ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՎԵՐԱՔՆՆԻՉ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆ


ՀՀ Կոտայքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանի որոշում դատավոր` Մ. Գևորգյան Քաղաքացիական գործ թիվ ԿԴ3/0173/02/19



Ո Ր Ո Շ ՈՒ Մ
ՀԱՆՈՒՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
Հայաստանի Հանրապետության Վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանը
/այսուհետ նաև` Վերաքննիչ դատարան/


նախագահող դատավոր
դատավորներ ԱՄՐԱՀԻ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆ
ԼԵՎՈՆ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ
ԿԱՐԵՆ ՉԻԼԻՆԳԱՐՅԱՆ
Դատավոր՝ ԱՄՐԱՀԻ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆ
2020 թվականի ապրիլի 14-ին Երևանում
գրավոր ընթացակարգով քննելով Ռաֆիկ Վիրաբյանի և «Ռիվալ» ՍՊԸ վերաքննիչ բողոքն ըստ վերջիններիս հայցի ընդդեմ «Արմօյլ» ՓԲԸ՝ սեփականության իրավունքի խախտումը վերացնելու և որոշակի գործողություններ կատարել պարտավորեցնելու պահանջների մասին, ՀՀ Կոտայքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանի /այսուհետ նաև՝ Դատարան/ հայցն առանց քննության թողնելու մասին 19.12.2019 թվականի որոշման դեմ
Պ Ա Ր Զ Ե Ց


1.Գործի դատավարական նախապատմությունը:
Ռաֆիկ Վիրաբյանը և «Ռիվալ» ՍՊԸ 05.02.2019 թվականին հայցադիմում են ներկայացրել ընդդեմ «Արմօյլ» ՓԲԸ՝ սեփականության իրավունքի խախտումը վերացնելու և որոշակի գործողություններ կատարել պարտավորեցնելու պահանջների մասին:
Դատարանը 21.02.2019 թվականի որոշմամբ հայցադիմումն ընդունել է վարույթ և նույն օրվա մեկ այլ որոշմամբ բավարարվել է հայցի ապահովման միջոց կիրառելու մասին միջնորդությունը:
«Արմօյլ» ՓԲԸ 12.03.2019 թվականին ներկայացրել է հայցի ապահովման միջոցները վերացնելու պահանջի մասին միջնորդություն:
Դատարանը 15.03.2019 թվականի որոշմամբ մասնակի բավարարել է «Արմօյլ» ՓԲԸ 12.03.2019 թվականի միջնորդությունը:
Վերոնշյալ որոշման դեմ Ռաֆիկ Վիրաբյանը և «Ռիվալ» ՍՊԸ 23.03.2019 թվականին ներկայացրել են վերաքննիչ բողոք:
ՀՀ Վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանը 09.04.2019 թվականի որոշմամբ վերացրել է Դատարանի 15.03.2019 թվականի որոշումը:
Դատարանը 19.12.2019 թվականի որոշմամբ սույն քաղաքացիական գործով հայցը թողել է առանց քննության:
Վերոնշյալ որոշման դեմ Ռաֆիկ Վիրաբյանը և «Ռիվալ» ՍՊԸ 24.12.2019 թվականին ներկայացրել են վերաքննիչ բողոք:
Վերաքննիչ դատարանը 19.02.2020 թվականի որոշմամբ բողոքն ընդունել է վարույթ, իսկ 16.03.2020 թվականին որոշել է բողոքը քննել գրավոր ընթացակարգով:
«Արմօյլ» ՓԲԸ ներկայացուցիչ՝ Սահակ Դավթյանը 13.03.2020 թվականին ներկայացրել է վերաքննիչ բողոքի պատասխան:

2. Վերաքննիչ բողոքի հիմքերը, հիմնավորումները և պահանջը:
Վերաքննիչ բողոքի քննության համար ներկայացվել են հետևյալ հիմքերը և հիմնավորումները.
Դատարանը խախտել է ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 93-95-րդ հոդվածների, ՀՀ Սահմանադրության 61-րդ և 63-րդ հոդվածների, «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» Եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածի պահանջները:
Ռաֆիկ Վիրաբյանը վերջին երկու նախնական դատական նիստերի վերաբերյալ չի ծանուցվել: Վերջինս 01.07.2019 թվականից մինչև 20.11.2019 թվականը բնակվել է Եղվարդ համայնքի իր ամառանոցում: Իսկ «Ռիվալ» ՍՊԸ Եղվարդ, Երևանյան խճուղի 118 հասցեով որևէ ծանուցում չի ստացել:
Վերոնշյալ հիմնավորմամբ խախտվել է հայցվորների արդարադատության մատչելիության սկզբունքը:
Խնդրել է վերացնել Դատարանի 19.12.2019 թվականի հայցն առանց քննության թողնելու մասին որոշումը:

2.1 Վերաքննիչ բողոքի պատասխանի հիմքերը, հիմնավորումները և պահանջը:
Դատարանը որևէ կերպ չէր կարող իմանալ, որ Ռաֆիկ Վիրաբյանը գտնվել է ամառանոցում (հասցեի փոփոխության մասին), որպեսզի ծանուցագրերն ուղարկեր այդ հասցեով, ավելին, հայցվորը պետք է Դատարանին տեղեկացներ հասցեի փոփոխության մասին:
Ինչ վերաբերում է Դատարանի կողմից «Ռիվալ» ՍՊԸ-ին չծանուցելուն, ապա գործի նյութերում առկա են բոլոր ծանուցումները հանձնելու հավաստագրերը, որոնցով հաստատվել է, որ Ընկերությունը, ինչպես նաև Ռաֆիկ Վիրաբյանը պատշաճ ծանուցվել են 26.09.2019 թվականի, 08.11.2019 թվականի և 16.12.2019 թվականի դատական նիստերի վերաբերյալ, սակայն չեն ներկայացել:
Խնդրել է վերաքննիչ բողոքը մերժել:



3.Վերաքննիչ բողոքի համար էական նշանակություն ունեն հետևյալ փաստերը:
Վերաքննիչ բողոքը քննվում է դատարանի կողմից հաստատած փաստի հիման վրա, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ բողոքում վիճարկվում է այդ փաստը և Վերաքննիչ դատարանը հանգում է եզրահանգման, որ տվյալ փաստը հաստատելիս դատարանը սխալ է թույլ տվել: Նման դեպքերում Վերաքննիչ դատարանն իրավունք ունի հաստատված համարելու նոր փաստ կամ հաստատված չհամարելու ստորադաս դատարանի հաստատած փաստը, եթե դատարանի հետազոտած ապացույցների հիման վրա հնարավոր է հանգել նման եզրակացության:
1. Ռաֆիկ Վիրաբյանը 12.08.2019 թվականին, 02.10.2019 թվականին և 26.11.2019 թվականին համապատասխանաբար ստացել է Դատարանի 26.09.2019 թվականի և 08.11.2019 թվականի դատական նիստերի ծանուցագրերը: Ծանուցագրերը ուղարկվել են գործում նշված՝ Ռաֆիկ Վիրաբյանի հաշվառման՝ ՀՀ Երևան քաղաքի, Կոմիտաս փողոցի 3-րդ, 79 բնակարան հասցեով:
Գ.Թ. 22, 31, 40, 48, 55, 61 (3-րդ հատոր), Գ.Թ.82 (1-ին հատոր)
2. «Ռիվալ» ՍՊԸ 15.08.2019 թվականին, 04.10.2019 թվականին և 26.11.2019 թվականին համապատասխանաբար ստացել է Դատարանի 26.09.2019 թվականի և 08.11.2019 թվականի դատական նիստերի ծանուցագրերը: Ծանուցագրերը ուղարկվել են «Ռիվալ» ՍՊԸ-ի գտնվելու վայրի հասցեով՝ ՀՀ, Կոտայքի մարզ, Եղվարդի Երևանյան խճուղի 118:
Գ.Թ. 22, 28, 40, 48, 55, 61 (3-րդ հատոր), Գ.Թ 83 (1-ին հատոր)
3. Ռաֆիկ Վիրաբյանի և «Ռիվալ» ՍՊԸ ներկայացուցիչ Աշոտ Աբրահամյանը 09.08.2019 թվականին, 01.10.2019 թվականին և 22.11.2019 թվականին համապատասխանաբար ստացել է Դատարանի 26.09.2019 թվականի և 08.11.2019 թվականի դատական նիստերի ծանուցագրերը: Ծանուցագրերը ուղարկվել են Աշոտ Աբրահամյանի՝ հայցադիմումում նշված ծանուցման հասցեով՝ Երևան, Աբելյան 6/1:
Գ.Թ. 22, 29, 40, 48, 55, 61 (3-րդ հատոր), Գ.Թ 2 (1-ին հատոր)
4. Ռաֆիկ Վիրաբյանի և «Ռիվալ» ՍՊԸ ներկայացուցիչ Հայկ Եգանյանը 09.08.2019 թվականին, 01.10.2019 թվականին և 22.11.2019 թվականին համապատասխանաբար ստացել է Դատարանի 26.09.2019 թվականի և 08.11.2019 թվականի դատական նիստերի ծանուցագրերը: Ծանուցագրերը ուղարկվել են Հայկ Եգանյանի ծանուցման հասցեով՝ Երևան, Աբելյան 6/1:
Գ.Թ. 22, 29, 40, 48, 55, 61 (3-րդ հատոր), Գ.Թ 5 (2-րդ հատոր)
5. Ռաֆիկ Վիրաբյանի և «Ռիվալ» ՍՊԸ ներկայացուցիչներ Հայկ Եգանյանը և Աշոտ Աբրահամյանը պատշած ծանուցվել են 16.12.2019 թվականի դատական նիստի վայրի և ժամանակի մասին:
Գ.թ. 55-67
6. Հայցվորներ Ռաֆիկ Վիրաբյանը, «Ռիվալ» ՍՊԸ և նրանց ներկայացուցիչները չեն ներկայացել 26.09.2019 թվականի, 08.11.2019 թվականի և 16.12.2019 թվականի դատական նիստերին:
Գ.Թ.73-75 (3-րդ հատոր)
7. Հայցվորներ Ռաֆիկ Վիրաբյանը և «Ռիվալ» ՍՊԸ չեն ներկայացրել 26.09.2019, 08.11.2019 և 16.12.2019 թվականների դատական նիստերը հետաձգելու կամ գործն իրեն բացակայությամբ լուծելու մասին միջնորդություն:
8. Հայցվորների ներկայացուցիչներ Աշոտ Աբրահամյանը և Հայկ Եգանյանը չեն ներկայացրել 26.09.2019, 08.11.2019 և 16.12.2019 թվականների դատական նիստերը հետաձգելու կամ գործն իրեն բացակայությամբ լուծելու մասին միջնորդություն:



4. Վերաքննիչ դատարանի պատճառաբանությունները և եզրահանգումները:
Վերաքննիչ դատարանն արձանագրում է, որ քննարկվող գործի շրջանակներում բացակայում են ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 365-րդ հոդվածի 3-րդ մասով սահմանված դատական ակտի անվերապահ բեկանման հիմքերը, իսկ նույն հոդվածի 2-րդ մասի 2-րդ կետով սահմանված մյուս հիմքի վերաբերյալ ներկայացվել է բողոք, հետևաբար հարկ է անդրադառնալ վերաքննիչ բողոքի հիմքերին և հիմնավորումներին՝ հիմք ընդունելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 379-րդ հոդվածի 5-րդ մասի պահանջն առ այն, որ Վերաքննիչ դատարանն անդրադառնում է վերաքննիչ բողոքի հիմքին և դրա հիմնավորումներին, եթե բողոք բերողը տվյալ հարցի վերաբերյալ իր դիրքորոշումը հայտնել է առաջին ատյանի դատարանում գործի քննության ժամանակ: Բացառություն է այն դեպքը, երբ բողոք բերող անձը զրկված է եղել այդ հարցի վերաբերյալ առաջին ատյանի դատարանում գործի քննության ժամանակ իր դիրքորոշումը հայտնելու հնարավորությունից:
ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 180-րդ հոդվածի 1-ին մասի 11-րդ կետի համաձայն՝ առաջին ատյանի դատարանը դատավարության ցանկացած փուլում հայցը կամ դիմումը թողնում է առանց քննության, եթե՝ ծանուցված հայցվորը (դիմողը) կամ նրա ներկայացուցիչը չի ներկայացել երկու հաջորդական դատական նիստերին և չի ներկայացրել գործի քննությունը հետաձգելու կամ գործն իր բացակայությամբ լուծելու վերաբերյալ միջնորդություն, և պատասխանողը չի միջնորդել գործի քննությունը
շարունակելու վերաբերյալ:
Նույն օրենսգրքի 181-րդ հոդվածի 1-ին մասին համաձայն՝ առաջին ատյանի դատարանը հայցը կամ դիմումն առանց քննության թողնելու մասին կայացնում է որոշում, որով լուծվում են նաև դատավարության մասնակիցների միջև դատական ծախսերի բաշխման և հայցի ապահովման միջոցների վերացման հարցերը։
Հայցն առանց քննության թողնելու հիմքերը հանդիսանում են այնպիսի հանգամանքներ, որոնց առկայության դեպքում Դատարանը զրկվում է քաղաքացիական գործն ըստ էության քննելու հնարավորությունից: Օրենսդիրը սահմանել է հայցն առանց քննության թողելու սպառիչ հիմքերը, մասնավորապես առաջին ատյանի դատարանը հայցը թողում է առանց քննության երբ, ծանուցված հայցվորը կամ նրա ներկայացուցիչը չի ներկայացել երկու հաջորդական դատական նիստերին և չի ներկայացրել գործի քննությունը հետաձգելու կամ գործն իր բացակայությամբ լուծելու վերաբերյալ միջնորդություն, և պատասխանողը չի միջնորդել գործի քննությունը շարունակելու վերաբերյալ: Այսինքն, դատարանը ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 180-րդ հոդվածի 1-ին մասի 11-րդ կետի ուժով հայցը որպիսի թողի առանց քննության պետք է առկա լինի հետևյալ վավերապայմանները.
1. ծանուցվաց հայցվորը կամ նրա ներկայացուցիչը չեն ներկայացել առնվազն երկու հաջորդական դատական նիստերին,
2. հայցվորը կամ նրա ներկայացուցիչը չեն ներկայացրել գործի քննությունը հետաձգելու կամ գործն իր բացակայությամբ լուծելու վերաբերյալ միջնորդություն:
3. պատասխանողը չի ներկայացրել միջնորդություն գործի քննությունը
շարունակելու վերաբերյալ:
Քննարկվող դեպքում Դատարանը հայցը թողել է առանց քննության այն հիմնավորումներով, որ հայցվորը չի ներկայացել քաղաքացիական գործով 26.09.2019 թվականի, 08.11.2019 թվականի և 16.12.2019 թվականի հաջորդական դատական նիստերին, չի ներկայացրել գործի քննությունը հետաձգելու կամ գործն իր բացակայությամբ լուծելու վերաբերյալ միջնորդություն:
Բողոք բերողը արձանագրել է, որ հայցվորներ Ռաֆիկ Վիրաբյանը և «Ռիվալ» ՍՊԸ չեն ծանուցվել վերոնշյալ դատական նիստերին:
ՀՀ Սահմանադրության 61-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ յուրաքանչյուր ոք ունի իր իրավունքների և ազատությունների արդյունավետ դատական պաշտպանության իրավունք:
ՀՀ Սահմանադրության 63-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ յուրաքանչյուր ոք ունի անկախ և անաչառ դատարանի կողմից իր գործի արդարացի, հրապարակային և ողջամիտ ժամկետում քննության իրավունք:
ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի /այսուհետ նաև՝ Օրենսգիրք/ 11-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ քաղաքացիական գործերով դատավարությունն իրականացվում է օրենքի և դատարանի առջև գործին մասնակցող բոլոր անձանց հավասարության սկզբունքի հիման վրա:
Նույն հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն՝ դատարանն ապահովում է, որ գործի քննության ընթացքում գործին մասնակցող անձինք ունենան յուրաքանչյուր հարցի վերաբերյալ իրենց դիրքորոշումը ներկայացնելու հավասար հնարավորություն, բացառությամբ սույն օրենսգրքով նախատեսված դեպքերի:
Օրենսգրքի 13-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ քաղաքացիական դատավարությունն իրականացվում է գործին մասնակցող անձանց մրցակցության հիման վրա, բացառությամբ սույն օրենսգրքով նախատեսված դեպքերի:
Օրենսգրքի 32-րդ հոդվածի 1-ին մասի 6-րդ կետի համաձայն՝ գործին մասնակցող անձինք, սույն օրենսգրքի և այլ օրենքների պահանջների պահպանմամբ, իրավունք ունեն դատական նիստի ընթացքում ծագող բոլոր հարցերի վերաբերյալ ներկայացնելու իրենց փաստարկները և դիրքորոշումը:
Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանն իր նախադեպային իրավունքում արտահայտել է այն դիրքորոշումը, որ «հավասարության» սկզբունքը՝ կողմերի միջև «արդար հավասարակշռության» իմաստով պահանջում է, որ յուրաքանչյուր կողմ ունենա ողջամիտ հնարավորություն՝ ներկայացնելու իր գործն այնպիսի պայմաններում, որոնք նրան իր հակառակորդի նկատմամբ չեն դնի նվազ բարենպաստ վիճակում:
Օրենսգրքի 93-րդ հոդվածի 1-ին մասի` Դատավարության մասնակիցները, բացառությամբ գործին մասնակցող անձանց ներկայացուցիչների, սույն օրենսգրքով սահմանված կարգով ծանուցվում են դատական նիստի ժամանակի և վայրի, ինչպես նաև սույն օրենսգրքով նախատեսված դեպքերում՝ առանձին դատավարական գործողություններ կատարելու մասին:
Օրենսգրքի 94-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ դատավարության մասնակիցները դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին ծանուցվում են ծանուցագրի միջոցով, եթե սույն օրենսգրքով ծանուցման այլ կարգ նախատեսված չէ:
Նույն հոդվածի 4-րդ մասի համաձայն՝ դատական ծանուցագիրը՝
1) ուղարկվում է պատվիրված նամակով` հանձնման մասին ծանուցմամբ.
2) հանձնվում է առձեռն.
3) ուղարկվում է էլեկտրոնային հաղորդակցության միջոցով՝ սույն օրենսգրքի 97-րդ հոդվածով սահմանված կարգով:
Օրենսգրքի 95-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ դատական ծանուցագիրն ուղարկվում է դատավարության մասնակցի նշած հասցեով (ծանուցման հասցե):
Օրենսգրքի 147-րդ հոդվածի 3-րդ մասի համաձայն՝ Դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին ծանուցված գործին մասնակցող անձի չներկայանալը դատական նիստին արգելք չէ գործի քննության համար:
Վերաքննիչ դատարանը վերոգրյալ իրավանորմերը ենթարկելով լեզվաբանական, տրամաբանական և համակարգային վերլուծության արձանագրում է, որ դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին գործին մասնակցող անձինք կամ նրանց ներկայացուցիչները պատշաճ ծանուցված են համարվում այն դեպքում, երբ դատարանում հավաստի տեղեկություն է ստացվում դատական ծանուցագիրը հասցեատիրոջը հանձնվելու մասին: Գործին մասնակցող անձանց` դատական նիստի ժամանակի և վայրի, դատավարական այլ գործողությունների իրականացման մասին պատշաճ ծանուցումը կողմերի դատական պաշտպանության իրավունքի, իրավահավասարության և մրցակցության սկզբունքների ապահովման կարևոր պայմանն է: Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանն իր նախադեպային իրավունքում արտահայտել է այն դիրքորոշումը, որ «հավասարության» սկզբունքը` կողմերի միջև «արդար հավասարակշռության» իմաստով պահանջում է, որպեսզի յուրաքանչյուր կողմ ունենա ողջամիտ հնարավորություն` ներկայացնելու իր գործն այնպիսի պայմաններում, որոնք նրան իր հակառակորդի նկատմամբ չեն դնի նվազ բարենպաստ վիճակում: Մրցակցային դատաքննության սկզբունքը ենթադրում է, որ յուրաքանչյուր կողմ պետք է ունենա գործում եղած կամ լրացուցիչ ներկայացված ապացույցների մասին տեղեկանալու և դրանց մասին մեկնաբանություններ ներկայացնելու հնարավորություն: Քաղաքացիական դատավարությունը կողմերի իրավահավասարության հիման վրա իրականացնելու սկզբունքի էությունն այն է, որ դատավարության բոլոր փուլերում կողմերն օժտված են իրենց իրավունքների և օրինական շահերի պաշտպանության միջոցներ օգտագործելու հավասար հնարավորություններով: ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 93-րդ հոդվածով նախատեսված` դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին գործին մասնակցող անձանց տեղեկանալու իրավունքը և դատարանի` նրանց տեղեկացնելու պարտականությունն ուղղակիորեն կապված են ՀՀ Սահմանադրությամբ երաշխավորված օրենքի առջև բոլորի հավասարության համընդհանուր սկզբունքի և դրանից բխող ու ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքով պաշտպանվող մրցակցության և կողմերի հավասարության սկզբունքների հետ: Նշված սկզբունքներն ամբողջ ծավալով կարող են իրականացվել միայն այն դեպքում, երբ գործին մասնակցող անձանցից յուրաքանչյուրին ընձեռված է դատական նիստին ներկա գտնվելու հնարավորություն: Այդ իսկ պատճառով դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին գործին մասնակցող անձանց տեղեկացնելը դատարանի պարտականությունն է, որի չպահպանելը ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 365-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 2-րդ կետի իմաստով հանդիսանում է դատական ակտի անվերապահ բեկանման հիմք:
Ըստ այդմ` Վերաքննիչ դատարանը հարկ է համարում ընդգծել, որ ցանկացած դեպքում դատարանը պետք է կատարի դատավարության մասնակիցներին դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին իրազեկելուն ուղղված ակտիվ գործողություններ և պետք է ձեռնարկի օրենսդրությամբ նախատեսված` կոնկրետ իրավիճակում հնարավոր բոլոր ծանուցման միջոցները և եղանակները: Անկախ ծանուցման ընտրված եղանակից, ծանուցումը պետք է լինի այնպիսին, որով հնարավոր է ապացուցել դատավարության համապատասխան մասնակիցների` դատական նիստի մասին պատշաճ տեղեկացված լինելու փաստը:
Վերաքննիչ դատարանը ուսումնասիրելով գործի նյութերը արձանագրում է, որ վերաքննիչ բողոքի քննության համար էական նշանակություն ունեցող թիվ՝ 1-4-րդ փաստերից հետևում է, հայցվորները և նրանց ներկայացուցիչը օրենքով սահմանված կարգով պատշաճ ծանուցվել են նշանակած դատական նիստերի ժամանակի և վայրի մասին: Պատշաճ ծանուցված հայցվորները և նրարնց ներկայացուցիչները չեն ներկայացել 26.09.2019 թվականի, 08.11.2019 թվականի և 16.12.2019 թվականի հաջորդական դատական նիստերին, չեն միջնորդել դատական նիստն իրենց բացակայությամբ անցկացնելու, հետաձգելու կամ իրանց բացակայությամբ գործը լուծելու մասին: Իսկ պատասխանող կողմը չի ներկայացրել միջնորդություն գործի քննությունը շարունակելու վերաբերյալ: Վերաքննիչ դատարանը գտնում է, որ նման պայմաններում առկա է եղել ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 180-րդ հոդվածի 1-ին մասի 11-րդ կետով սահմանված հայցը առանց քննության թողելու բոլոր վավերապայմանները:
Արդյունքում` Վերաքննիչ դատարանը գալիս է այն եզրահանգման, որ պատշաճ ծանուցված չլինելու վերաբերյալ վերաքննիչ բողոքի փաստարկները անհիմն են, չեն ազդել և չէին կարող ազդել գործի ելքի վրա, ուստի սույն գործի փաստերի համաձայն կիրառման է ենթակա ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 380-րդ հոդվածի 2-րդ մասը, այն է՝ որոշման դեմ բերված վերաքննիչ բողոքների քննության արդյունքով Վերաքննիչ դատարանը մերժում է վերաքննիչ բողոքը` որոշումը թողնելով օրինական ուժի մեջ (...):
ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 101-րդ հոդվածի համաձայն` դատական ծախսերը կազմված են պետական տուրքից և գործի քննության հետ կապված այլ ծախսերից:
ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 109-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` դատական ծախսերը գործին մասնակցող անձանց միջև բաշխվում են բավարարված հայցապահանջների չափին համամասնորեն:
ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 112-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` Վերաքննիչ կամ Վճռաբեկ դատարան բողոք բերելու և բողոքի քննության հետ կապված դատական ծախսերը գործին մասնակցող անձանց միջև բաշխվում են սույն գլխի կանոններին համապատասխան: Այսինքն` վերը նշված հոդվածի կանոններին համապատասխան:
«Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքի 22-րդ հոդվածի «թ» կետի համաձայն՝ դատարաններում պետական տուրքի վճարումից ազատվում են ոչ առևտրային կազմակերպըություններ և ֆիզիկական անձինք գործը կարճելու կամ հայցն առանց քննության թողնելու մասին դատարանի որոշումը բեկանելու, վճիռների կատարումը հետաձգելու կամ տարաժամկետելու, վճիռների կատարման եղանակը և կարգը փոփոխելու, հայցերի ապահովման կամ ապահովման մի տեսակը մեկ այլ տեսակով փոխարինելու վերաբերյալ հայցերով (…):
Նկատի ունենալով, որ Ռաֆիկ Վիրաբյանի և «Ռիվալ» ՍՊԸ վերաքննիչ բողոքը մերժվում է, բողոքաբերները «Պետական տուրքի մասին» ՀՀ օրենքի 22-րդ հոդվածի «թ» կետի համաձայն ազատված է պետական տուրքի վճարումից, իսկ դատական այլ ծախսերի գանձնման վերաբերյալ պահանջ և ապացույցներ չի ներկայացվել, հետևաբար դատական ակտի եզրափակիչ մասում ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 381-րդ հոդվածի կարգով դատական ծախսերը բաշխելու մասին եզրահանգումներ չեն արվի:
ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 5-րդ հոդվածի 2-րդ մասի «բ» կետի համաձայն՝ եզրափակիչ դատական ակտեր են գործի վարույթը կարճելու, հայցը կամ դիմումն առանց քննության թողնելու, արբիտրաժի վճիռը, ֆինանսական համակարգի հաշտարարի որոշումը չեղյալ ճանաչելու, արբիտրաժի վճռի, ֆինանսական համակարգի հաշտարարի որոշման հարկադիր կատարման համար կատարողական թերթ տալու, օտարերկրյա արբիտրաժի վճռի ճանաչման և հարկադիր կատարման, օտարերկրյա դատական ակտը ճանաչելու և կատարման թույլատրելու, կատարողական թերթը կատարման ներկայացնելու բաց թողնված ժամկետը վերականգնելու, դատական ակտի կատարումը հետաձգելու կամ տարաժամկետելու, կատարման եղանակն ու կարգը փոխելու, դատական ակտի կատարման շրջադարձ կատարելու վերաբերյալ դիմումների քննության արդյունքով կայացվող որոշումները:
ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 387-րդ մասի 1-ին մասի համաձայն՝ այլ եզրափակիչ դատական ակտերի դեմ բերված վերաքննիչ բողոքների քննության արդյունքով վերաքննիչ դատարանի կայացրած որոշումներն օրինական ուժի մեջ են մտնում հրապարակման պահից 15 օր հետո:
Նույն օրենսգրքի 391-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն՝ Վերաքննիչ դատարանի դատական ակտի դեմ վճռաբեկ բողոք կարող է բերվել մինչև այդ ակտի օրինական ուժի մեջ մտնելու համար սահմանված ժամկետի ավարտը, բացառությամբ սույն հոդվածի 3-րդ մասով նախատեսված դեպքի:
Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով ՀՀ քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի 380-րդ, 381-րդ հոդվածներով` Վերաքննիչ դատարանը

Ո Ր Ո Շ Ե Ց

1. Ռաֆիկ Վիրաբյանի և «Ռիվալ» ՍՊԸ վերաքննիչ բողոքը մերժել:
2. ԿԴ3/0173/02/19 քաղաքացիական գործով Դատարանի 19.12.2019 թվականի հայցն առանց քննության թողելու մասին որոշումը թողնել օրինական ուժի մեջ:
Որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում հրապարակման պահից 15 օր հետո և կարող է բողոքարկվել ՀՀ Վճռաբեկ դատարան մինչև սույն ակտի օրինական ուժի մեջ մտնելու համար սահմանված ժամկետի ավարտը:

ՆԱԽԱԳԱՀՈՂ ԴԱՏԱՎՈՐ ԱՄՐԱՀԻ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆ ԴԱՏԱՎՈՐ
ԼԵՎՈՆ ԳՐԻԳՈՐՅԱՆ ԴԱՏԱՎՈՐ
ԿԱՐԵՆ ՉԻԼԻՆԳԱՐՅԱՆ