անցկացնելուց հետո: Ծառայողական քննություն անցկացնելու ընթացքում համայնքային ծառայողի ծառայողական պարտականությունների կատարումը մինչև մեկ ամիս ժամկետով կարող է կասեցվել համայնքային ծառայողի վարձատրության պահպանմամբ: Ծառայողական քննության արդյունքում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած պետական կառավարման մարմնի ընդունած որոշումներն ունեն պարտադիր բնույթ:
«Համայնքային ծառայության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 32-րդ հոդվածի 4-րդ մասով նախատեսված` համայնքային ծառայողի նկատմամբ ծառայողական քննություն (այսուհետ` ծառայողական քննություն) անցկացնելու կարգը և դեպքերը սահմանված են ՀՀ կառավարության 13.07.2006 թվականի «Համայնքային ծառայողի նկատմամբ ծառայողական քննություն անցկացնելու կարգը հաստատելու մասին» թիվ 1003-Ն որոշման հաստատված համայնքային ծառայողի նկատմամբ ծառայողական քննություն անցկացնելու կարգով (այսուհետ՝ Կարգ), որի 2-րդ կետի համաձայն՝ ծառայողական քննությունն օրենքով, այլ իրավական ակտերով, ինչպես նաև սույն կարգով սահմանված դեպքերում և կարգով համայնքային ծառայողի պարտականությունների կատարմանն ու նրա գործունեությանն առնչվող հարցերի քննությունն է
Կարգի 4-րդ կետի համաձայն՝ ծառայողական քննությամբ պարզաբանման ենթակա հանգամանքներն են`
1) ծառայողական քննություն անցկացնելու վերաբերյալ համայնքային ծառայողի կողմից Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած պետական կառավարման մարմին (այսուհետ` լիազորված մարմին) ներկայացված պահանջում նշված` օրենքով նախատեսված կարգապահական տույժ կիրառելու իրավասություն ունեցող պաշտոնատար անձի կողմից կիրառված կարգապահական տույժի, ինչպես նաև համայնքային ծառայողի կողմից կարգապահական խախտում թույլ տալու հիմնավորվածությունը (...):
Կարգի 15-րդ կետի համաձայն՝ ծառայողական քննություն վարողը սույն կարգով սահմանված դեպքերում և ընթացակարգով լիազորված է՝
1) սահմանված ժամկետներում անցկացնել ամբողջական, բազմակողմանի և օբյեկտիվ ծառայողական քննություն, կատարել քննությանն առնչվող բոլոր գործողությունները և փաստաթղթային ձևակերպումներ տալ դրանց (...):
Կարգի 65-րդ կետի համաձայն՝ ծառայողական քննության արդյունքում լիազորված մարմնի աշխատակազմի ղեկավարի ընդունած իրավական ակտերն ունեն պարտադիր բնույթ:
Նշված իրավանորմերի համադրված վերլուծությունից հետևում է, համայնքային ծառայողների իրավական վիճակը համակարգող օրենսդրական կարգավորումները վերջիններիս համար պարտականություն են սահմանում մասնագիտական և ծառայողական պարտականությունների կատարման համար ապահովել անհրաժեշտ գիտելիքներ, հմտություններ և կարողություններ, օրենսդրությամբ իրեն վերապահված պարտականությունները կատարել ճշգրիտ ու ժամանակին և հաշվետվություններ: Միևնույն ժամանակ ծառայողական պարտականություններն անհարգելի պատճառով չկատարելը կամ ոչ պատշաճ կատարելը, աշխատանքային կարգապահական ներքին կանոնները խախտելը համայնքային ծառայողների համար առաջացնում է կարգապահական պատասխանատվություն՝ կարգապահական հետևյալ տույժերի կիրառմամբ. Նախազգուշացում, նկատողություն, խիստ նկատողություն, համայնքային ծառայողին նույն պաշտոնում աշխատելու ժամանակահատվածում շնորհված ավելի բարձր դասային աստիճանի իջեցում մեկ աստիճանով, զբաղեցրած պաշտոնից ազատում: «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածը սահմանում է կարգապահական տույժ նշանակելու կարգը, պայմանները: Մարդու և քաղաքացու իրավունքների ու ազատությունների առաջնահերթության սկզբունքի ապահովման տեսանկյունից հատկանշական է, որ օրենքով նախատեսված դեպքերում կարգապահական տույժերի կիրառման պարտադիր պայման է ծառայողական քննություն անցկացնելը: Ընդ որում, ծառայողական քննության արդյունքում Հայաստանի Հանրապետության կառավարության լիազորած պետական կառավարման մարմնի ընդունած որոշումներն օժտված են պարտադիրության հատկանիշով, ինչը ենթադրում է, որ համապատասխան մարմնի կողմից ծառայողական քննության արդյունքներով տրված եզրակացությունը՝ «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված որևէ կարգապահական տույժ կիրառելու վերաբերյալ, անխուսափելի է դարձնում համայնքային ծառայողին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու վերաբերյալ որոշման կայացումը: Պետք է նկատել նաև, որ ՀՀ կառավարության 13.07.2006 թվականի «Համայնքային ծառայողի նկատմամբ ծառայողական քննություն անցկացնելու կարգը հաստատելու մասին» թիվ 1003-Ն որոշման հաստատված համայնքային ծառայողի նկատմամբ ծառայողական քննություն անցկացնելու կարգի 15-րդ կետով ծառայողական քննություն վարողի՝ ամբողջական, բազմակողմանի և օբյեկտիվ ծառայողական քննություն անցկացնելու լիազորություն սահմանումն ինքնանպատակ չէ, այն ուղղված է համայնքային ծառայողի իրավունքների հնարավորինս երաշխավորմանը:
Սույն գործի փաստերի համաձայն՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարը՝ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարին ուղղված 10.05.2011 թվականի թիվ 03/49-3981 գրությամբ խնդրել է անցակցնել ծառայողական քննություն՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի պաշտոնն զբաղեցնող Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված կարգապահական տույժը կիրառելու համաձայնություն ստանալու համար:
ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 16.05.2011 թվականի թիվ 89-Ա հրամանով նշանակվել է ծառայողական քննություն` կարգապահական տույժը կիրառելու վերաբերյալ համապատասխան եզրակացություն կազմելու համար։
Ծառայողական քննության արդյունքում 16.06.2011 թվականին կազմվել է եզրակացություն, որի համաձայն՝ ծառայողական քննությամբ ձեռքբերված փաստական տվյալներով հիմնավորվել է, որ Գագիկ Սլոյանը չի կատարել իր պաշտոնի անձնագրի 11-րդ կետի «ա» ենթակետով նախատեսված պարտականությունները, Գագիկ Սլոյանի կողմից թույլ տրված խախտումն իր բնույթով և ծանրությամբ համապատասխանում է «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժի տեսակին։ 16.06.2011 թվականի եզրակացության հաշվառմամբ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011 թվականի թիվ 118-Ա հրամանով տրվել է համաձայնություն` Հայցվորի նկատմամբ «խիստ նկատողություն» տեսակի կարգապահական տույժը կիրառելու համար։
Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի պաշտոնի անձնագրի 11-րդ կետի «ա» ենթակետում նշված է, որ բաժնի գլխավոր մասնագետը՝ հայտնաբերված ինքնակամ շինարարության դեպքերի վերաբերյալ տեղեկություններ է ներկայացնում բաժնի պետին և միջոցներ ձեռնարկում դրանց կանխարգելման, կասեցման և հետևանքների վերացման ուղղությամբ, իսկ նույն կետի «դ» ենթակետի համաձայն՝ բաժնի գլխավոր մասնագետը քաղաքաշինության և հողօգտագործման բնագավառներում հայտնաբերված իրավախախտման դեպքերի վերաբերյալ տեղեկություններ է ներկայացնում բաժնի պետին և միջոցներ ձեռնարկում վարչական պատասխանատվություն կիրառելու համար համապատասխան արձանագրություն կազմելու ուղղությամբ:
Ուսումնասիրելով 16.06.2011 թվականին կազմված եզրակացությունը` պարզվում է, որ դրանով հաստատվել է, որ Նուբարաշեն Դ-1 թաղամասի թիվ 10 հողակտորում բնակելի տան ինքնակամ կառուցման համար քաղաքացի Թագուհի Ավետիսյանի նկատմամբ Գագիկ Ալոյանի կողմից 2010 թվականի դեկտեմբերի 17-ին կազմվել է վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ թիվ 002971 արձանագրությունը, որին Գագիկ Սլոյանը, իբրև փաստ, կցել է արձանագրության կազմման դրությամբ բնակելի տան նկարը, որոնց համաձայն Թագուհի Ավետիսյանը Երևանի քաղաքապետի 19.01.2011 թվականի թիվ Վ-2/6 որոշմամբ ենթարկվել է վարչական տույժի։ Թագուհի Ավետիսյանի նկատմամբ արձանագրությունը կազմելուց հետո շուրջ մեկ ամսվա ընթացքում շինարարական աշխատանքները որոշ ծավալով շարունակվել են, ինչը նկատել է կամ պարտավոր էր նկատել Գագիկ Սլոյանը իր կողմից 17.01.2011 թվականին Թագուհի Ավետիսյանի բնակելի տուն այցելության ժամանակ և նույն օրը Թագուհի Ավետիսյանի տունը լուսանկարելիս, քանի որ Գագիկ Սլոյանի կողմից ծառայողական քննության նյութերին կցված լուսանկարով հստակ պատկերվում է արձանագրությունը կազմելուց հետո Թագուհի Ավետիսյանի կողմից` իր տան տանիքի վրա կատարված լինելու փաստը։
Այս փաստի առնչությամբ Գագիկ Սլոյանը ծառայողական քննության ընթացքում տված իր բացատրությունում նշել է, որ Թագուհի Ավետիսյանի նկատմամբ երկրորդ արձանագրությունը չի կազմել, հաշվի առնելով ձմեռային եղանակը, և որ Թ. Ավետիսյանը և իր տղայի ընտանիքը բնակվում էին այդ շինության մեջ և ստիպված են եղել թիթեղապատել տանիքը, տեղադրել դուռ ու պատուհան, հաշվի է առել նաև Նուբարաշենի վարչական շրջանի ղեկավարի աշխատակազմի աշխատակից Գ. Կոլոտյանի հավաստիացումները այն մասին, որ Թ. Ավետիսյանի տան քաղաքաշինական փաստաթղթերը ընթացքի մեջ են։
Ծառայողական քննության ընթացքում Թ. Ավետիսյանի կողմից տրված բացատրություններով պարզվել է, որ Թ. Ավետիսյանը շինարարության կատարման պահին չի բնակվել այդ շինությունում: Բացի այդ, նույնիսկ, Թ.Ավետիսյանի՝ շինարարության կատարման պահին այդ շինությունում բնակվելու հանգամանքի հաստատման պայմաններում, այդ հանգամանքով պայմանավորված Գագիկ Սլոյանը միևնույն է չէր ազատվում իրավախախտումը չարձանագրելու ծառայողական պարտականության կատարումից։ Ուստի, պետք է փաստել, որ Գագիկ Սլոյանը Թագուհի Ավետիսյանի կողմից շինարարական աշխատանքները շարունակելու փաստի վերաբերյալ որևէ տեղեկություն չի ներկայացրել վերադաս մարմնին, ինչպես նաև չի ձեռնարկել միջոցներ դրանց կանխարգելման, կասեցման և հետևանքների վերացման ուղղությամբ՝ արդյունքում չկատարելով Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի պաշտոնի անձնագրի 11-րդ կետի «ա» ենթակետով նախատեսված իր պարտականությունները, ինչպես իրավացիորեն եզրահանգել է նաև ծառայողական քննություն անցկացնող մարմին:
Բացի այդ, 16.06.2011 թվականին կազմված եզրակացությամբ նաև հաստատվել է, որ առանց շինարարության թույլտվության Նուբարաշեն հ.20 փողոցին հարող տարածքում հիմքերի բետոնացման աշխատանքների և Նուբարաշեն Է-3 թաղամասի 9/1 հողակտորում քարե պարիսպի կառուցման աշխատանքների դեպքերը հայտնաբերվել են քաղաքապետարանի աշխատակազմի հասարակական կարգի պահպանության ծառայության կողմից 13.04.2011թվականին կատարած շրջայցի ժամանակ։ Գագիկ Սլոյանը այդ դեպքերի վերաբերյալ տեղեկություններ է ներկայացրել միայն 21.04.2011 թվականին, տարածքային չորորդ բաժնի պետ Կ. Վանյանի հանձնարարությամբ` այդ նպատակով շրջայց կատարելուց հետո։ Նուբարաշեն Է-3 թաղամասի 9/1 հողակտորում քարե պարիսպի ինքնակամ կառուցման աշխատանքները սկսվել են 2011 թվականի մարտի 21-ից 25-ը ընկած ժամանակահատվածում։ Նկատի ունենալով այդ ժամանակահատվածում Գագիկ Սլոյանի կողմից սեփական շրջայցերը կատարելու աշխատանքային ռեժիմը (երկու շաբաթը մեկ նույն թաղամասում լինելու պարբերականությունը)` Վերաքննիչ դատարանը գտնում է, որ ծառայողական քննություն անցկացնող մարմինն իրավացիորեն է եկել այն հետևության, որ երեք շաբաթը ողջամիտ ժամկետ է եղել Հայցվորի կողմից պարսպի ինքնակամ շինարարական աշխատանքներն անձամբ հայտնաբերելու և այդ ուղղությամբ իր պաշտոնի անձնագրով նախատեսված միջոցներ ձեռնարկելու համար, ինչը չի արել, որի արդյունքում կրկին անգամ թերացել է իր ծառայողական պարտականությունների մեջ։
Վերոգրյալ իրավական և փաստական հիմնավորումներով Վերաքննիչ դատարանը գտնում է, որ Դատարանն իրավացիորեն է եզրահանգել, որ տվյալ դեպքում ծառայողական քննության ընթացքում քննարկման առարկա է դարձվել 3 դեպք` Նուբարաշեն Դ-1 թաղամասի թիվ 10 հողակտորում բնակելի տան ինքնակամ կառուցում, առանց շինարարության թույլտվության Նուբարաշեն թիվ 20 փողոցին հարող տարածքում հիմքերի բետոնացման աշխատանքերի և Նուբարաշեն Է-3 թաղամասի 9/1 հողակտորում քարե պարսպի կառուցման աշխատանքների դեպքերը, որոնց վերաբերյալ որևէ այլ հանգամանք, որը կարող էր էական նշանակություն ունենալ նշված 3 դեպքերի քննարկման և լուծման համար, դատաքննության ընթացքում չհաստատվեց, հետևաբար ծառայողական քննությունն իրականացվել է բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ, ստուգվել և վերլուծվել են հայցվորի կողմից ծառայողական քննություն իրականացնող մարմնին հայտնված բոլոր փաստական հանգամանքները, ուստի ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011 թվականի թիվ 118-Ա հրամանն իրավաչափ է և այն վերացնելու իրավական հիմքեր առկա չեն։
Նման պայմաններում, հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանով Հայաստանի Հանրապետության Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի համայնքային ծառայության պաշտոնը զբաղեցնող /ծածկագիր՝ 2.3-67/ Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժի կիրառման համար հիմք է հանդիսացել ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարության աշխատակազմի ղեկավարի 17.06.2011 թվականի թիվ 89-Ա և թիվ 118-Ա հրամանը, որի իրավաչափությունը հաստատվել է սույն որոշմամբ՝ Վերաքննիչ դատարանը գտնում է, որ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանը՝ կարգապահական տույժ կիրառելու մասով, իրավաչափ է, և բացակայում են Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանի 1-ին կետն անվավեր ճանաչելու՝ «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 63-րդ հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված հիմքերը, ուստի այդ մասով ևս հիմնավոր են Դատարանի եզրահանգումները, իսկ վերաքննիչ բողոքի հիմքերը և հիմնավորումները բավարար չեն վերաքննիչ բողոքն այդ մասով բավարարելու և դատական ակտը բեկանելու համար:
Վերաքննիչ դատարանը, անդրադառնալով Հայաստանի Հանրապետության Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային առաջին բաժնի գլխավոր մասնագետի համայնքային ծառայության պաշտոնը զբաղեցնող /ծածկագիր՝ 2.3-67/ Գագիկ Սլոյանին 2011 թվականի հունիսի 17-ից զբաղեցրած պաշտոնից ազատելու վերաբերյալ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանի 2-րդ կետի իրավաչափության գնահատմանը, անհրաժեշտ է համարում նշել հետևյալը.
«Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետի համաձայն՝ համայնքային ծառայողին պաշտոնից ազատելու հիմքերն են՝ սույն օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կամ «գ1» կետով նախատեսված կարգապահական տույժի կիրառումից հետո` մեկ տարվա ընթացքում, նոր կարգապահական խախտում թույլ տալու հիմքով սույն օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված տույժի կիրառումը:
«Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքի 41-րդ հոդվածի համաձայն՝ նորմատիվ իրավական ակտի նորմը մեկնաբանվում է` հաշվի առնելով նորմատիվ իրավական ակտն ընդունելիս այն ընդունող մարմնի նպատակը՝ ելնելով դրանում պարունակվող բառերի և արտահայտությունների տառացի նշանակությունից, ամբողջ հոդվածի, գլխի, բաժնի կարգավորման համատեքստից, այն նորմատիվ իրավական ակտի դրույթներից, ի կատարումն որի ընդունվել է այդ ակտը, տվյալ նորմատիվ իրավական ակտով սահմանված սկզբունքներից, իսկ այդպիսի սկզբունքներ սահմանված չլինելու դեպքում` տվյալ իրավահարաբերությունը կարգավորող իրավունքի ճյուղի սկզբունքներից:
«Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետի՝ տառացի նշանակությամբ մեկնաբանությունից բխում է, որ համայնքային ծառայողին պաշտոնից ազատելու նշված հիմքի առկայությունը ուղղակիորեն պայմանավորված է հետևյալ պայմանների պարտադիր առկայության հետ.
- համայնքային ծառայողի նկատմամբ «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով (խիստ նկատողություն) կամ «գ1» կետով (համայնքային ծառայողին նույն պաշտոնում աշխատելու ժամանակահատվածում շնորհված ավելի բարձր դասային աստիճանի իջեցում մեկ աստիճանով) նախատեսված կարգապահական տույժի կիրառում,
- կարգապահական տույժի կիրառումից հետո` մեկ տարվա ընթացքում, նոր կարգապահական խախտում թույլ տալը,
- նոր կարգապահական խախտում թույլ տալու համար «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով (խիստ նկատողություն) նախատեսված տույժի կիրառումը:
Ստացվում է, որ օրենսդիրը համայնքային ծառայողին պաշտոնից ազատելու նշված հիմքը կիրառելի է համարում բացառապես այն դեպքում, երբ համայնքային ծառայողի նկատմամբ «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված կարգապահական տույժը կիրառելիս պարզվում է, որ վերջինիս նկատմամբ նախկինում (մեկ տարվա կտրվածքով) կիրառվել է խիստ նկատողության կամ դասային աստիճանի իջեցման ձևով կարգապահական տույժ: Ընդ որում, Վերաքննիչ դատարանն արձանագրում է, որ նշված պայմանի առկայությունը կարող է հաստատված համարվել, եթե նախորդ մեկ տարվա ընթացքում խիստ նկատողության կամ դասային աստիճանի իջեցման ձևով կարգապահական տույժ կիրառելու վերաբերյալ անհատական իրավական ակտն իրավաբանական ուժի մեջ է և չի վերացվել դատական կարգով, այսինքն՝ քննարկվող իրավիճակում էական է ոչ միայն կարգապահական պատասխանատվության ենթարկված լինելու փաստը, այլև կարգապահական տույժ կիրառելու վերաբերյալ համապատասխան անհատական իրավական ակտի առակայությունը և փաստացի իրավաբանական ուժի մեջ լինելը: Վերաքննիչ դատարանի նման դիրքորոշումը հիմնավորվում է «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 64-րդ հոդվածի 1-ին մասում ամրագրված այն իրավադրույթով, համաձայն որի՝ անվավեր ճանաչված ոչ իրավաչափ վարչական ակտը չի հանգեցնում իրավաբանական հետևանքների:
Սույն գործի փաստերի համաձայն՝ Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010 թվականի վարչական իրավախախտման գործի վերաբերյալ թիվ Վ-36/17 որոշման համաձայն՝ քաղաքացի Գագիկ Սլոյանի կողմից Դավիթ-Բեկի փողոցի թիվ 6 տան դիմաց՝ Երևան համայնքի սեփականություն հանդիսացող հողամասի վրա, ինքնակամ իրականացվել է քարե պարսպի կառուցման շինարարական աշխատանքներ: Նույն որոշմամբ Գագիկ Սլոյանը ենթարկվել է վարչական պատասխանատվության Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքի 154-րդ հոդվածի 1-ին մասով՝ նրա նկատմամբ նշանակվել է տուգանք 400.000 ՀՀ դրամի չափով: Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010 թվականի վարչական իրավախախտման գործի վերաբերյալ թիվ Վ-36/17 որոշման հիման վրա Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության պետը Երևանի քաղաքապետին ուղղված 15.10.2010 թվականի զեկուցագրով, հայտնելով, որ Գագիկ Սլոյանը, հանդիսանալով Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության գլխավոր մասնագետ, թույլ է տվել վարչական իրավախախտում, առաջարկել է վերջինիս ենթարկել կարգապահական պատասխանատվության։
Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանով «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետի հիմքով Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետ Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կիրառվել է «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժ:
Երևանի քաղաքապետարանը հայցադիմում է ներկայացրել Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարան` խնդրելով վճարման կարգադրություն արձակել Գագիկ Սլոյանից 400.000 դրամ բռնագանձելու վերաբերյալ։ Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարանի կողմից 24.12.2010 թվականին արձակվել է վճարման կարգադրություն։ Գագիկ Սլոյանը 04.05.2011 թվականին դատարան ներկայացրած հակընդդեմ հայցով խնդրել է Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010 թվականի թիվ Վ-36/17 որոշումը վերացնել։ Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարանը 06.05.2011 թվականի որոշմամբ վճարման կարգադրությունը վերացրել է և անցել հայցային վարույթի։ Այնուհետև՝ 29.06.2011 թվականին հակընդդեմ հայցվորի կողմից կատարվել է հակընդդեմ հայցի հիմքի և առարկայի լրացում՝ խնդրելով որպես հետևանք վերացնել նաև Երևանի քաղաքապետի 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանը:
ՀՀ վարչական դատարանի օրինական ուժի մեջ մտած 06.12.2011 թվականի թիվ ՎԴ/1932/05/11 վճռով՝ ըստ հայցի Երևանի քաղաքապետարանի ընդդեմ Գագիկ Սլոյանի՝ 400.000 դրամ բռնագանձելու պահանջի մասին, և ըստ հակընդդեմ հայցի Գագիկ Սլոյանի ընդդեմ Երևանի քաղաքապետարանի՝ 13.10.2010 թվականի թիվ Վ-36/17 որոշումն անվավեր ճանաչելու, որպես անվավերության հետևանք՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանը վերացնելու պահանջների մասին, Երևանի քաղաքապետարանի հայցը մերժվել է, իսկ Գագիկ Սլոյանի հակընդդեմ հայցը՝ բավարարվել, անվավեր է ճանաչվել Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010 թվականի թիվ Վ-36/17 որոշումը և որպես հետևանք՝ վերացվել է 08.11.2010 թվականի Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կարգապահական տույժ նշանակելու մասին թիվ Կ-2910 հրամանը:
ՀՀ վարչական դատարանը սույն գործով կայացված վճռով, անդրադառնալով Գագիկ Սլոյանին պաշտոնից ազատելու հիմքերի առկայությանը, նշել է, որ հայցվորի կողմից դատական կարգով ի սկզբանե վիճարկվել է Երևանի քաղաքապետի միայն 13.10.2010 թվականի թիվ Վ-36/17 որոշումը, իսկ, 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը ՀՀ վարչական դատարանի (դատավոր Կարինե Բաղդասարյան) կողմից քննվող թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործի շջանակներում վիճարկման առարկա է դարձել միայն 29.06.2011թ-ից հետո` հայցվորի կողմից ներկայացված հակընդդեմ հայցի հիմքի և առարկայի լրացման արդյունքում։ Մինչդեռ, վիճարկվող Կ-1013 հրամանն ընդունվել է 17.06.2011թ., հետևաբար, վիճարկվող 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի կայացման ժամանակ Գագիկ Սլոյանի կողմից ՀՀ վարչական դատարանում թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործի շրջանակներում դեռևս չի վիճարկվել 17.06.2011թ. թիվ Կ-1013 հրամանի կայացման համար իրավական հիմք հանդիսացած 08.11.2010թ. թիվ Կ-2910 հրամանը:
Վերաքննիչ դատարանն արձանագրում է, որ Դատարանի նշված դիրքորոշումն անհիմն է՝ հետևյալ պարտճառաբանությամբ.
«Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 2-րդ հոդվածի 3-րդ մասի համաձայն՝ առանձին տեuակի վարչական վարույթների առանձնահատկությունները uահմանվում են oրենքներով և Հայաuտանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերով։
«Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի վերոհիշյալ դրույթով ամրագրել է այն հանրաճանաչ սկզբունքը, համաձայն որի՝ «հատուկ օրենքը վերացնում է ընդհանուրի գործողությունը» («lex specialis derogat legi generali»), ինչը նշանակում է, որ բոլոր այն դեպքերում, երբ իրականացվելու է վարչական որևէ վարույթ, այն իրականացնող վարչական մարմինը (պաշտոնատար անձը) պետք է պարզի, թե արդյոք իրեն վերապահված լիազորությունների շրջանակի մեջ մտնող հարցերով գոյություն ունեն հատուկ օրենքներ և (կամ) Հայաuտանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրեր, եթե այո, ապա որոշի, թե ինչ չափով է այդ հատուկ օրենքներով և (կամ) Հայաuտանի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերով կարգավորված լուծման ենթակա հարցը։
Վերաքննիչ դատարանը փաստում է, որ հանրային ծառայողին պաշտոնից ազատելու վեաբերյալ գործերի վարույթը առանձին տեսակի վարչական վարույթ է, առկա է նշված գործերի վարույթը կարգավորող հատուկ օրենք («Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքը), հետևաբար «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի դրույթները հանրային ծառայողին պաշտոնից ազատելու վերաբերյալ գործերի վարույթի նկատմամբ կիրառելի են այնքանով, որքանով այդ հարաբերությունները կարգավորված չեն «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքով։ Պետք է նկատել, որ «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքը չի կարգավորում վարույթի կասեցման հիմքերը և կարգը, հետևաբար այդ հարաբերությունների նկատմամբ կիրառելի են «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի վերաբերելի դրույթները:
«Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 49-րդ հոդվածի 1-ին մասի «ա» կետի համաձայն՝ վարչական մարմինը պարտավոր է կասեցնել վարչական վարույթը, եթե անհնարին է տվյալ վարույթի արդյունքում ակնկալվող վարչական ակտի ընդունումը մինչև սահմանադրական, վարչական, քաղաքացիական կամ քրեական դատավարության կարգով քննվող գործով որոշում (դատական ակտ) կայացնելը:
Վարչական վարույթի կասեցումը գործի քննության ընթացքում այնպիսի հանգամանքի ի հայտ գալն է, որն, ըստ էության, արգելակում է գործի հետագա ընթացքը: Միաժամանակ, օրենքով գործի վարույթի կասեցման համար նախատեսված են երկու խումբ հիմքեր: Դրանցից առաջին խումբը վերաբերում է սպառիչ թվարկված այն հիմքերին, որոնց առկայության դեպքում գործի քննության շարունակումը դառնում է անհնարին, և վարչական մարմինը պարտավոր է դրանցից որևէ մեկի ի հայտ գալուց հետո կասեցնել գործի վարույթը: Այդպիսի հիմքերից է վարույթի արդյունքում ակնկալվող վարչական ակտի ընդունման անհնարինությունը մինչև սահմանադրական, վարչական, քաղաքացիական կամ քրեական դատավարության կարգով քննվող գործով որոշում (դատական ակտ) կայացնելը: Վարչական մարմինը վարույթը կասեցնելու նշված հիմքի առկայությունը գնահատելիս պետք է առաջնորդվի վարչական վարույթի կասեցման ինստիտուտի կիրառմամբ հետապնդվող իրավաչափ նպատակի և վարույթի մասնակիցների իրավունքների և օրինական շահերի պաշտպանության միջև ողջամիտ համաչափություն ապահովելու անհրաժեշտությամբ:
Սույն գործի փաստերից հետևում է, որ Հայաստանի Հանրապետության Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային առաջին բաժնի գլխավոր մասնագետի համայնքային ծառայության պաշտոնը զբաղեցնող /ծածկագիր՝ 2.3-67/ Գագիկ Սլոյանին 2011 թվականի հունիսի 17-ից զբաղեցրած պաշտոնից ազատելու վերաբերյալ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանի 2-րդ կետի ընդունման համար հիմք է հանդիսացել նախորդ մեկ տարվա ընթացքում Գագիկ Սլոյանի՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանով «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժի ենթարկված լինելու հանգամանքը, մինչդեռ Վերաքննիչ դատարանը փաստում է, որ 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանը՝ որպես հետևանք, անվավեր է ճանաչվել Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010 թվականի թիվ Վ-36/17 որոշման վիճարկման վերաբերյալ վարչական (դատական) գործի վարույթի շրջանակներում, որպիսի պայմաններում Վերաքննիչ դատարանն անհրաժեշտ է համարում անդրադառնալ հետևյալ իրավական հարցադրումներին.
- փոխկապակցվա՞ծ են արդյոք Երևանի քաղաքապետի միայն 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշման վիճարկման վերաբերյալ թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական (դատական) գործը և այդ ժամանակահատվածում՝ Գագիկ Սյոլանին պաշտոնից ազատելուն ուղղված Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանի 2-րդ կետի ընդունման առթիվ հարուցված վարչական վարույթը,
- թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործի քննության արդյունքները կարո՞ղ էին ազդեցություն ունենալ վարչական վարույթի օբյեկտիվության, բազմակողմանիության և լրիվության վրա և կանխորոշել վարույթի՝ այլ ելքով ավարտ:
Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանով «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետի հիմքով Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետ Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժի կիրառման համար հիմք է հանդիսացել Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության պետի՝ Երևանի քաղաքապետին ուղղված 15.10.2010 թվականի զեկուցագիրը, որով վերջինս հայտնել է, որ Գագիկ Սլոյանը, հանդիսանալով Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության գլխավոր մասնագետ, թույլ է տվել վարչական իրավախախտում, ուստի առաջարկել է վերջինիս ենթարկել կարգապահական պատասխանատվության: Այսինքն՝ ստացվում է, որ Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ «խիստ նկատողություն» կարգապահական տույժի կիրառման վերաբերյալ 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանը եղել է Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010 թվականի վարչական իրավախախտման գործի վերաբերյալ թիվ Վ-36/17 որոշման հետևանքը, որով Գագիկ Սլոյանը ենթարկվել է վարչական պատասխանատվության Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքի 154-րդ հոդվածի 1-ին մասով:
ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 71-րդ հոդվածի համաձայն՝ վիճարկման, պարտավորեցման, գործողության կատարման կամ ճանաչման հայցի հետ կարող է ներկայացվել պահանջ այն հետևանքները վերացնելու մասին, որոնք առաջացել են վիճարկվող վարչական ակտի կամ վիճարկվող գործողության (անգործության) կամ վարչական ակտ ընդունելը մերժելու կամ վարչական ակտ չընդունելու հետևանքով։
ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 11-րդ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն՝ հիմնական է այն պահանջը, որի լուծման արդյունքում կայացված դատական ակտը կանխորոշում է դրանից ածանցվող պահանջների լուծման ելքը։
Նշված իրավանորմերի վերլուծությունից հետևում է, որ օրենսդիրը Դատարանին չի պարտավորեցնում առանձին գնահատման առարկա դարձնել որպես հետևանք ներկայացված պահանջի հիմնավորվածությունը, քանի որ հիմնական պահանջի լուծման ելքը բոլոր դեպքերում կանխորոշում է դրանից ածանցվող պահանջների՝ նույն կերպ լուծումը:
Սույն գործի փաստական հանգամանքների նկատմամբ կիրառելով նշված իրավադրույթները՝ պետք է արձանագրել, որ Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010 թվականի վարչական իրավախախտման գործի վերաբերյալ թիվ Վ-36/17 որոշման անվավեր ճանաչումը, ամեն դեքպում, հանգեցնելու էր Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանի վերացման ևս, քանի որ Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010 թվականի վարչական իրավախախտման գործի վերաբերյալ թիվ Վ-36/17 որոշման ոչ իրավաչափությունը (անվավերությունը) ուղղակիորեն կանխորոշում է նաև վերջինիս հիմքով կայացված ցանկացած այլ վարչական ակտերի, այդ թվում՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանի անվավերությունը: Հետևաբար, Վերաքննիչ դատարանը գտնում է, որ Դատարանի կողմից՝ որպես Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանի 2-րդ կետի իրավաչափությունը հիմնավորող փաստարկ, նշված այն հանգամանքը, թե թիվ Կ-2910 հրամանը ՀՀ վարչական դատարանի կողմից քննվող թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործի շրջանակներում վիճարկման առարկա է դարձել միայն 29.06.2011 թվականից՝ 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանն ընդունվելուց հետո, անհիմն է, քանի որ ՀՀ վարչական դատարանի կողմից քննվող թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործի շրջանակներում հակընդդեմ հայցվորը ոչ թե վիճարկել է 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանը, այլ 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանի անվավեր ճանաչման պահանջը ներկայացնել է որպես հետևանքների վերացման ածանցյալ պահանջ, որպիսի պայմաններում վերջինիս իրավաչափության առանձին գնահատման անհրաժեշտություն առաջանալ չէր կարող:
Վերոգրյալի հիման վրա Վերաքննիչ դատարանն արձանագրում է, որ վարչական մարմինը պարտավոր էր կասեցնել Գագիկ Սյոլանին պաշտոնից ազատելուն ուղղված Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանի 2-րդ կետի ընդունման առթիվ հարուցված վարչական վարույթը մինչև Երևանի քաղաքապետի միայն 13.10.2010թ. թիվ Վ-36/17 որոշման վիճարկման վերաբերյալ թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական (դատական) գործով դատական ակտի կայացումը՝ նույնիսկ 17.06.2011 թվականին՝ թիվ Կ-1013 հրամանի ընդունման ժամանակահատվածում, 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանի վերացման պահանջը դեռևս թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով հայցապահանջի շրջանակում ներառված չլինելու պայմաններում, քանի որ Երևանի քաղաքապետի 13.10.2010 թվականի վարչական իրավախախտման գործի վերաբերյալ թիվ Վ-36/17 որոշման անվավեր ճանաչումն ինքնին ենթադրում է 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանով կարգապահական տույժի կիառման հիմքերի ոչ իրավաչափություն, ինչը բացառում է Գագիկ Սյոլանին պաշտոնից ազատելու՝ «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված հիմքի կիրառման պարտադիր պայմաններից մեկի առկայությունը:
Նշված նկատառումներով Վերաքննիչ դատարանը փաստում է, որ վարույթի արդյունքում ակնկալվող՝ Գագիկ Սյոլանին պաշտոնից ազատելու վերաբերյալ վարչական ակտի ընդունումն անհնարին է եղել մինչև թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական (դատական) գործով դատական ակտի կայացումը, մինչդեռ վարչական մարմինը, անտեսելով այն հանգամանքը, որ նախորդ մեկ տարվա ընթացքում Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կարգապահական տույժի կիրառման հիմքերի իրավաչափությունը վիճարկվել է դատական կարգով, որոշում է կայացրել Գագիկ Սյոլանին պաշտոնից ազատելու վերաբերյալ:
«Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 63-րդ հոդվածի 1-ին մասի «ա» կետի համաձայն՝ անվավեր է առ ոչինչ չհանդիսացող այն ոչ իրավաչափ վարչական ակտը, որն ընդունվել է օրենքի խախտմամբ, այդ թվում` օրենքի սխալ կիրառման կամ սխալ մեկնաբանման հետևանքով:
Նույն հոդվածի 5-րդ մասի համաձայն՝ որպես կանոն, վարչական ակտն անվավեր է ճանաչվում ամբողջությամբ: Վարչական ակտը մի մասով անվավեր կարող է ճանաչվել, եթե անվավեր չճանաչված մասը կարող է ուժի մեջ մնալ առանց անվավեր ճանաչված մասի: Եթե վարչական ակտն անվավեր է ճանաչվել մի մասով, ապա սույն հոդվածի կանոնները կիրառվում են միայն դրա անվավեր ճանաչված մասի նկատմամբ:
Ամբողջ վերոգրյալի հիման վրա, նկատի ունենալով այն հանգամանքը, որ օրենսդիրը համայնքային ծառայողին պաշտոնից ազատելու՝ «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նաատեսված հիմքը կիրառելի է համարում բացառապես այն դեպքում, երբ համայնքային ծառայողի նկատմամբ «Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի «գ» կետով նախատեսված կարգապահական տույժը կիրառելիս պարզվում է, որ վերջինիս նկատմամբ նախկինում (մեկ տարվա կտրվածքով) կիրառվել է խիստ նկատողության կամ դասային աստիճանի իջեցման ձևով կարգապահական տույժ, ինչպես նաև հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ տվյալ դեպքում Գագիկ Սլոյանի նկատմամբ կարգապահական տույժ կիրառելու վերաբերյալ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 08.11.2010 թվականի թիվ Կ-2910 հրամանն անվավեր է ճանաչվել թիվ ՎԴ/1932/05/11 վարչական գործով 06.12.2011 թվականին կայացված և օրինական ուժի մեջ մտած վճռով, իսկ անվավեր ճանաչված ոչ իրավաչափ վարչական ակտը, «Վարչարարւթյան հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 64-րդ հոդվածի 1-ին մասի ուժով, չի հանգեցնում իրավաբանական հետևանքների՝ Վերաքննիչ դատարանը գտնում է, որ Գագիկ Սլոյանին աշխատանքից ազատելու հիմքերից մեկի բացակայության պայմաններում, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանի 2-րդ կետն իրավաչափ չէ, հետևաբար այդ մասով այն ենթակա է անվավեր ճանաչման:
Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի իրավաբանական վարչության պետին ուղղված 08.11.2018 թվականի թիվ 49/81493 գրությամբ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի կառավարման բաժնի պետը հայտնել է, որ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչությունում ներկա պահին թափուր է վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի պաշտոնը /ծածկագիր՝ 2.3-67/:
«Համայնքային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի 35-րդ հոդվածի համաձայն՝ համայնքային ծառայության պաշտոնից ազատելու որոշումն անվավեր ճանաչվելու դեպքում ծառայողը վերականգնվում է իր պաշտոնում դատարանի վճիռն օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո՝ հնգօրյա ժամկետում, և հարկադիր պարապուրդի դիմաց ստանում է հատուցում՝ Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով և չափով:
ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 265-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ եթե պարզվում է, որ աշխատանքի պայմանները փոփոխվել են, աշխատողի հետ աշխատանքային պայմանագիրը լուծվել է առանց օրինական հիմքերի կամ օրենսդրությամբ սահմանված կարգի խախտումով, ապա աշխատողի խախտված իրավունքները վերականգնվում են: Այդ դեպքում աշխատողի օգտին գործատուից գանձվում է միջին աշխատավարձը` հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակահատվածի համար, կամ աշխատավարձի տարբերությունը այն ժամանակահատվածի համար, որի ընթացքում աշխատողը կատարում էր նվազ վարձատրվող աշխատանք: Միջին աշխատավարձը հաշվարկվում է աշխատողի միջին օրական աշխատավարձի չափը համապատասխան օրերի քանակով բազմապատկելու միջոցով:
Նշված իրավանորմերի ուժով՝ Գագիկ Սլոյանին համայնքային ծառայության պաշտոնից ազատելու վերաբերյալ՝ Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանի 2-րդ կետն անվավեր ճանաչվելու պայմաններում, Երևանի քաղաքապետարանը պարտավոր է Գագիկ Սլոյանին դատարանի վճիռն օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո՝ հնգօրյա ժամկետում վերականգնել Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային երրորդ բաժնի գլխավոր մասնագետի պաշտոնում /ծածկագիր՝ 2.3-67/ և վերջինիս ենթակա է հատուցման միջին աշխատավարձ` հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակահատվածի համար: Ուստի, որպես հետևանք ներկայացված՝ Երևանի քաղաքապետարանին՝ Գագիկ Սլոյանին իր նախկին աշխատանքին վերկանագնելուն և հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակահատվածի համար միջին աշխատավարձը վճարելուն պարտավորեցնելու պահանջները ևս ենթակա են բավարարման:
Վերաքննիչ դատարանը գտնում է, որ տվյալ դեպքում անհրաժեշտ է կիրառել ՀՀ վարչական դատավարության օրենuգրքի 145-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետով uահմանված՝ վարչական դատարանի դատական ակտն ամբողջությամբ բեկանելու և փոփոխելու՝ վերաքննիչ դատարանի լիազորությունը՝ հետևյալ հիմնավորմամբ.
«Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մաuին» եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածի համաձայն՝ յուրաքանչյուր ոք ունի ողջամիտ ժամկետում իր գործի քննության իրավունք: Սույն վարչական գործով վեճի լուծումն էական նշանակություն ունի գործին մաuնակցող անձանց համար: Վերաքննիչ դատարանը գտնում է, որ գործը ողջամիտ ժամկետում քննելը հանդիuանում է «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մաuին» եվրոպական կոնվենցիայի նույն հոդվածով ամրագրված՝ անձի արդար դատաքննության իրավունքի տարր, հետևաբար գործի անհարկի ձգձգումները վտանգ են պարունակում նշված իրավունքի խախտման տեuանկյունից: Տվյալ դեպքում Վերաքննիչ դատարանը գտնում է, որ սույն վարչական գործի փաստական հանգամանքները, ինչպես նաև գործում առկա ապացույցները բավարար են վերջնական դատական ակտ կայացնելու համար, և ՀՀ վարչական դատարանի դատական ակտը փոփոխելը բխում է արդարադատության արդյունավետության շահերից:
Դատական ակտը փոփոխելիu Վերաքննիչ դատարանը հիմք է ընդունում uույն որոշման պատճառաբանությունները, ինչպեu նաև գործի նոր քննության անհրաժեշտության բացակայությունը:
ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 56-րդ հոդվածի համաձայն` դատական ծախսերը կազմված են պետական տուրքից և գործի քննության հետ կապված այլ ծախսերից:
ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 60-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` կողմը, որի դեմ կայացվել է վճիռ, կամ որի բողոքը մերժվել է, կրում է Հայաստանի Հանրապետության դատական դեպարտամենտի` վկաներին և փորձագետներին վճարած գումարների հատուցման պարտականությունը, ինչպես նաև մյուս կողմի կրած դատական ծախսերի հատուցման պարտականությունն այն ծավալով, ինչ ծավալով դրանք անհրաժեշտ են եղել դատական պաշտպանության իրավունքի արդյունավետ իրականացման համար: Դատական պաշտպանության այն միջոցի հետ կապված ծախսերը, որ իր նպատակին չի ծառայել, դրվում են այդ միջոցն օգտագործած կողմի վրա, անգամ եթե վճիռը կայացվել է այդ կողմի օգտին:
«Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքի 22-րդ հոդվածի «ա» կետի համաձայն՝ դատարաններում պետական տուրքի վճարումից ազատվում են հայցվորները` աշխատավարձի և դրան հավասարեցված վճարումների հետ կապված այլ գումարների գանձման և աշխատանքային վեճերի վերաբերյալ հայցերով:
Վերաքննիչ դատարանը գտնում է, որ այն դեպքերում, երբ հայցվորն ի սկզբանե օրենքի ուժով ազատված է դատարան ներկայացրած հայցադիմումի համար սահմանված պետական տուրքի վճարումից, ապա պետական տուրքի գծով բացակայում է կողմի կատարած այն ծախսը, որը եղել է անհրաժեշտ դատական պաշտպանության իրավունքի արդյունավետ իրականացման համար, և, ըստ դրա՝ բացակայում է ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 60-րդ հոդվածով սահմանված՝ այն հատուցելու դեպքը:
Անդրադառնալով Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարանում և Հայաստանի Հանրապետության վերաքննիչ վարչական դատարանում գործի քննության հետ կապված՝ կողմերի միջև դատական ծախսերի բաշխման հարցին և հիմք ընդունելով ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքի 60-րդ և 146-րդ հոդվածները, «Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքի 22-րդ հոդվածի «ա» կետը` Վերաքննիչ դատարանը գտնում է, որ դատական ծախսերի բաշխման հարցը պետք է համարել լուծված։
Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքի 60-րդ, 141-րդ, 144-152-րդ և 156-րդ հոդվածներով` Վերաքննիչ դատարանը
Ո Ր Ո Շ Ե Ց
1. Վերաքննիչ բողոքը բավարարել մասնակի՝ թիվ ՎԴ/2104/05/14 վարչական գործով Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարանի 10.11.2017 թվականի վճիռը՝ մասնակիորեն Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանի 2-րդ կետը վերացնելու, Երևանի քաղաքապետարանին՝ Գագիկ Սլոյանին իր նախկին աշխատանքին վերկանագնելուն և հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակահատվածի համար միջին աշխատավարձը վճարելուն պարտավորեցնելու պահանջները մերժելու մասով բեկանել և և այդ մասով փոփոխել՝ Գագիկ Սլոյանի հայցն ընդդեմ ՀՀ տարածքային կառավարման և զարգացման նախարարության, Երևանի քաղաքապետարանի` Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի թիվ Կ-1013 հրամանի 2-րդ կետը անվավեր ճանաչելու, Երևանի քաղաքապետարանին՝ Գագիկ Սլոյանին իր նախկին աշխատանքին վերկանագնելուն և հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակահատվածի համար միջին աշխատավարձը վճարելուն պարտավորեցնելու պահանջների մասով, բավարարել։
2. Անվավեր ճանաչել Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղարի 17.06.2011 թվականի Կ-1013 հրամանի 2-րդ կետը՝ Հայաստանի Հանրապետության Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քաղաքաշինության և հողի վերահսկողության վարչության տարածքային առաջին բաժնի գլխավոր մասնագետի համայնքային ծառայության պաշտոնը զբաղեցնող /ծածկագիր՝ 2.3-67/ Գագիկ Սլոյանին 2011 թվականի հունիսի 17-ից զբաղեցրած պաշտոնից ազատելու վերաբերյալ:
3. Պարտավորեցնել Երևանի քաղաքապետարանին Գագիկ Սլոյանին վերականգնել իր նախկին պաշտոնում:
4. Պարտավորեցնել Երևանի քաղաքապետարանին Գագիկ Սլոյանին վճարել միջին աշխատավարձ` հարկադիր պարապուրդի ամբողջ ժամանակահատվածի համար:
5. Մնացած մասով վերաքննիչ բողոքը մերժել՝ թիվ ՎԴ/2104/05/14 վարչական գործով Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարանի 10.11.2017 թվականի վճիռն այդ մասով թողնելով անփոփոխ:
6. Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատարանում և Հայաստանի Հանրապետության վերաքննիչ վարչական դատարանում գործի քննության հետ կապված՝ կողմերի միջև դատական ծախսերի բաշխման մասով՝ դատական ծախսերի բաշխման հարցը համարել լուծված։
7. Որոշումը կամովին չկատարելու դեպքում այն կկատարվի Հայաստանի Հանրապետության հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայության միջոցով՝ պարտապանի հաշվին։
8. Որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից մեկ ամիս հետո և նույն ժամկետում կարող է բողոքարկվել Հայաստանի Հանրապետության վճռաբեկ դատարան։
ՆԱԽԱԳԱՀՈՂ ԴԱՏԱՎՈՐ` ԴԱՏԱՎՈՐ` ԴԱՏԱՎՈՐ`
Ա.ԹՈՎՄԱՍՅԱՆ Ա.ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ Ա.ԲԱԲԱՅԱՆ
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Փաստաթուղթը գեներացվել է www.datalex.am պորտալի կողմից 13 Փետրվար 2021 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Տե՛ս «Անձնական տվյալների պաշտպանության մասին» ՀՀ օրենքի 4-րդ, 5-րդ, 8-րդ և 11-րդ հոդվածները Դիտել օրենքը
|
Դուք իրավասու չեք դիտելու տվյալ գործը: |
|---|